Portparolka Ministarstva pravde (Ministarstvo), gospođa Đina Popović podnijela je žalbu u ime Ministarstva povodom članka “I žene funkcionera o trošku države”, objavljenog u Vijestima 13.05.2018, u kom je Ministar pravde Zoran Pažin pomenut u kontekstu partijskog zapošljavanja. Ministarstvo tvrdi da je u pomenutom članku došlo do kršenja načela 1, smjernice 1.2. i načela 2. Kodeksa novinara/ki Crne Gore (KNCG) koji se odnose na tačnost i cjelovitost izvještavanja, te na neprikosnovenost činjenica i obavezu njihovog stavljanja u pravilan kontekst. Do povrede ovih načela je, prema Ministarstvu, došlo na način što se u pomenutom tekstu “ne navodi suštinska informacija da je supruga gospodina Pažina zasnovala radni odnos u pomenutoj državnoj instituciji u vrijeme kada on nije ni bio zaposlen u Vladi, odnosno kada nije obavljao bilo kakvu partijsku funkciju.”
Žalba je bila formalno uredna i kao takva je dostavljenja uredništvu na izjašnjenje, ali se uredništvo nije izjasnilo u roku od sedam dana, tako da medijacija nije imala nikakvog učinka.
Na osnovu žalbe i teksta na koju se odnosi odlučila sam da žalbu Ministarstva u potpunosti usvojim.
Obrazloženje
Portparolka Ministarstva pravde (Ministarstvo), gospođa Đina Popović podnijela je žalbu u ime Ministarstva povodom članka “I žene funkcionera o trošku države”, objavljenog u Vijestima 13.05.2018, u kom je Ministar pravde Zoran Pažin pomenut u kontekstu partijskog zapošljavanja, odnosno “zapošljavanja supruga i rodbine” karakterističnog, kako se u tekstu navodi, “za veliki broj funkcionera Demokratske partije socijalista”. Ministarstvo tvrdi da je u pomenutom članku došlo do kršenja načela 1, smjernice 1.2. i načela 2. KNCG koji se odnose na istinitost, odnosno tačnost izvještavanja, te na neprikosnovenost činjenica i obavezu njihovog stavljanja u pravilan kontekst. Do povrede ovih načela je, prema Ministarstvu, došlo na način što se u pomenutom tekstu “ne navodi suštinska informacija da je supruga gospodina Pažina zasnovala radni odnos u pomenutoj državnoj instituciji u vrijeme kada on nije ni bio zaposlen u Vladi, odnosno kada nije obavljao bilo kakvu partijsku funkciju.”
Ministarstvo je kao predlog poravnanja tražilo izvinjenje uredništva, dostavivši tekst izvinjenja, njegov naslov, kao i zahtjev da bude objavljen na istoj strani kao i sporni tekst, i to u roku od sedam dana od dana dostavljanja žalbe. Žalba je bila formalno uredna i kao takva je dostavljenja uredništvu na izjašnjenje, ali se uredništvo nije izjasnilo u roku od sedam dana, tako da medijacija nije imala nikakvog učinka.
Obaveza stavljanja u pravilan kontekst je u Kodeksu normirana kroz dva načela u dva različita konteksta, načelima 1 i 2 KNCG, odnosno njihovim smjernicama 1.2. Tačnost i 2.1. Komentar. Smjernica 1.2. Tačnost – potencira obavezu tačnog, cjelovitog i uravnoteženog izvještavanja, odnosno insistira na tome da činjenice ne smiju biti iskrivljivane tako što će netačnim, parcijalnim ili senzacionalističkim izvještavanjem biti stavljene izvan konteksta u kom su se desile. Smjernica 2.1. Komentar – obavezuje na razlikovanje komentara i činjenica, odnosno zabranjuje da komentar bude prezentovan tako da stvara utisak da se radi o utvrđenoj činjenici. Oba ova načela su u predmetnom tekstu prekršena.
Tema teksta jeste od legitimnog javnog interesa i tim prije zavređuje da se o njoj izvještava na etički i profesionalan način. To se prije svega odnosi na utvrđivanje činjeničnog stanja – na osnovu čega i kada su osobe bliske funkcionerima DPS-a zapošljavane u državnim institucijama, ali takođe i na broj i raznovrsnost izvora korištenih u izradi izvještaja, kako bi se osiguralo da su objavljene informacije tačne i potpune, te da je na osnovu njih moguće formirati pravilan kontekst za razumijevanje pitanja ili problema o kom se izvještava. U ovom slučaju objavljene su tačne (da je gospođa Nataša Pažin, supruga Ministra pravde zaposlena u Zavodu za meteorologiju i seizmologiju), ali nepotpune informacije (da je taj radni odnos zasnovala prije nego što je gospodin Zoran Pažin bio zaposlen u Vladi ili obavljao bilo kakvu partijsku funkciju). Takođe, u tekstu se, pored informacija iz imovinskih kartona, navode izjave opozicionih političara/ki, ali ne i izjave strane o kojoj se izvještava, što povećava rizik od objavljivanja necjelovitih i jednostranih tekstova. Upravo je na taj način i došlo do kršenja načela 1, smjernice 1.2. Tačnost.
Kada je u pitanju načelo 2, smjernica 2.1. KNCG, ona je prekršena tako što su komentari odnosno stavovi sagovornika tretirani kao utvrđene činjenice, koje su u slučaju gospođe Pažin bile očito nepotpune – ona jeste zapošljena u Zavodu za meteorologiju i seizmologiju, ali prije nego je njen suprug bio član Vlade ili funkcioner u partiji. Posljedica ne može prethoditi pretpostavljenom uzroku – ili je trebalo utvrditi drugi uzrok, ili gospođa Pažin nije smjela biti stavljena u kontekst partijskog zapošljavanja o kom je u tekstu riječ.
Iz navedenih razloga odlučila sam da žalbu usvojim u cjelosti.
Bonus video:
