Vodeće zemlje Evropske unije uvode restriktivne mjere koje uključuju i zatvaranje svih sportsko-rekreativnih objekata.
Analize relevantnih međunarodnih javno-zdravstvenih i naučnih institucija pokazuju da se virus najbrže širi kroz fitnes centre, ugostiteljske objekte, pozorište i bioskop. Takođe, odlažu se sportski događaji i manifestacije nižeg ranga, dok se za vrhunski sport u odnosu na pojedinačne grane sportova pripremaju dodatne mjere. Sve je više uticajnih sportskih radnika, poput košarkaškog trenera Etorea Mesine, koji zbog trenutne situacije, utakmica koje se odlažu, poziva da se takmičenja odlože, ističući kao prioritet zdravlje sportista.
Prije nekoliko dana Karate savez Crne Gore je, rekao bih potpuno opravdano, istupio u javnost zahtijevajući balansiran pristup. Takođe, mnogi sportisti su u nedoumici kako nastaviti sa treninzima nakon preležanog virusa, imajući u vidu moguće komplikacije. S tim u vezi, čini se važnim da se ukaže na sljedeće.
Imajući u vidu da se situacija sa novim virusom COVID-19 usložnjava, nadležni zdravstveni - Institut za javno zdravlje, državni - Ministarstvo sporta i mladih i sportski autoritet - Crnogorski olimpijski komitet, su u obavezi da izađu sa predlogom obavezujućih mjera za sistem sporta.
Od ovih autoriteta se očekuju da prekinu sa hroničnom ćutnjom i predlaganjem opštih mjera, i preuzmu odgovornost za stanje u oblasti sporta. Neophodno je formirati dinamičan tim i uključiti predstavnike zdravstvenih komisija nacionalnih sportskih saveza, kako bi se izradile posebne smjernice za povratak sportu i fizičkoj aktivnosti nakon preležanog virusa.
Razumije se, ove smjernice ne bi bile kontradiktorne opštim mjerama za prevenciju od širenja virusa, već bi shodno specifičnoj grani sporta, bliže uredile postupak povratka u režim trenažnog procesa čuvajući zdravlje sportista i sportskih radnika.
Pored pomenutih, javno-zdravstvenih i sportskih činilaca, mora se u uzeti obzir značaj sporta u vremenu opštih ograničenja, ali i redovne fizičke aktivnosti po ukupno zdravlje stanovništva. Dakle, neophodno je izraditi kriterijume za kategorizaciju sportova u odnosu na rizik od širenja virusa.
Praćenje zdravstvenog stanja sportista i sportskih radnika je neophodno na nedeljnom planu. Ovaj korak je posebno zahtjevan jer podrazumijeva uzimanje medicinske istorije, praćenje kontakata sportista i članova porodice.
Takođe, za sportiste koji su preležali virus, neophodan je detaljan medicinski pregled uključujući ergometriju - test opterećenja srca, i spirometriju - ispitivanje disajne funckije, a za one koji su hospitalizovani i CT grudnog koša uz standardno psiho-fizičku provjeru (Lindsay et al., 2020). Uporedo, očekuje se da zdravstvene komisije nacionalnih sportskih saveza sprovode kontinuiranu edukaciju sportista i sportskih radnika o načinima sprečavanja širenja virusa. Analiza trening okruženja polazi od permanentnog praćenja lokalne transmisije i prilagođavanje lokacije treninga/takmičenja u odnosu na iste.
S druge strane, usljed neregulisanog radno-pravnog statusa, veliki broj sportista i sportskih radnika je ostao uskraćen za finansijsku podršku. Postoji realna bojazan da će dobar dio istih okončati sportske karijere prijevremeno, a vrijedni sportski radnici potražiti angažman van granica Crne Gore. S tim u vezi, obaveza je gorepomenutih autoriteta da izrade sanacioni plan za prevazilaženje ove krize, jer naši sportisti i sportski radnici ne mogu da čekaju. Na koncu, brojna istraživanje govore o važnosti obezbjeđivanja redovne i organizovane fizičke aktivnosti za djecu u trajanju od 60 minuta četiri do pet puta nedjeljno.
Ova kriza je šansa da se uđe u proces sveobuhvatne reforme sistema Fizičkog vaspitanja prilagođavajući ishode učenja realnim potrebama djece i mladih u Crnoj Gori.
Bonus video:
