Sjećanje na Intertoto kup - 12 godina bez mitskog ljetnjeg takmičenja

Prošlo je 12 godina otkad nema takmičenja u kojem su učestvovali i najveći evropski klubovi, igrali neki od legendarnih fudbalera, a koje je crnogorskim timovima podarilo neka od nezaboravnih sjećanja

26749 pregleda 74 reakcija 4 komentar(a)
Duel Igora Burzanovića i Lionela Skalonija na meču Budućnost - Deportivo jula 2005., Foto: Savo Prelević
Duel Igora Burzanovića i Lionela Skalonija na meču Budućnost - Deportivo jula 2005., Foto: Savo Prelević

Šta desilo sa Intertoto kupom - prošlo je 12 godina otkada nema mitskog ljetnjeg takmičenja.

Tako madridska “Marka” počinje priču o takmičenju koje je i crnogorskim klubovima i ljubiteljima fudbala podarilo neka od nezaboravnih sjećanja. Za mnoge timove i fudbalere bio je i prvi susret sa velikom internacionalnom scenom.

Intertoto kup se pod tim imenom igrao od 1995. do 2008. godine, kada ga je penzionisao Mišel Platini, tada novoizabrani predsjednik Uefe.

Intertoto kup je bio specifičan po tome što su i veliki evropski klubovi tokom ljetnjih mjeseci posjećivali egzotične destinacije, a čak su i naši timovi dobili šansu da se oprobaju sa velikanima.

Budućnost je, na primjer, još u prvoj godini (1995.) gostovala Bajeru u Leverkuzenu, 2005. u Podgoricu je gostovao Deportivo iz La Korunje. Intertoto kup su igrali i Juventus, Pari Sen Žermen, Atletiko Madrid i još neki giganti, u njemu su se oprobali i fudbaleri poput Zinedina Zidana, Roberta Bađa, Fernanda Toresa, Dijega Simeonea, Huana Romana Rikelmea, Antonija Kontea, Pabla Aimara, Huana Karlosa Valerona, Pedra Munitisa...

Zidan je sa Juventusom igrao Intertoto kup
Zidan je sa Juventusom igrao Intertoto kupfoto: Marca

POČECI I ISTORIJA

Preteča Intertoto kupa bio je Internacionalni fudbalski kup, koji je nastao sredinom 60-ih godina prošlog vijeka i organizovan je za timove iz srednje Evrope koji nisu ostvarili plasman u neka od “regularnih” evropskih takmičenja kakva su bila Kup šampiona, Kup Uefa i Kup pobjednika Kupova.

Njegova svrha bila je isključivo finansijska i kada je Uefa namirisala dobru priču odlučila je da ga i formalno organizuje 1995. godine, namijenivši ga timovima koji su otprlike bili plasirani od 4. do 6. mjesta u nacionalnim šampionatima.

Intertoto kup je bio uspješan u startu, ali kako su godine prolazile, interesovanje je slabilo, naročito kod najvećih klubova. Razlog je bio zatrpan kalendar i preveliki broj mečeva u vrelim ljetnjim mjesecima.

Nije pomoglo ni to što su tri tima iz Intertoto kupa (igrala su se tri finala) imala direktan prolaz ka Kupu Uefa - Platini je odlučio da promovše Ligu Evrope, a Intertoto kup je zajedno sa Kupom Uefa otišao u istoriju.

KO SU BILI POBJEDNICI?

Kako je Intertoto kup davao po tri pobjednika (osim 2006, 2007. i 2008, kada se dobijao po jedan šampion), čak 30 različitih timova osvajalo je ovo takmičenje. Najuspješniji su Štutgart, Hamburger, Šalke i Viljareal, jedini klubovi koji su po dva puta podizali pehar.

Zemlja koja je dala najviše šampiona je Francuska (12 - Strazbur, Bordo, Gengam, Bastija, Lion, Okser, Monpelje, Pari Sen Žermen, Troa, Lil, Lens i Marsej), od Italijana su se radovali Juventus, Bolonja, Udineze i Peruđa, od Španaca Valensija, Selta, Malaga i Viljareal, od Engleza Vest Hem, Fulam i Aston Vila... Posljednji šampion bila je portugalska Braga.

Viljareal, predvođen Forlanom, dva puta je osvajao Intertoto kup
Viljareal, predvođen Forlanom, dva puta je osvajao Intertoto kupfoto: Twitter

CRNOGORSKI KLUBOVI U INTERTOTO KUPU

Spletom nevjerovatnih okolnosti (čudne propozicije, embargo, zabrana nastupa Ju klubovima u Ligi šampiona, Kupu Uefa...) Budućnost je 1995. godine, kao član tadašnje Prve B lige SRJ, dobila priliku da se oproba u inaguracionom izdanju Intertoto kupa.

Igralo se tada u grupnom formatu, a “plavi” su u grupi 7 zauzeli 4. mjesto od pet ekipa, iza Bajer Leverkuzena, OFI-ja iz Grčke i Nee Salamis Famaguste sa Kipra, a ispred estonske Tervis Parne. Budućnost je dva domaća meča igrala u Beogradu, na kojima je remizirala sa Neom (1:1) i izgubila od OFI-ja (4:3), dok je slavila u Estoniji (3:1) i doživjela poraz na glamuroznom gostovanju u Leverkuzenu (3:0).

Osam godina kasnije, zahvaljujući dobrom plasmanu u SCG ligi u Intertoto kup se plasirala Sutjeska - u prvom kolu je bila bolja od Union Luksemburga (3:0, 1:1), dok je u drugom eliminisana od finskog Tamperea (0:0 u Finskoj, poraz 1:0 kraj Bistrice).

Sa utakmice Sutjeska - Union Luksemburg juna 2003: Ivan Bošković u prodoru
Sa utakmice Sutjeska - Union Luksemburg juna 2003: Ivan Bošković u prodorufoto: Savo Prelević

U Intertoto kupu, takođe kao predstavnik Srbije i Crne Gore, ponovo se 2005. oprobala Budućnost, zabilježivši jednu od najvećih pobjeda u klupskoj isoriji. Nakon lagano obavljenog posla u 1. kolu protiv Valete sa Malte (5:0 u La Valeti, 2:2 pod Goricom), “plavi” su izvukli premiju i dobili šansu da se oprobaju protiv tima koji je samo godinu ranije igrao polufinale Lige šampiona - tada moćnim Deportivom iz La Korunje.

Na “Riazoru” su Španci dobili 3:0, Budućnost u revanšu ne samo da je ostvarila legendarnu pobjedu, već je u jednom momentu, kada je u finišu povela 2:0, ugrozila prednost Superdepora... Završilo se 2:1.

Radislav Sekulić daje gol Deportivu pod Goricom jula 2005.
Radislav Sekulić daje gol Deportivu pod Goricom jula 2005.foto: Savo Prelević

Posljednji crnogorski tim iz “SCG dana” koji je igrao Intertoto Kupu bila je Zeta, koja je 2006. godine ispala od Maribora (porazi 2:1 i 2:0, a domaći meč igrala je u Beogradu), dok je jedini predstavnik samostalne Crne Gore u ovom takmičenju bio Grbalj.

Dva puta je tim iz Radanovića, 2007. i 2008. godine, igrao Intertoto kup, zahvaljujući trećem, odnosno 4. mjestu u prvenstvu.

Prvog ljeta je eliminisan od rumunske Glorije Bistrice (poraz u Rumuniji 2:1, pod Goricom 1:1).

Sa meča Grbalj - Glorija 2007: Dragan Bošković u prodoru
Sa meča Grbalj - Glorija 2007: Dragan Bošković u prodorufoto: Vijesti

Tim iz Radanovića je, međutim, ostvario uspjeh 2008. godine, kada je u 1. kolu zahvaljujući većem broju datih golova u gostima (2:3, 2:1) pobijedio Čelik iz Zenice.

Slavlje Grbljana nakon eliminacije Čelika iz Zenice
Slavlje Grbljana nakon eliminacije Čelika iz Zenicefoto: Savo Prelević

U 2. kolu je ispao od turskog Sivaspora - 2:2 u Nikšiću, poraz 1:0 u Sivasu.

Bonus video: