Anemija se definiše kao stanje smanjenog broja crvenih krvnih zrna (eritrocita) u perifernoj krvi. Puno se češće koristi određivanje pigmenta u crvenim krvnim ćelijama, hemoglobina koji služi kao glavni prenosilac kiseonika u krvi čiji je nivo u anemiji snižen. Sve hronične upalne bolesti mogu prouzrokovati posljedice slične anemiji zbog manjka gvožđa.
Prema istraživanju Svjetske zdravstvene organizacije u Evropi 19,3 odsto djece uzrasta od 6 do 59 mjeseci i 20,1 odsto žena u reproduktivnom dobu imaju anemiju, uglavnom blagu.
Kao i za većinu bolesti tako se i za pojavu anemije navode brojni rizični faktori. Ove činjenice o anemiji treba znati:
- Anemija je jedna od najčešćih bolesti u medicini koja pogađa oko 30 odsto stanovništva, a za preko 50 odsto njih uzrok je nedostatak gvođa.
- Slabost, malaksalost, pospanost, omaglice, vrtoglavice, glavobolje, zujanje u ušima i lupanje srca su najčešći simptomi anemije.
- Osobe s hroničnim bolestima podložnije su nastanku anemije.
- Žene nakon obilnih menstrualnih ciklusa mogu postati anemične, a trudnoća može da podstakne promjene u krvi koje rezultiraju anemijom.
- Ako ne paze da unose dovoljno gvožđa i vitamina B12 , vegetarijanci i vegani češće su anemični zbog specifične ishrane.
- Opterećenje gvožđem nastaje kada unos gvožđa premašuje mogućnosti fiziološkog “skladištenja” te se ono nakuplja u tijelu (jetri, srcu, gušterači, slezeni, koži, zglobovima i žlijezdama), a tokom godina skladišteno gvožđe može prouzrokovati zatajenje tih organa i hronične bolesti, kao što su ciroza, dijabetes i zatajenje srca.
Postoji više vrsta anemije, kao i veliki broj različitih uzroka i načina liječenja. Neke su blage, prolazne i nijesu znak za brigu, dok neke druge predstavljaju ozbiljnije, hronične poremećaje.
Za proizvodnju crvenih krvnih zrnaca veoma su važni vitamini i to posebno vitamini B12 i B9 (poznat kao folna kiselina), kao i vitamin C. Ukoliko dođe do nedovoljnog unosa ovih vitamina, dolazi do snižene produkcije eritrocita i do anemije. Neki, rjeđi oblici anemije, mogu se razviti tokom života, a moguće ih je i naslijediti.
Liječenje anemije zavisiće od toga koji je njen uzrok, ali ono najčešće, pored terapije suplementima ili neke druge terapije, podrazumijeva i uvođenje raznovrsne ishrane koja je bogata gvožđem, ali i drugim hranljivim materijama kao što su između ostalog vitamini B12 i B9.
Kada se anemija javi usljed nedostatka gvožđa, liječenje uglavnom podrazumijeva uzimanje suplemenata gvožđa, kao i promjenu načina ishrane (uvođenje namirnica bogatih gvožđem). Ukoliko je gvožđe sniženo usljed gubitka krvi, potrebno je pronaći uzrok gubitka krvi i riješiti ga.
Bonus video:
