Slovenački premijer Janez Janša pozvao je danas direktora novinske agencije STA Bojana Veselinoviča da podnese ostavku, uz tvrdnju da ta medijska kuća pod njegovim vođstvom djeluje u korist opozicije.
"Vrijeme je da direktor STA kao politički instrument krajnje ljevice podnese ostavku i odgovara za svoja nezakonita postupanja, te tako samoj agenciji omogući normalan rad i razvoj", napisao je Janša na Tviteru.
Kako podsjeća agencija Hina, Janšin poziv za ostavkom dolazi nakon mjeseci sukoba između rukovodstva STA i vlade oko načina finansiranja te novinske agencije, koja prema standardnom ugovoru sa vladom od svog osnivanja dobija pola potrebnih sredstava od države za obavljanje "javne službe" informisanja domaće i strane javnosti o dogadjajima u zemlji, dok ostatak sredstava dobija iz drugih izvora.
Rukovodstvo STA i novinari upozoravali su posljednjih mjeseci da vlada odbija da obnovi taj ugovor, čime dovodi u pitanje opstanak agencije i socijalni položaj zaposlenih.
Iznosili su sumnje da je cilj takvih pritisaka vladajućih pokušaj kontrole nad uređivačkom politikom i novinarskim sadržajima te zamjena ljudi u agenciji vladi lojalnim kadrovima. Vladina kancelarija za komunikacije (UKOM) koju vodi nekadašnji urednik u STA Uroš Urbanija, odbijala je finansiranje agencije uz obrazloženje da rukovodstvo STA odbija da pruži na uvid poslovnu dokumentaciju, uslovljavajući time mogući nastavak finansiranja.
Rukovodstvo i novinare STA su u više izjava podržala slovenačka novinarska udruženja, ali i Međunarodni novinarski institut, Evropsko udruženje novinskih agencija (EANA) i drugi.
Pritisak na slobodu medija i prijetnje novinarima iznijela je u februaru i slovenačka opozicija u zahtjevu za izglasavanjem nepovjerenja premijeru Janši u parlamentu, navodeći da su sloboda medija i vladavina prava neke od osnovnih evropskih vrijednosti koje ta vlada krši. Zahtjev nije, međutim, dobio potreban broj glasova.
Kako dodaje Hina, u pozadini Janšinog poziva na ostavku direktora STA je i "internacionalizacija" Janšinog "medijskog rata" sa novinarima i njihovim organizacijama, za šta on sumnjiči opozicionu ljevicu koja, po njegovim ocjenama, vlasnički ili uticajem, kontroliše 80 odsto medija i koristi ih za napade na vladu.
Posljednjih nedelja su se u evropskim i međunarodnim medijima pojavile optužbe da slovenačka vlada i Janša preko društvenih mreža napadaju novinare i prijete im, stvarajući atmosferu u kojoj dolazi do autocenzure.
Na potrebu nezavisnosti i samostalnosti novinara i na poštovanje načela vladavine prava upozorili su nedavno i predstavnici Evropske komisije, posebno s obzirom na to da Slovenija sredinom godine preuzima šestomjesečno predsjedavanje EU.
Evropski parlament će sjutra na plenarnoj sjednici raspravljati o slobodi medija u Poljskoj i Mađarskoj, a na zahtjev dijela poslanika iz grupe Socijalista i demokrata (S&D) dodatno je uvršteno i pitanje slobode medija u Sloveniji. Protiv proširivanje rasprave na tu temu s pitanjem Slovenije bili su poslanici iz grupacije evropskih narodnih stranaka (EPP).
Najjačoj evropskoj konzervativnoj grupaciji stranaka pripada i Slovenačka demokratska stranka (SDS) koju vodi Janez Janša, premda neki u njoj smatraju da bi i ona trebalo da slijedi put mađarskog Fidesa, koji je iz EPP-a izašao nakon odluke da se njegovih 12 poslanika u EP isključe iz EPP-ova poslaničkog kluba zbog stavova o vladavini prava u Mađarskoj.
Bonus video: