Piše: mr pharm. Đulija Hadžibeti, Tea Medica
U moru hemijskih preparata, mi farmaceuti uvijek tragamo za novo- istraženim i standardizovanim prirodnim preparatima koji sadrže biokativne supstance sa definisanim farmakološkim efektom na ljudski organizam. Jedan od takvih preparata je, bez sumnje, i Ašvaganda koja se na našim prostorima u posljednje vrijeme mnogo koristi, a njena tradicionalna upotreba u svijetu traje duže od 3000 godina.
AŠVAGANDA, (lat. Withania somnifera), pripada familiji bibera, raste u Indiji i Africi, a u medicinske svrhe se koriste korijen i plodovi. Poznata je još i kao indijski žen šen. Spada u grupu takozvanih vitalizirajućih biljaka (obezbeđuju dobro zdravlje) i adaptogena (u organizmu pokreće mehanizme prilagođavanja na spoljašnje stresne situacije). U Indiji ašvagandu koriste kao kućni lijek, i smatraju je najboljim tonikom za stariju populaciju, dok je mladi koriste kao afrodizijak. Riječ je o jednom od najboljih ajurvedskih tonika za nerve (Ajurveda - tradicionalni oblik liječenja porijeklom iz Indije).
Kada, kome i zašto preporučiti baš ašwagandu?
Ašvagandu uvijek možemo preporučiti u stresnin situacijama, kod povišenog kortizola, kod depresivnih stanja, umora, blagih depresija, zapaljenja, učestalih i rekurentnih infekcija, intenzivnih bolova, demencije, poremećaja pažnje i hiperaktivnosti, opsesivno-kompulzivnog poremećaja, problema sa spavanjem (nesanice), tumora, tuberkuloze, astme, leukoderma, bronhitisa, fibromijalgije, menstrualnih problema, štucanja, Parkinsonove bolesti, hronične bolesti jetre, i kod reproduktivnih problema-posebno kod muškaraca.
Preporučuje se i mlađim i starijim osobama koje se žale sa neki, gore navedeni problem. Treba povesti računa ako osoba već koristi neke ljekove i kontrolisati njihove moguće interakcije.
Šta ašvagandu čini toliko moćnom?
Korijen ašvagande pomaže kao:
- tonik za mozak;
- afrodizijak;
- poboljšava kvalitet spermatozoida;
- diuretik;
- anthelmintik (protiv parazita);
- ima adstringentno desjtvo (protivupalno, antistresno);
- ima termogeno dejstvo (ubrzava metabolizam);
- stimulans
- kod malaksalosti
- slabosti od starosti
- reumatizma
- zatvora
- nesanice
- nervnog sloma
- gušavosti itd.
Naučne studije o ašvagandi jasno definišu njen adaptogeni i antistresni efekat u ljudskom organizmu na čemu se upravo zasniva njena najveća upotreba. Snižava nivo kortizola koji se povećava kao odgovor na stresnu situaciju, i na ovaj način prilagođava i balansira organizam sa spoljašnjim sresnim faktorima.
Biološki aktivni hemijski sastojci ašvagande uključuju alkaloide (izopeletierin, anaferin, kuzeohigrin, anahigrin, itd.), steroidne laktone (vitanolidi, vitaferini) i saponine. Alkaloidi pozitivno djeluju na sistem za varenje i centar za disanje, smanjuju zapaljenske procese u zglobovima, ublažavaju osećaj gladi, povećavaju izdržljivost. Vitanolidi su jedinjenja tipa steroida (vitaferin A, na primjer, ima veoma izraženo antibiotsko dejstvo koje sprječava razmnožavanje patogenih bakterija i gljivica). Vitanolidi takođe pokazuju antikancerogena i antidepresivna svojstva. Sitoindozidi djeluju antistresno i kao psihostimulatori (pojačavaju pažnju, sposobnost učenja, pamćenja i reprodukovanja). Sitoindozidi i acilsterilglukozidi u ašvagandii su agensi protiv stresa.
Dostupni naučni podaci potvrđuju zaključak da je ašvaganda pravi moćan regenerativni tonik (Rasayana of Aiurveda), zbog svog višestrukog antistresnog, neuroprotektivnog, antitumorskog, antiartritičnog, analgetičkog i antiinflamatornog farmakološkog dejstva.
Korisna je za različite vrste bolesti poput Parkinsonove, demencije, gubitka pamćenja, bolesti izazvanih stresom, maligniteta i drugih.
Ne smiju je koristiti trudnice, dojilje, djeca, osobe sa hipertiroidizmom ili ako je ustanovljena alergija na ovu biljku ili bilo koju pomoćnu supstancu u istom proizvodu.
Ašvaganda je od sada dostupna i u kapsulama (to je novina na našem tržištu) i to od vrhunskog proizvođača 7Nutrition koji se posebno ističe zbog premium kvaliteta, ukusa ali i pristupačnih cijena. Pije se jedna kapsula dnevno (400mg.) duži vremenski period kako bi se ostvarili maksimalni rezultati.
Preparat je dostupan u svim Tea Medica apotekama.
