Nakon šest godina obnovljeno je i ponovo se održava Međunarodno takmičenje solo pjevača “Bruna Špiler”.
Jedinstvena manifestacija za crnogorski prostor, počinje danas i traje do 29. maja, a održava se u Kulturnom centru u Bijeloj. Program počinje danas u 19 časova, a biće zatvoren koncertom “Belkanto za sjećanje”, u nedjelju u 20 časova.
Jedna od osnivača takmičenja, a sada umjetnička direktorka festivala, profesorica solo pjevanja Mirela Šćasni ne krije zadovoljstvo time što je festival obnovljen i što se nastavlja misija podrške solo pjevačima u Crnoj Gori i šire. Po dolasku u Crnu Goru ona je kao profesorka solo pjevanja 1989. osnovala prvi solo pjevački odsjek u državi, a nakon toga i Međunarodni festival solo pjevača “Bruna Špiler” o kojem ovim povodom detaljnije govori za “Vijesti”.
Solo pjevači iz zemlje, regiona i Evrope nastupiće u posebnom primorskom ambijentu odakle će se začuti poznate i manje znane arije u izvedbi takmičara podijeljenih u nekoliko starosnih kategorija, iz zemlje, regiona i Evrope.
“Sa velikim zadovoljstvom želim da pozovem sve ljubitelje solo pjesme i operskih arija u prelijepu, obnovljenu salu Kulturog centra u Bijeloj gdje će se ovog vikenda takmičiti učesnici, a prvonagrađeni će se predstaviti publici u nedelju veče u 20 časova na tradicionalnom koncertu “Belkanto za sjećanje”. Takmičenje je zadržalo sve ranije uspostavljene vrijednosti, ali ima i nekih novosti, kao što je kategorija ‘No age limit’, koja je uspostavljena u saradnji sa Operosa festivalom i zadužbinom Ilije Kolarca... To sve dokazuje da se na dobrim temeljima koje smo gradili tokom deset godina lako nadograđuju nove vrijednosti”, kaže profesorica Šćasni na početku razgovora za “Vijesti”.
S obzirom na izvijesnu pauzu u održavanju manifestacije, izazov pred organizatorima da privuku interesovanje učesnika, ali publike, sada je veći. Kaže da je pristiglih 55 prijava sasvim zadovoljavajuće kada se sve okolnosti uzmu u obzir.
“Takmičenje je imalo prekid od šest godina i treba vremena da opet zaživi u svom punom sjaju, ali mislim da je broj od 55 prijavljenih takmičara sasvim dovoljan i da će žiri imati pune ruke posla. Inače je posao žirija zahtjevan, ali je i svojevrsno zadovoljstvo među ravnopravnima izabrati najbolje i znati da im ovaj festival otvara vrata evropskih operskih scena”, kaže ona.
Predsjednica žirija je vrsni pedagog solo pjevanja i nastavnik disanja Snežana Nina Brzaković iz Berlina gdje je angažovana u Berlinskoj filharmoniji i Štac operi, a članovi žirija su Edita Garčević Koželj koja predaje na Konzervatorijumu u Ljubljani, direktorica festivala i fondacije “Operosa” Ketrin Hataja, profesorka u MŠ “Vasa Pavić” Marina Cuca Franović, direktor Zadužbine Ilije Kolarca u Beogradu Aleksandar Peković, kao i profesorica sa Bečkog univerziteta Klaudija Viska. Direktorke takmičenja su Milica Milanović i Marijana Šovran, a pored glavnog programa, Šćasni najavljuje i dva revijalnog karaktera.
“Od osnivanja takmičenja dva su revijalna momenta - prigodan program na otvaranju, uz peti festival to je bila opera ‘Sestra Anđelika’, a drugi je koncert ‘Belkanto za sjećanje’ na zatvaranju festivala kada nastupaju najbolji učesnici, a ranije su znali da nastupe i zapjevaju i članovi žirija. Za kraj je primadona Radmila Smiljanić pokretala popularnu ‘Santa Lućiju’, jednu od omiljenih numera Brune Špiler pa se dešavalo da uz sve njih zapjeva i publika”, prisjeća se.
Ona ističe važnost ove manifestacije i njene obnove, jednako za publiku, grad, ali ponajviše za mlade i talentovane solo pjevače i njihove pedagoge.
“Mislim da su ovakvi programi neophodni i za grad i publiku, a posebno za solo pjevače i njihove pedagoge jer imaju mogućnost da na jednom mjestu čuju veliki broj takmičara iz regiona i upoznaju se sa različitim školama pjevanja. O važnosti govori i podatak da je ovo i sada i kada je osnovano jedino takmičenje ove vrste u Crnoj Gori”, naglašava Šćasni, koja je ovo takmičenje i osnovala i pokrenula prije oko deset godina.
Koliko se toga promijenilo u međuvremenu, kako ona sada gleda na značaj i prepoznatljivost festivala, ali i izazov misije u koju je krenula, jasno kaže da su različiti izazovi uvijek prisutni.
“Vjerujem da svako vrijeme nosi svoje izazove... Nije lako bilo pokrenuti ovakav projekat, ali nije lako ni mojim bivšim učenicima koje su se prihvatile obnavljanja ovog takmičenja koji je u toku prethodnih devet godina trajanja stekao veliku reputaciju širom regije bivše Jugoslavije i jednog dijela Evrope... Pobjednici našeg takmičenja su uspješni solisti u mnogim operskim kućama Evrope, pa čak i u Metropolitenu”, ponosno ističe profesorica solo pjevanja.
Posmatrajući crnogorsku scenu, aktivan rad i viziju Muzičkog centra koji je oživio scenu klasične muzike, ali osvrnuvši se i na teatarske kuće, ipak je primjetno da nedostaje prostora za domaće solo pjevače. Većina njih postanu gosti u sopstvenoj državi... Na pitanje u kom smjeru bi trebalo razvijati ovaj segment domaće umjetničke scene i da li je možda konačno došlo vrijeme da se ozbiljno razmišlja o operskoj kući, eventualno i o muzičkim predstavama u institucionalnim pozorišnim produkcijama, ona odgovara da je primarno pokrenuti odsjek solo pjevanja na Muzičkoj akademiji na Cetinju.
“Odavno se zalažem za to i upućujem da je Crnoj Gori potreban odsjek solo pjevanja na cetinjskoj akademiji, kao i operska kuća i profesionalni hor... Ali od toga još ništa. Žao mi je jer je Crna Gora, a posebno Boka, puna talentovanih mladih muzičara i vokalnih solista... S jedne strane je tužno što se talenti odlivaju, a sa druge strane se radujem njihovom uspjehu u bijelom svijetu gdje se kultura više njeguje i cijeni”, kaže, racionalno posmatrajući situaciju...
Za kraj razgovora poziva publiku da posjete završni koncert, a zahvaljuje i svim saradnicima na pomoći.
“Dođite na koncert prvonagrađenih, koji će se održati u nedjelju u 20 časova u Bijeloj. Dođite da uživate u prelijepim glasovima, talentovanim pjevačima i pjevačicama, uz pratnju vrhuskih korepetitora na izuzetnom klaviru koji se samo za ovu priliku doprema iz Beograda, i to zahvaljujući trudu Milice Milanović i Marijane Šovran koje su pokrenule obnavljanje takmičenja i kojima od srca želim da ono nikada više ne stane, već da ima kontinuitet i da ide samo uzlaznom linijom”, poručuje Mirela Šćasni.
Sačuvati nasljeđe Brune Špiler
Mirela Šćasni kaže da je od posebne važnosti i to što takmičenje nosi ime Brune Špiler, Novljanke, vokalne solistkinje i izuzetnog pedagoga.
“Izuzetno je važno da Novljane, ali i širu publiku podsjećamo da je Bruna Špiler jedan od najboljih pedagoga solo pjevanja, koja je iznedrila čitavu plejadu vrhunskih pjevača, među kojima su Radmila Smiljanić, Ljiljana Molnar Talajić, Milica Zečević, Ivica Šarić... Iako Novljanka, mnogi prije osnivanja ovog takmičenja nisu znali ništa o njoj”, priznaje.
Ona upućuje da je obaveza svih da podsjećaju na lik i djelo ljudi poput nje, posebno onih koje vezujemo za sopstveni grad i prostor...
“Grad mora da čuva i njeguje uspomene na svoje znamenite građane ! Na festivalu smo povodom prvog malog jubileja objavili reprint Bruninog udžbenika ‘Umjetnost solo pjevanja’... Taj udžbenik je i danas aktuelan, a dio je i priznanja koje dobijaju učesnici ovog takmičenja... I to je dokaz koliko je važno, lijepo i potrebno simbolično čuvati Brunino nasljeđe”, poručila je Mirela Šćasni.
Nagrada prof. Mirele Šćasni talentovanom takmičaru u najmlađoj kategoriji
Obezbijeđen je bogat fond nagrada, od novčanih za najbolje takmičare, pa dalje, kao što je 20 dana školovanja u Njemačkoj, angažman u operi na festivalu “Operosa” u Herceg Novom, te počasna priznanja: Nagrada prof. Radmile Smiljanić za najperspektivnijeg pjevača sa najljepšom bojom glasa, kao i Nagrada prof. Mirele Šćasni za najtelontovanijeg takmičara u najmlađoj kategoriji.
Šćasni u razgovoru za “Vijesti” obrazlaže kako se odlučila na to, ali i čime će se voditi prilikom vijećanja koga da nagradi.
“Mislim da veliki uticaj na mladog pjevača ima pedagog koji ga pravilno vodi u tehničkom, ali i u mentalnom smislu i priprema ga za nimalo lak zadatak koji ga čeka u nastavku školovanja i razvojnom putu ka umjetniku u svakom segmentu njegovog života. Pjevač mora imati talenat, muzikalnost, lijepu boju glasa i stav na sceni, a onda slijede i tehničke pripreme za razvoj svih tih kvaliteta”, ističe Šćasni i dodaje da veliku ulogu u tome igra i pedagog koji prati, ali i podstiče mlade talente.
“Koliko je važan pedagog? Radmila Smiljanić primadona, učenica je Brune Špiler, članovi našeg žirija godinama su učenici Radmile Smljanić i Brune Špiler, a sada priču nastavljaju moji učenici i učenici Radmile Smiljanić... To je skoro kao prava porodica i to kroz generacije... Rada Smiljanić zna da kaže: ‘Svi smo mi Brunina djeca’”, zaključuje Šćasni.
Publike ima i za operu
Da je važno publiku podrobnije upoznati sa spektrom ljepote i kompleksnosti takozvane ozbiljne muzike, Mirela Šćasni je prilično svjesna i kaže da sve što radi od svog dolaska u Crnu Goru usmjereno je ka tome, a prvenstveno promociji solo pjevanja i približavanja glasova operskih pjevača domaćoj publici.
“Ja se za to zalažem od kad sam došla u Crnu Goru i osnovala prvi solo pjevački odsjek u srednjoj školi u Kotoru, a potom i u nižoj školi u Herceg Novom i Ulcinju... Sad moji đaci širom primorja i u Podgorici nastavljaju moj rad”, kaže ona i podsjeća na uspjeh mjuzikla “San o Boki” čiji je producent, kao osnivač i direktorka NVO “Bruna Špiler” iz Igala.
“Upravo zbog toga sam pored dvije opere, na scenu postavila i mjuzikl ‘San o Boki’, sa ciljem da se publika edukuje i da joj se ponudi što raznovrsniji, a kvalitetan, muzički program i da čuju kakve divne glasove imamo u našoj Crnoj Gori i Boki... Reći ću i da je mjuzikl ‘San o Boki’ u Herceg Novom igran desetak puta, i to uvijek pred punim gledalištem. Igrali smo na Kanli kuli pred hiljadu ljudi i sa istim uspjehom u Pozorištu na Terazijama. Jasno je - kvalitet uvijek privuče publiku... A publike ima i za operu, sasvim sam sigurna”, zaključuje ona.
Šćasni je, između ostalog, bila članica mnogih žirija u zemlji i okruženju na renomiranim takmičenjima, a postavila je na scenu i dvije Pučinijeve opere “Sestra Anđelika” i “Đani Skiki”, a bila je muzička direktorka prvog crnogorskog mjuzikla “Pepeljuga i rok zvijezda”.
Bonus video:
