Svako ima povremenu tjeskobu, ali hronična anksioznost može da smanji kvalitet vašeg života. Iako je možda najviše vezana za promjene u ponašanju, anksioznost takođe može da ima ozbiljne posljedice na fizičko zdravlje.
Anksioznost je normalan dio života. Na primjer, možda ste osjetili tjeskobu prije obraćanja grupi ili intervjuu za posao. U kratkom roku, anksioznost povećava vaše disanje i otkucaje srca, usmjeravajući protok krvi ka vašem mozgu, gdje je najpotrebnija u tom trenutku. Ovaj fizički odgovor priprema vas da se suočite s intenzivnom situacijom. Međutim, ako potraje, možete da osjećate omamljenost i mučninu. Prekomjerno ili trajno stanje tjeskobe može da ima razarajuće dejstvo na vaše fizičko i mentalno zdravlje.
Centralni nervni sistem
Dugotrajna anksioznost i napadi panike mogu da uzrokuju da mozak redovno oslobađa hormone stresa. To može da poveća učestalost simptoma kao što su glavobolja, vrtoglavica i depresija. Kada se osjećate tjeskobno i pod stresom, vaš mozak preplavljuje nervni sistem hormonima i hemikalijama koje će vam pomoći da odgovorite na prijetnju. Adrenalin i kortizol su dva primjera.
Iako korisna za povremene događaje visokog stresa, dugotrajna izloženost hormonima stresa može dugoročno da šteti vašem fizičkom zdravlju. Na primjer, dugotrajna izloženost kortizolu može da dovede do povećanja težine.
Kardiovaskularni sistem
Anksiozni poremećaji mogu da uzrokuju ubrzan rad srca, palpitacije i bolove u grudima. Takođe, možete biti pod povećanim rizikom od visokog krvnog pritiska i bolesti srca. Ako već imate srčanu bolest, anksiozni poremećaji mogu da povećaju rizik od koronarnih problema.
Sistemi za varenje
Može vam se desiti da vas muči želudac, stomak, da imate proliv... Može doći i do gubitka apetita. Može postojati veza između anksioznih poremećaja i razvoja sindroma iritabilnog crijeva (IBS) nakon infekcije crijeva. IBS može uzrokovati povraćanje, proliv ili zatvor.
Imunološki sistem
Anksioznost može da podstakne odgovor na stres ili bijeg i oslobodi poplavu hemikalija i hormona, poput adrenalina, u vaš organizam. Kratkoročno, to povećava vaš puls i brzinu disanja, tako da vaš mozak može da dobije više kiseonika. To vas priprema da na odgovarajući način reagujete na intenzivnu situaciju. Vaš imunološki sistem može čak da dobije i kratak podsticaj. Uz povremeni stres, vaše se tijelo vraća u normalno funkcionisanje kada prođe taj trenutak.
Ali ako se stalno osjećate tjeskobno i pod stresom ili to traje dugo, vaše tijelo nikada ne dobija signal da se vrati u normalno stanje. To može da oslabi vaš imunološki sistem, ostavljajući vas podložnijim virusnim infekcijama i čestim bolestima. Isto tako, vaše redovne vakcine neće dobro funkcionisati ako imate tjeskobu.
Respiratorni sistem
Anksioznost uzrokuje brzo, plitko disanje. Ako imate hroničnu opstruktivnu plućnu bolest (KOPB), možete da budetepod povećanim rizikom od hospitalizacije zbog komplikacija povezanih s anksioznošću. Anksioznost takođe može da pogorša simptome astme.
Ostali simptomi
Anksiozni poremećaj može uzrokovati druge simptome: - glavobolje - napetost mišića - nesanicu - depresiju - socijalnu izolaciju Ako imate PTSP, možete da imate flešbek - da ponovo u mislima doživite traumatsko iskustvo. Možda ćete se lako naljutiti ili preplašiti, a možda i postati emocionalno povučeni. Ostali simptomi uključuju noćne more, nesanicu i tugu.
Postoji nekoliko vrsta anksioznih poremećaja
Generalizovani anksiozni poremećaj (GAP)
GAP je obilježen prekomjernom anksioznošću bez logičnog razloga. Udruženja za anksioznost i depresiju procjenjuju da GAP pogađa oko 6,8 miliona odraslih osoba godišnje samo u Americi. GAP se dijagnostikije kada ekstremna briga o raznim stvarima traje šest mjeseci ili duže. Ako imate blagi slučaj, vjerovatno ćete moći da obavljate svakodnevne aktivnosti. Ozbiljniji slučajevi mogu da imaju dubok uticaj na život.
Socijalni anksiozni poremećaj
Ovaj poremećaj uključuje parališući strah od socijalnih situacija, od osuđivnja drugih ili poniženja. Ova teška socijalna fobija može ostaviti osjećaj srama. Oko 15 miliona odraslih Amerikanaca živi sa socijalnim anksioznim poremećajem. Obično se javlja oko 13. godine a više od trećine osoba sa socijalnim anksioznim poremećajem čeka deceniju ili više prije nego što potraži pomoć.
Posttraumatski stresni poremećaj
PTSP se razvija nakon svjedočenja ili doživljavanja nečeg traumatičnog. Simptomi mogu početi odmah ili se javiti čak i nakon nekoliko godina. Uobičajeni uzroci uključuju rat, prirodne katastrofe ili fizički napad. Epizode PTSP-a mogu se pokrenuti bez upozorenja.
Opsesivno-kompulzivni poremećaj (OKP)
Osobe s OKP-om mogu da se osjećaju preopterećeno željom za izvođenjem određenih rituala (prisila) iznova i iznova, ili da iskuse i nametljive i neželjene misli koje mogu biti uznemirujuće (opsesije). Uobičajene kompulzije uključuju uobičajeno pranje ruku, prebrojavanje ili provjeru nečega. Uobičajene opsesije uključuju zabrinutost oko čistoće, agresivnih impulsa i potrebe za simetrijom.
Fobije
Može da se javi snažan nagon da se izbjegne objekat ili situacija.
Panični poremećaj
Uzrokuje napade panike, spontane osjećaje tjeskobe,. Fizički simptomi uključuju lupanje srca, bol u grudima. Mogu da se dogode bilo kad.
Bonus video:
