Prostor nekadašnje Jugoslavije dao je brojne, najveće asove evropske košarke, a mnogi od njih napravili su veliku karijeru na najvećoj sceni.
Od kada su se zemlje bivše SFRJ “ujedinile” u jadransku ligu, “izvoz” igrača ne samo da se nije smanjio, već su, recimo, Nikola Jokić, Dario Šarić, Bogdan Bogdanović, Nikola Peković, napravili ili prave izuzetne NBA karijere.
Bilo je, međutim, svih ovih godina i stranaca koji su oplemenjivali i povećavali kvalitet eks-Ju košarkaškog takmičenja.
Tako su tokom 17 sezona u ABA ligi igrali budući vlasnici NBA prstenova, vlasnici i nekih NBA rekorda…
Ovo je podsjećanje na neke od njih...
Iz Olimpije do NBA prstena
Deni Grin, dijete koledža Sjeverne Karoline, 2011. godine je tokom lokauta pojačao Olimpiju iz Ljubljane.
Odigrao je devet utakmica u ABA ligi, uz prosjek od osam poena.
Uslijedio je povratak u San Antonio, sa kojim je 2013. igrao finale, izgubio ga od Majamija, ali je Grin srušio rekord po broju trojki u finalnoj seriji, koji je do tada držao Rej Alen iz 2008. godine. Čak 27 puta je pogodio van linije 7,25.
Njegov rekord srušio je Stef Kari prije dvije godine sa 32 trojke.
Godinu kasnije, Grin je uzeo prsten sa Sparsima, a u timu je bio i Aron Bejns, koji je sezonu poslije njega proveo takođe u Olimpiji.
Bejns još ima šansu i za drugu titulu – ove sezone igra finale Istoka u dresu Bostona.
Zvijezda KK Zagreb
Zagreb je od 2003. do 2012. igrao ABA ligu, 2011. Osvojio titulu u šampionatu Hrvatske i igrao Evroligu.
Najzvučnije ime koje je nosilo dres popularnih “mrava” je Ti Džej Ford, koji je 2003. godine bio 8. pik na draftu, koji je lansirao Lebrona Džejmsa, Karmela Entonija, Krisa Boša, Dvejna Vejda…
Ford je, takođe, 2011. godine bio dio jadranske lige, a u NBA je igrao u Milvokiju, Torontu, Indijani i San Antoniju.
Jan Veseli je kao 18-godišnjak iz Slovana stigao u Partizan.
Mladi Čeh ubrzo je postao ljubimac “grobara”, sa Partizanom je igrao fajnl-for Evrolige u Parizu 2010.
Nakon još jedne titule, njegove treće u ABA ligi, 2011. godine, Veseli se otisnuo u Vašington, koji ga je izabrao kao šestog pika sa NBA drafta, zatim u Denver, da bi se 2014. vratio u Evropu, u Fenerbahče, kod Željka Obradovića…
Majstor iz Bronksa
Za mnoge, Redži Frimen je bio najkompletniji stranac, koji je ikada igrao na ovim prostorima.
Majstora iz Bronksa prvo je primijetila Cibona, ali se Frimen zbog male minutaže kratko zadržao u Zagrebu.
U FMP je stigao 2002. godine i u dresu „pantera“ ostavio najdublji trag.
Osvojio ABA ligu (FMP je tada nastupao pod imenom Refleks), dva Kupa Srbije, igrao četvrtfinale i polufinale ULEB Kupa. Frimen, pravi “all round” igrač, prefinjene tehnike, lakoće u pokretima, efektnih rješenja…
Frimen nikada nije igrao u NBA ligi, iako je imao kvalitet da se okuša na najvećoj mogućoj sceni.
I Bo Mekejleb nikada nije došao do NBA, a ostavio je ogroman trag na košarkaškoj sceni. Tokom jedne sezone u Partizanu (2009/10), razdrmao je eks-Ju scenu, stekao reputaciju jednog od najboljih plejmejkera u Evropi, što je kasnije potvrdio u Montepaskiju, Fenerbahčeu, Bajernu…
Iz ABA u NBA
Bilo je, s druge strane, Amerikanaca koji su se igrama u klubovima sa eks-Ju prostora izborili za poziv NBA klubovima.
To su, između ostalih, Džastin Hamilton (Cibona - Šarlot, Majami, Minesota, Bruklina), Džerom Džordan (Hemofarm, Krka – Njujork), kao i Francuz Timoti Luvavu (Mega Leks – Filadelfija)…
Budućnost i stranci
I kroz Podgoricu je svih ovih godina “defilovao” veliki broj stranaca.
Prije 15 godina, dresu Budućnosti nosili su atraktivni Amerikanaci Ejsi Erl i Toni Stenli
Erl je došao sa NBA reputacijom (Toronto, Boston, Milvoki), evropskim iskustvom (Paris, Turk Telekom, Darušafaka, Uniks), ali i u poznim godinama – imao je već 34.
I Omar Kuk je došao kasno kao igrač dobre reputacije i iskustva, baš kao i Aleks Marić, te Šon Džejms, osvajač Evrolige sa Makabijem 2014. ali igrač sa velikim problemima sa koljenima. Od Markusa Vilijamsa se očekivalo mnogo, a dobilo premalo.
Partizan sa najviše titula i poznatih stranaca
Partizan je tek od sezone 2004/05 pristao da igra ABA ligu, ubrzo postao rekorder po broju titula - čak šest ih imaju „crno-bijeli“, ali i najzvučnijih stranaca.
Pored Veselog i Mekejleba, igru Partizana vodili su Vontigo Kamings, Milton Palasio, Stefon Lazme, Džejms Gist, Žofri Lovernj, Davis Bertans, Leo Vesterman…
Navijači Zvezde se sjećaju Skunija Pena, Obine Ekezijea, Džeroda Hendersona,
Demarkusa Nelsona, Maika Cirbesa, Čarlsa Dženkinsa, Kvinsija Milera…
Cedevita je, takođe, nade polagale u kvalitetne strance, kakvi su bili Pjer Džekson, Henri Voker, Džejms Vajt, Džejkob Pulen….
Bonus video: