Želudačne probleme, naročito u ovo doba godine, kada se u jelovnik uvodi dosta sezonskog voća i povrća, mnogi povezuju sa ishranom, ali ljekari tvrde da su ljekovi protiv bolova koji se najčešće uzimaju “na svoju ruku”, jedan od glavnih uzroka akutnog gastritisa. Najčešće obolijevaju stariji pacijenti koji koriste analgetike, zbog prirodno istanjene želudačne sluznice, koja je dodatno iritirana supstancama medikamenata.
Doktorka Zorica Merdović kaže da često korišćenje analgetika smanjuje lučenje ključne supstance u tijelu, koja ima ulogu zaštitnog omotača želuca. To dalje dovodi do pojave različitih tegoba.
“Akutni gastritis ima izražene simptome, kao što je iznenadan i oštar bol u stomaku, koji pacijenta odmah dovodi ljekaru. Simptomi hronične bolesti nisu primjetni i bolovi se karakterišu kao tupi i dugotrajni. Osim ljekova, prekomjerna upotreba alkohola, koji iritira i nagriza želudac, takođe može da bude uzrok gastritisa. Jaki stresovi usljed velikih operacija, povreda, teških opekotina ili infekcija, neki su od dodatnih ‘okidača’ za ovu bolest”, kaže doktorka Merdović.
Po njenim riječima, uzrok stomačnih problema veoma često je i bakterija.
“Često i helikobakter pilori može da izazove problem. Ali nemaju svi pacijenti sa ovom bakterijom istovremeno i problem sa gastritisom. Vjeruje se da osjetljivost može da se naslijedi, ali i da bude uzrokovana odabirom životnog stila, kao što su pušenje i dijetetski režim”, kaže dr Merdović.
Endoskopija u dijagnostici
Ako se ne liječi, akutni gastritis kasnije može da dovede do čireva i krvarenja u želucu. Zbog toga je potrebna detaljna i blagovremena dijagnostika.
“Ukoliko test okultne krvi u stolici (FOBT) utvrdi postojanje krvi, potrebno je uraditi gornju i donju endoskopiju. Gornja endoskopija podrazumijeva tanku cijev sa malom kamerom, koja se kroz usta umeće u želudac. Na taj način istovremeno može da se uradi biopsija i provjeri da li postoji upala”, objašnjava dr Merdović.
Liječenje gastritisa zavisi od specifičnog uzroka koji je izazvao problem. Akutni gastritis uzrokovan nesteroidnim antiinflamatornim ljekovima ili alkoholom, može da se ublaži i samim prestankom upotrebe tih supstanci.
“Za liječenje helikobakter pilori u digestivnom traktu, ljekar može da preporuči kombinaciju antibiotika, kao što su klaritromicin, amoksicilin i limetronidazol, u trajanju od 14 dana. Uz antibiotik je obavezan probiotski preparat. Inhibitori protonske pumpe smanjuju kiselinu, tako što utiču na ćelije koje je proizvode”, kaže naša sagovornica.
U terapiji mogu da se koriste i blokatori kiselina, koji smanjuju količinu kiseline koja se oslobađa u digestivnom traktu.
“Antacidi neutrališu postojeću želudačnu kiselinu i brzo ublažavaju bolove. Nuspojave mogu uključivati zatvor ili dijareju, u zavisnosti od glavnih sastojaka lijeka”, kaže dr Merdović.
Izbor namirnica, kao što su brokoli, celer, jabuka, bobice, maslinovo ulje, med i biljni čajevi, može da ublaži simptome i pripremi organizam za eliminisanje bakterije helikobakter pilori. Ipak, ove mjere same po sebi, ne mogu da izliječe akutni gastritis, objašnjava naš sagovornik.
Bez kafe i alkohola
Pravilna ishrana ne može da izliječi gastritis koji je nastao, ali pogrešan odabir namirnica svakako može da ga pogorša.
“Dok bolest traje, ne treba konzumirati kafu, mentu, zeleni i crni čaj, sokove od narandže i grejpa, alkoholna pića, mliječne namirnice od punomasnog mlijeka, jake ili začinske sireve, proizvode od paradajza, čokoladu i začinjenu hranu, poput ljutih papričica, muskatnog oraščića i crnog bibera. Treba jesti pet do šest malih obroka dnevno, jer to može da smanji uticaj želudačnih kiselina”, kaže dr Merdović.
Bonus video: