Evropska komisija danas je usvojila sveobuhvatan Ekonomski i investicioni plan za Zapadni Balkan s ciljem podsticanja dugoročnog ekonomskog oporavka regiona, podrške zelenoj i digitalnoj tranziciji, te podržavanju regionalne integracije i konvergencije sa EU.
Visoki predstavnik EU za spoljnu i bezbjednosnu politiku i potpredsjednik Evropske komisije Žozef Borel izjavio je da su građani Zapadnog Balkana dio Evrope i da je zajednički interes EU da pomogne šest partnera u napredovanju na putu ka Uniji.
"Ekonomskim i investicionim planom mi i aktivno podržavamo procene iz našeg Paketa o proširenju, pružajući duboku i snažnu podršku ekonomskom oporavku i reformama, a u cilju modernog, zelenog i prosperitetnog Zapadnog Balkana koji više pruža svojim građanima na putu ka EU", rekao je on, saopšteno je iz Delegacije EU u BiH.
Predstavljajući novi Plan, komesar EU za susjedstvo i proširenje Oliver Varheji je istakao da će se pokrenuti do devet milijardi eura u sredstvima za vodeće investicije u oblastima trasporta, energije, zelene i digitalne tranzicije, kako bi se ostvario dugoročni rast i nova radna mjesta.
Plan takođe predstavlja i put ka uspješnoj regionalnoj ekonomskoj integraciji kako bi ubrzali uzajamno približavanje sa EU i prevazišli razvojni jaz između "naših regiona, te, konačno, ubrzali proces EU integracija. Sprovođenje će, naravno, morati ići uporedo sa reformama", istakao je on.
Ekonomski i investicijski plan utvrđuje značajan investicioni paket u okviru kojeg će sa devet milijardi eura za region biti namenjeno podršci održivoj povezanosti, ljudskim potencijalima, energetici, zelenoj tranziciji i digitalnoj transformaciji, saopšteno je iz Delegacije EU u BIH.
Uporedo s Ekonomskim i investicijskim planom za podršku regionu, Komisija je predstavila smjernice za sprovođenje Zelene agende za Zapadni Balkan čije se usvajanje očekuje na samitu zemalja Zapadnog Balkana u Sofiji u novembru.
Plan utvrđuje deset vodećih investicijskih projekata za podršku glavnim putnim i željezničkim vezama u regionu, obnovljivoj energiji i prelasku s uglja, obnovi javnih i privatnih objekata radi povećanja energetske efikasnosti i smanjenja emisija stakleničkih gasova, infrastrukturi za upravljanje otpadom i otpadnim vodama, kao i uvođenju širokopojasne infrastrukture.
Ostali vodeći projekti uključuju povećana ulaganja u privatni sektor za jačanje konkurentnosti i inovacija, posebno malih i srednjih preduzeća, kao i Garantni fond za mlade.
Pored značajnih bespovratnih sredstava EU za region, EU može pružiti garancije koje pomažu u smanjenju troškova finansiranja, kako za javne, tako i za privatne investicije, te za smanjenje rizika za investitore.
Očekuje se da će podrška putem Garantnog fonda za Zapadni Balkan u okviru Garantnog fonda za spoljno djelovanje EU i Evropskog fonda za održivi razvoj Plus pokrenuti potencijalne investicije do 20 milijardi evra u narednoj deceniji, navodi se u saopštenju.
Investicioni paket će biti ključni pokretač za omogućavanje većih javnih i privatnih investicija u regionu od evropskih i međunarodnih finansijskih institucija.
"Bolje povezivanje ekonomija Zapadnog Balkana untar samog regiona i sa Unijom zahteva snažnije opredjeljenje Zapadnog Balkana u sprovođenju ključnih reformi, produbljivanje regionalne ekonomske integracije i uspostavljanje zajedničkog regionalnog tržišta na osnovu pravne zaostavštine EU, kako bi region postao atraktivnije područje za investicije", ističe se u saopštenju.
EK je podržala napore vlasti u regionu u izradi nove vizije uspostavljanja regionalnog ekonomskog područja za koje se očekuje da će dobiti podršku na predstojećem samitu u Sofiji u novembru 2020.
"Dobro upravljanje je osnova održivog ekonomskog rasta. Zato su snažnije investicije i ekonomski rast mogući samo uz čvrsto opredeljenje Zapadnog Balkana i sprovodjenje ključnih reformi u skladu s evropskim vrijednostima", naglašeno je u saopštenju.
Bonus video:
