Grand prix 37. Filmskog festivala Herceg Novi - Montenegro film festivala, Veliku zlatnu mimozu, osvojio je film “Čuvari formule” u režiji Dragana Bjelogrlića koji je prikazan sinoć, na zatvaranju ovogodišnjeg izdanja manifestacije od posebnog značaja za kulturu Crne Gore.
To je odlučio žiri takmičarskog programa dugometražnog igranog filma koji je vijećao u sastavu: Lordan Zafranović, Pjer Žalica i Pavle Simonović.
“Žiri je zaključio da se uglavnom u posljednje vrijeme filmovi sve više i više udaljavaju od bioskopa i da imaju sve manje i manje gledalaca. ‘Čuvari formule’, nasuprot ovoj tendenciji, izuzetan je bioskopski film koji u svim svojim elementima, na uzbudljiv način, publici prezentuje jedan dio velike opasnosti za svijet kad je u pitanju atomska energija. Zbog toga, Grand Prix žiri dodjeljuje filmu ‘Čuvari formule’”, navodi se u obrazloženju koje potpisuje sekretarka žirija Olga Vukmirović.
I internacionalna produkcija ovog filma ocijenjena je kao vrhunska realizacija, dodaje žiri, pa je “Čuvarima formule” dodijeljena i plaketa “Zoran Živković” za najbolji film, koja nosi ime producenta i dugogodišnjeg direktora FFHN Zorana Živkovića.
Zlatna mimoza za najbolju režiju pripala je reditelju Goranu Stolevskom za film “Domaćinstvo za početnike”.
“Film funkcioniše po svim svojim elementima, i pored turobnog ambijenta i izuzetno teške teme donosi svježinu i optimizam života, što se uspijeva vještinom režijskog postupka”, obrazložio je žiri.
Zlatnu mimozu za najbolji scenario osvojila je Jelena Paljan za film “Proslava”, koji je “nelinearno ispričana priča po romanu Damira Karakaša, a svoju poentu otkriva na samom kraju”.
Zlatnu mimozu za najbolju žensku ulogu zaslužila je Jelena Đokić koja u filmu “Svemu dođe kraj” Rajka Grlića ”raskošnim glumačkim talentom više nego uspješno iznosi kompleksan lik, opterećen tranzicionom realnošću, iz koje niko ne izlazi čist i nevin”.
Zlatna mimoza za najbolju mušku ulogu pripala je Marku Janketiću za ulogu mehaničara Kidija u filmu “Pontonovo srce” Senada Šahmanovića koji je svoju svjetsku premijeru imao upravo na otvaranju festivala.
“U kontekstu koji možda nije prosede za veliku, dramsku, glumačku kreaciju, mlad glumac je uspio izgraditi uvjerljiv, dinamičan, živ i voljen filmski karakter, koji će zasigurno steći simpatije publike, a evo stekao je i nas stručnog žirija”, istakao je trio.
U potrazi za estetikom Živka Nikolića žiri je pronašao film “Porodična terapija” koji na novi način “uspijeva da ilustruje jednu od trauma našeg novog doba”, te je Nagradu “Živko Nikolić” koja se dodjeljuje za specijalni doprinos filmskom izrazu osvojila je rediteljka Sonja Prosenc.
Specijalno priznanje žirija otišlo je u ruke reditelja Mladena Đorđevića za film “Radnička klasa ide u pakao”. Nagrada “Milan Žmukić” za poseban doprinos afirmaciji festivala, uručena je na otvaranju Radu Šerbedžiji.
Filmska eksplozija kakva je dugo falila
Filmu “Živi i zdravi” crnogorskog reditelja Ivana Marinovića, žiri Federacije filmskih kritičara Evrope i Mediterana FEDEORA, dodijelio je nagradu za najbolji film.
Predsjednik Zlatko Vidačković i članovi Mikelanđelo Mesina i Marija Ivanović Nikičević, prepoznao je “dašak svježeg vazduha” koji u žanr (regionalne) komedije unosi razigrano, ali vrlo ozbiljno drugo igrano ostvarenje Ivana Marinovića.
“Jer, nije film ‘Živi i zdravi’ samo lagan, duhovit i savršeno opušten u svojoj koži, nego je i slojevita, vrsno napisana i odglumljena priča sa jakom angažovanom oštricom. Kroz priču o jednoj eksplozivnoj primorskoj svadbi, na koju su “pozvani” i Živko Nikolić i Ivo Brešan, Marinović štosno dočarava autentični mediteranski mentalitet, čineći ga razumljivim i dopadljivim i međunarodnoj publici. Režiser, pritom, pokazuje beskrajno razumijevanje i budi saosjećanje za svoje otkačene i beskrajno nesavršene likove, koje iznosi odlična glumačka ekipa na čelu sa Tihanom Lazović i Goranom Slavićem”, naveli su oni u obrazloženju.
Žiriju se dopalo i to što Marinović svoje junake i preispituje, “praveći sjajne prelaze iz komedije u dramu i, opet, nazad - ukazujući na to koliko je važno pobuniti se i porvati sa često besmislenim pravilima i ritualima koje nameće patrijarhalna sredina”.
“Rezultat je prava mala filmska eksplozija - i vrlo pametno i zabavno skockana komedija, koja nam je predugo falila na crnogorskom i regionalnom, ali i na globalnom filmskom repertoaru”, istakli su oni.
Žiri FEDEORA dodijelio je i Specijalno priznanje filmu “Majka Mara” rediteljke Mirjane Karanović za “tretman jedne samohrane majke koja tragično gubi sina jedinca”, a koji je daleko od očekivanog.
“Umjesto da sklizne u tipičnu i vrlo pretjeranu melodramu, priča o njenoj krivici, preispitivanju životnih izbora i potrebi da u svoj strogo kontrolisani i na posao orijentisani život konačno pusti požudu i strast - uokvirena je ciljanom narativnom i estetskom hladnoćom. Ta i takva estetika apsolutno ide uz karakterizaciju naslovne “ledene kraljice”, ali i uz erotsku igru u koju ona postepeno uvlači mladića koji je, pritom, bio prijatelj njenog sina. Statična fotografija, ciljano sterilna scenografija i čvrsto zauzdane emocije najjači su aduti filma koji donosi interesantan prikaz životne i identitetske krize žene u šezdesetim godinama, ne tako često vidljive u balkanskim kinematografijama”, konstatovali su Vidačković, Mesina i Ivanović Nikičević.
Intenzivni i vješti dokumentarci
U selekciji dokumentarnih filmova po izboru Vladimira Perovića, žiri u sastavu: iranski reditelj i multimedijalni umjetnik Ajat Najafi, novinarka Tanja Šuković i rediteljka Urška Đukić uputio je čestitke svim filmskim stvaraocima na “intenzivnim i vještim filmovima”.
“Bogat izbor dokumentaraca prikazanih ove godine nije nam olakšao odluku. Nakon pažljivog pregledavanja svih filmova, želimo posebno spomenuti dva snažna filma: ‘Moody’ koji potpisuju Karolina Karwan i Tomasz Ratter, kao i ‘Pjesma koju smo pjevali’ Eni Sakab koji su osvojili posebna priznanja”, istakao je žiri i zatim saopštio i odluku o pobjedniku:
“Pod budnim očima vjeverica i sova, ovaj fascinantan, a ipak jednostavan film nudi prelijepo i zanimljivo filmsko iskustvo o životu čovjeka koji pokušava preživjeti, istovremeno pomažući drugima sa empatijom i solidarnošću... Nagrada za najbolji dokumentarac ide filmu ‘Stolar’ koji potpisuje Xelil Sehhragerd”, piše u saopštenju.
Studentska lekcija iskusnim profesionalcima
Žiri u takmičarskoj selekciji studentskog filma selektorke Sare Stijović, djelovao je u sastavu: predsjednica Maja Todorović i članovi Luka Živković i Bojan Vuletić, jednoglasno je donio odluke o nagradama. Tako je Zlatna mimoza za najbolji studentski film 37. FFHN dodijeljena filmu “Đe je kruva nema gladi” rediteljke Katarine Lukec, studentkinje Akademije dramskih umjetnosti iz Zagreba “koja se na dosljedno diskretan i hrabar način bavi aktuelnom temom povratka izgnanih u svoj rodni kraj”.
“Autorska poetika ovog filma, koji vizuelno i auditivno prevazilati običan studentski film, inspiriše i pokazuje ne samo mladim autorima, već i profesionalcima da se kompleksne teme mogu ispričati nepreteniciozno i iskreno”, ističe žiri.
Specijalna nagrada za najbolji scenario dodijeljena je filmu “Komšijske bubice” čiji su koscenaristi Filip Zadar i Ivan Ožegović, takođe sa zagrebačke Akademije. Oni na duhovit način tretiraju pitanje savremene buržoazije i njihov odnos prema radničkoj klasi, ističući pritom i površnost njihovih međusobnih odnosa, objasnio je žiri.
Specijalnu nagradu za najbolju režiju žiri je ravnopravno dodijelio filmovima “Gabi” Dušana Vojinovića sa Fakulteta dramskih umjetnosti na Cetinju i filmu “Alenka” Kristijana Irgla sa Akademije za pozorište, radio, film i televiziju Ljubljana.
“Film ‘Alenka’ je režiran sa minucioznom preciznošću i mjerom uz odlično vođenje glumaca kroz teška emotivna stanja, koja bi i mnogo iskusnijim rediteljima bila izazov”, naveli su u obrazloženju.
Nagrada “Adriatic Audience Award” koju dodjeljuje publika u okviru programa Mreže festivala Jadranske regije, biće dodijeljena kada se zbroje glasovi svih festivala koji čine Mrežu, istakli su organizatori.
Bonus video: