Kafa je jedno od najpopularnijih i najkonzumiranijih pića na svijetu. Osim kafe, vrlo su popularna i pića koja sadrže kofein, koji ima stimilativne efekte, a poznato je da ovamaterija može poboljšati energiju, kognitivne funkcije i fizičke performanse.
Neki izvori kofeina, poput kafe i čaja, proučavani su zbog svojih pozitivnih učinaka na upale, kardiovaskularne bolesti, gojaznost, autoimunost, masnu jetru, neurološke bolesti i dijabetes.
Kako znati pijete li previše kofeina?
Prva važna stvar je napomenuti da svako može imati drugačiji prag jer svako od nas ima drugačiji metabolizam. Neki ljudi su brzi, a drugi spori metabolizatori, pa će to uticati na stepen i prag tolerancije.
Uopšteno pravilo je da se držite 200 mg kofeina ako imate spor metabolizam ( dvije šoljice kafe), a uzmite do 400 mg kofeina ako imate brzi metabolizam (što odgovara količino od oko 4 šoljicekafe).
Ako ne obraćate pažnju na doze kofeina koje unosite, evo 10 nuspojava koje biste mogli osjetiti:
- ubrzan rad srca (tahikardija ili palpitacije)
- nervoza
- anksioznost
- visoki krvni pritisak
- zadržavanje natrijuma i vode
- neravnoteža elektrolita
- dehidracija
- nesanica
- glavobolja
- problemi s varenjem (kao što su česti pokreti crijeva, probavne smetnje, refluks kisjeline)
Američka Uprava za hranu i ljekove (Food and Drug Administration – FDA) preporučuje maksimalan unos od 400 mg dnevno, tj. 2-3 šolje. Umjerena konzumacija kofeina može pomoći u gubitku tjelesne težine, poboljšanju kognitivnih funkcija i osjetljivosti čula. Može se negativno odraziti na trudnoću, plodnost, kontrolu glukoze u serumu i druge zdravstvene aspekte.
FDA definiše kofein i kao medikament i kao aditiv hrani. Njihova preporuka je maksimalna doza od 400 mg dnevno. Prepisuje se pacijentima radi ublažavanja umaranja i pospanosti, odnosno da poboljša efekte pojedinih ljekova protiv bolova. Pripada grupi medikamenata koji se nazivaju stimulansi centralnog nervnog sistema. Hrana koja sadrži kofein može poboljšati osjetljivost čula i kognitivne funkcije. Upotreba kofeina u ovom smislu treba da bude biti povremena. Ne treba ga uzimati za odlaganje spavanja i svakako ne bi trebalo da se redovno uzima u ove svrhe.
Kofein se prirodno može pronaći u lišću, sjemenju, plodovima više od 60 biljnih vrsta, uključujući i zrno kafe, lišće i pupoljke čaja, kakau, sjemenu guarane i drugom.
Prekomjerni nivo kofeina ne mora da potiče samo od kafe, već i od konzumiranja energetskih pića, koja često sadrže mnogo više kofeina od same kafe. Takođe je važno uzeti u obzir druga dejstva i sastojke koji se nalaze u većini energetskih pića. Treba znati i da u energetskom piću srednje veličine može biti do 35 grama šećera.
Bonus video:
