Poslanici Evropskog parlamenta su ubjedljivom većinom usvojili rezoluciju o prisilnom radu u kineskoj fabrici Linglong u Zrenjaninu i ekološkim protestima u Srbiji.
Za rezoluciju je glasalo 586 poslanika, 53 su bila protiv, a 44 uzdržana.
Izvjestilac Evropskog parlamenta za Srbiju Vladimir Bilčik izrazio je nadu da otvaranje Klastera četiri (Zelena agenda i održiva povezanost) u pristupnim pregovorima može da pomogne aktivnostima Srbije u suočavanju sa tim pitanjima.
Poslanica Evropskog parlamenta Viola fon Kramon izjavila je da "nije ništa novo" što je Srbija "širom otvorila vrata kineskim investicijama koje uopšte ne poštuju radne i ekološke standarde, ni ljudsko dostojanstvo prije svega".
"Ono što je novo je slučaj Linglong sa prinudnim radom vijetnamskih radnika koji nas je sve zgrozio", navela je Fon Kramon na Tviteru.
U rezoluciji koju je usvojio EP izražava se duboka zabrinutost zbog navodno prinudnog rada, kršenja ljudskih prava i trgovine ljudima u vezi sa oko 500 Vijetnamaca koji rade na izgradnji kineske fabrike guma Linglong i traži od srpskih vlasti da taj slučaj pažljivo istraže i obavijeste EU o zaključcima istrage.
Srbija se poziva da unaprijedi usklađenost sa EU zakonima o radu, usvoji novi zakon o pravu na štrajk, riješi problem neprijavljenog rada i izmijeni zakon o inspekcijskom nadzoru kako bi bio usklađen sa relevantnim konvencijama Međunarodne organizacije za rad.
U rezoluciji se izražava duboka zabrinutost zbog ozbiljnih problema sa korupcijom i vladavinom prava u oblasti životne sredine, zbog nedovoljne transparentnosti i zbog procjene ekoloških i socijalnih uticaja infrastrukturnih projekata, uključući kineske investicije i zajmove, kao i one multinacionalnih kompanija poput Rio Tinta.
U tom kontekstu ukazuje se na otvaranje klastera 4 o zelenoj agendi i održivom povezivanju u pregovorima sa EU a srpske vlasti se pozivaju da prate "legitimne zabrinutosti izražene u ekološkim protestima i hitno se pozabave tim problemima".
Zabrinutost se u dokumentu izražava i zbog povećanog kineskog uticaja u Srbiji i na Zapadnom Balkanu i ističe da zakoni Srbije o radu i životnoj sredini moraju da važe i za kineske kompanije koje posluju u zemlji.
U dokumentu se izražava duboka zabrinutost i zbog sve većeg nasilja esktremističkih i huliganskih grupa protiv mirnih ekoloških demonstracija i žali zbog "količine sile" koju je policija upotrijebila protiv demonstranata... i takođe oštro osuđuje svako kršenje prava na mirno okupljanje.
"Pozivaju se srpske vlasti da istraže slučajeve protesta tokom kojih je policija navodno prekoračila ovlašćenja ili nije zaštitila demonstrante od nasilja i njihovo pravo na mirno okupljanje", navodi se u rezoluciji i takođe se pozivaju vlasti da javno osude postupke huligana protiv demonstranata.
U dokumentu se izražava zabrinutost i zbog ograničenog vremena i prostora za otvorenu raspravu o Zakonu o referendumu i narodnoj inicijativi i amandanima na Zakon o eksproprijaciji i konstatuje povlačenje Zakona o eksproprijaciji i usvajanje izmjena Zakona o referendumu.
Takođe se izražava žaljenje zbog dugoročnih trendova medijske pristrasnosti i brisanja granice između aktivnosti državnih službenika, policije i stranačkih političara, kao i pogoršanja slobode medija i sve više vrijeđanja, zastrašivanja, čak i govora mržnje prema poslanicima opozicije, nezavisnim intelektulacima, NVO, novinarima i istaknutim pojedincima.
"Od vlasti Srbije se traži da hitno preduzmu mjere za garanciju slobode izražavanja i nezavisnosti medija i da obezbijede odgovarajuće istrage u tim slučajevima", navodi se predlogu rezolucije.
Takođe se žali zbog nedavnih napada na opozicionu političarku Mariniku Tepić na etničkoj osnovi, koji su se odigravali na od strane vlade sponzorisanim TV kanalima, i pozivaju se srpske vlasti da se suprostave sužavanju prostora za civilno društvo i nezavisne medije i obezbijede da oni radi bez ikakvih ograničenja.
Komisija i Spoljnopolitička služba EU se pozivaju da ojačaju saradnju i podršku civilnog društva, nevladinih organizacija i nezavisnih medija.
Vlada Srbije se poziva da radi na efikasnim i provjerljivim osnovnim reforma i da se bavi strukturnim reformama i nedostacima u oblastima vladavine prava, osnovnih prava, slobode medija, borbe protiv korupcije i funkcionisanja demokratskih institucija i javne administracije.
U rezoluciji se pozdravlja činjenica da je članstvo u EU i dalje strateški cilj Srbije, ohrabruju srpske vlasti da nedvosmislenije izražavaju posvećenost vrijednostima EU u javnim debatama i očekuje jasna posvećenost Srbije, "na riječima i na djelu", ispunjavanju obaveza u pretpristupnom procesu.
Evroparlamentarci su naveli i da očekuju da otvaranje klastera 4 rezultira obnovljenom težnjom ka punoj primjeni EU standarda.
Na kraju Evropski parlament nalaže svom predsjedniku da rezoluciju uputi predsjednicima Evropskog savjeta i Evropske komisije, šefu diplomatije EU, vladama i parlamentima članica EU i predsjedniku, vladi i parlamentu Srbije.
Na predlogu rezolucije bili su angažovani poslanici iz Evropske narodne partije, Socijalista i demokrata, Obnovimo Evropu, Zelenih i Evropskih konzervativaca i reformista.
Bonus video:
