Makedonija zaglavljena na putu između vakcina i antivaksera

Obuhvat jednom dozom vakcine kod radno sposobnog stanovništva (18-64 godine) iznosi 46,3% dok je sa dvije doze vakcinisano 44,2%. Najveći dio lica koja su vakcinisana sa dvije doze pripada starosnoj grupi od 25-49 godina

4875 pregleda 76 reakcija 3 komentar(a)
Detalj iz Skoplja, glavnog grada Sjeverne Makedonija, Foto: Shutterstock
Detalj iz Skoplja, glavnog grada Sjeverne Makedonija, Foto: Shutterstock

Čak 67% građana koji su se zarazili sa Kovid 19 su nevakcinisani a 32% su bili potpuno vakcinisani, pokazuju analize Ministarstva zdravlja napravljene od avgusta do sada.

Broj vakcinisanih makedonskih građana jednom dozom vakcine protiv korone virusa, zaključno sa 12 decembrom iznosi 41,1 % a kompletno vakcinisanih ( sa dvije doze) 39,4 %, trećom dozom je vakcinisano 83.614 lica. Najveći broj vakcinisanih jednom dozom je stanovništvo iznad 18 godina, 51 % a sa dvije doze najveći opseg ima ova populacija oko 48,9 % dok je 57 % građana iznad 40 godina revakcinisano.

Obuhvat jednom dozom vakcine kod radno sposobnog stanovništva (18-64 godine) iznosi 46,3% dok je sa dvije doze vakcinisano 44,2%. Najveći dio lica koja su vakcinisana sa dvije doze pripada starosnoj grupi od 25-49 godina .

"22 procenta vakcinisanih građana starijih od 60 godina primilo je treću dozu vakcine. Obuhvat jednom dozom vakcine punoljetne populacije iznosi oko 50 procenata. Vakcinacija se odvija nesmetano na svim punktovima u državi a u toku je i terenska vakcinacija", saopštavaju iz Ministarstva zdravlja.

Oni apeluju na masovnu vakcinaciju budući da je to jedini način borbe protiv virusa.

U Makedoniji je svuda jednak stepen vakcinacije. Na jugoistočnom i jugozapadnom dijelu zemlje je najmanji interes za vakcinaciju. Ako posmatramo po gradovima onda je najveći broj vakcinisanih u jugoistočnom dijelu zemlje u gradovima Negotino, Kavadarci i Đevđelija gdje procenat iznosi više od 50% kao i Resen a najmanje vakcinisanih ima u Gostivaru, Strumici i Debru gdje procenat iznosi ispod 30 %. Strumica je grad sa najmanje vakcinisanog stanovništva 27,9% a Negotino ssa najviše 54,7. U glavnom gradu Skoplju dvije doze je primilo 38% stanovništva.

Nevakcinisani najviše stradaju

Čak 98% onih koji su završili u bolnici zbog Kovid 19 su nevakcinisani odnosno 67% koji su se zarazili Kovidom su nevakcinisani a 32% su bila potpuno vakcinisani. To pokazuju analize Ministarstva zdravlja napravljene od avgusta do sada. Čak 98% onih koji su imali problema sa korona virusom i završili u bolnici bili su nevakcinisani. Samo 2% trenutno hospitalizovanih su vakcinisani sa dvije doze vakcine. Nevakcinisani su i najveće žrtve. Analiza poakzuje da je smrtnost kod nevakcinisanih drastično veća. U periodu od 06-08 do 16-12 2021.godine na teritoriji države je sa COVDID-19 umrlo 2272 lica, od čega 1790 pacijenata nije bilo vakcinisano, a samo 21% je primio vakcinu.

Analize koje je napravilo Ministarstvo zdravlja pokazuju da su umrli imali i više kombinovanih hroničnih oboljenja. Oni su bili vakcinisani svim tipovima vakcina koje kod nas stoje na raspolaganju, kao i pacijenti koji sus e vakcinisali u insotranstvu Moderna i Jonson. Najviše je aplicirano Fajzer vakcina – 768352, onda Sinovac 49265, Sinofarm 304078, Astra Zeneka 135278, a najmanje vakcina je primljeno od proizvođača Sputnjih 45992.

„Ministarstvo zdravlja ukazuje na važnost vakcinacije i ponavlja da je svaka vakcina koju imamo na raspolaganju bezbjedna. Apelujemo da se građani vakcinišu jer ćemo samo tako doći do kolektivnog imuniteta i spriječićemo širenje mutacija Sars-COV2“, traže iz Ministarstva zdravlja.

Za 2022. godinu pola miliona vakcina Fazer od kojih je 1% za djecu

Vlada je odlučila da za 2022.godinu nabavi pola miliona vakcina. One će biti nabavljene iskjlučivo od proizvođača Fajzer (Pfize). Jedan procenat od nabavljenih vakcina biće namijenejn djeci između 5 i 12 godina i to su tzv pedijatrijske doze i ukupno ih ima 10.000. U skladu sa informacijama isporuka doza za drasle treba da počne od mjeseca maja, a pedijatrijske doze u prvom tromesječju 2022.godine, a ukupna količina treba da bude isporučena do decembra 2022-godine.

„Nabavka ove količine vakcina protiv COVID-19 za 2022.godinu je zbog zaštite javnog zdravlja i za restartovanje ekonomije, što predstavlja javni interes“, kažu iz Ministarstva zdravlja.

Kako povećati broj vakcinisanih

Vlada do sada nije našla uspješnu formulu kako da poveća broj vakcinisanih, budući da eksperti tvrde da je za imunizaciju potrebna vakcinacija oko 70% stanovništva. Propao je i pokušaj Komisije za borbu protiv zaraznih bolesti da uvede obaveznu vakcinaciju za ljekare i administraciju. Ovaj predlog je odbijen od strane Vlade iako ga je podržao i Savez privednih komora Makedonije. Oni su čak tražili da se uvede obavezna vakcinacija i za privatni sektor. Ali otvorila se dilema šta sa radnicima koji ne žele da se vakcinišu. Predlozi su išli od toga da rade PCR testove o sopstvenom trošku i da ih dostavljaju poslodavciam do toga da poslodavci plaćaju njihove PCR testove. Budući da ni jedno ni drugo rješenje nije bilo prihvatljivo, Ministarstvo zdravlja je riješilo da neće biti kažnjeni radnici koji ne žele da se vakcinišu. Prema Ministarstvu ne postoji mehanizam kojim bi se to zakonski realizovalo.

„S druge strane, realno to je veliki finansijski teret. Što će se dogoditi sa radnicima koji ne mogu da izdrže teret pravljenja testova a ne mogu da se vakcinišu? To znači da iste te kompanije treba da otpuste te radnike“, izjavio je Filipče poslije odluke Vlade da se ne uvede obavezna vakcinacija ljekara i administracije. Nisu uvedene ni dopunske restriktivne mjere za borbu protiv COVID-19. Vlada je samo donijela odluku o jednokratnoj finansijskoj nagradi u visini od 30DEN po pacijentu za matične ljekare ukoliko dostignu i pređu obuhvat od 70% vakcinacijom svojih pacijenata od ukupnog broja koji su kod njih upisani, kao dio iz mjera za veću imunizaciju stanovništva. Matični ljekari će dobiti bonus za pacijente koji će se vakcinisati pritiv COVID-19 na kraju proljeća ili početku ljeta 2022.godine. Najveći broj pacijenata koje ima jedan matični ljekar je 2.500, u prosjeku oko 1000 pacijenata i to nije suma koja može da se zanemari.

Na ovo su reagovali matični ljekari nazivajući predlog ministra Filipće i Vlade o plaćanju bonusa po vakcinisanom pacijentu veoma nepristojnim. Oni ne prihvataju ovakav model stimulacije i reagovali su da su uvijek uslovljavani da bi dobili veću platu umjesto da su nagrađeni.

„Naši pacijenti već dvije godine slušaju o koroni i o vakcinama, tako da su dovoljno informisani, dovoljno svjesni, konsultovali su se u protekle dvije godine, svaki pacijent sa svojim matičnim ljekarom i oni koji su mogli oni su se i vakcinisali“, saopštila je predsjednica udruženja privatnih ljekara Makedonije Lidija Dervišova.

Za sada ne postoje razmišljanja o uvođenju obavezne vakcinacije stanovništva.

Uništene vakcine koijma je istekao rok

Makedonija je na početku oktobra ove godine uništila 13000 doza vakcina koje je dobila kao donaciju iz Bugarske, a proizvedenih od strane Fajzera.vakcinama je rok bio do 30.septemrba, a od ukupno 51480 doza vakcina, bilo je iskorišteno 38480 doza.

Do sad smo u nekoliko navrata izdavali rješenja, odnosno odobrenja za uništavanje vakcina proizvođača Fajzer, Astra Zeneka i Sinofarm, informisao je Ljirim Šabani v.d. direktora „Malmed“ agencije za ljekove i medicisnka sredstva. Ali direktor nije dao podatak koje količine su do sada uništene i koliko je koštalo uniptavanje tih ljekova.

„Uništavanje svih ljekova je propisano Zakonom o ljekovima. Mi to radimo redovno za sve registrovane ljekove, a ne samo za vakcine. Prema tim istim propisima su bile uništene i dosadašnje vakcine. Vakcine se uništavaju po nekoliko osnova – isteka roka važenja, promjena same vakcine otkako je prošla sve procese. Ili opet ako je napravljeno neko odstupanje od hladnog lanca pri transportu“, informisao je Šabani. U Agenciju su se prijavili i građani koji smatraju da su imali neželjene posledice nakon vakcinisanja, a dobili su prijave i od 88 farmaceuta kao i od 10 zdravstvenih radnika.

Antivakseri i teorije zavjere

72% ispitanika smatra da svijet vodi nekoliko moćnih porodica, 65% misi da je COVID-19 kreiran u laboratoriji da bi se kontrolisali ljudi

"Stop fašističkim mjerama"

Pod ovim motom su prošlog mjeseca u Skoplju protestvovali antivakseri, kao i u drugim gradovima revoltirani mjerama koje je Vlada najavljivala o mogućoj obaveznoj vakcinaciji ljekara i administracije. Oni su nosili transparente na kojima je pisalo „NE obaveznoj vakcinaciji“, „i vakcinisani mogu da zaražavaju“, „stop diskriminaciji“, kao i „moje tijelo, moj izbor“.

Protesti nisu bili masovni, ali su oni svoj uticaj uglavnom širili na društvenim mrežama. Njihove teze su da je: „terapija protiv kovida smrt“, „vakcina je otrov“; „Bil Gejts želi da izvrši depopulaciju planete“. Ovakvi stavovi su se odrazili i na javno mnjenje što pokazuje i poslednja anketa koju je napravio Institut za demokratiju „Societas Civilis“ IDSCS sprovedena u saradnjis a Predsjedničkim centrom za političko obrazovanje u junu 2021 godine i pokazala je da većina građana vjeruje u teoriju zavjere kad je u pitanju kovid 19. prema istraživanju sprovedenom na terenu, 72% ispitanika smatra da svijet vodi nekoliko moćnih porodica, 65% misli da je kovid 19 kreiran u laboratoriji da bi se ljudi kontrolisali, 46% da se klima kontroliše satelitima i radarima, 44% da je upisano više mrtvih od kovida budući da je Ministarstvo zdravlja davalo novac, 46% da se virus prska iz aviona, 29% misli da su klimatske promjene besmislica i 57% da veliki mediji šire laži.

U ovakve teorije zavjere više vjeruju nezaposleni i oni koji imaju osnovno i srednje obrazovanje u odnosu na one sa visokim obrazovanjem. A manje vjeruju građani između 30 i 39 godina u poređenju sa drugim starosnim grupama.

„43% visokooobrazovanih smatra da je Ministarstvo podmićivalo, dok je isto mišljenje prisutno i kod 53% onih sa srednjim obrazovanjem“ž

Visoko obrazovanje je faktor koji utiče na podložnost teorijama zavjere. Tako postoji jasna razlika kod stavova oko pandemije gdje 65% visokoobrazovanih smatra da je ona kreirana za kontrolu ljudi naspram 74% onih sa srednjim obrazovanjem. 43% onih sa visokim obrazovanjem smatra da se klima kontroliše radarima i satelitima nasuprot 58% onih sa srednjim i 62% sa osnovnim obrazovanjem. Slično je i sa teorijama o falsifikovanju broja mrtvih od kovida 19 gdje 43% visokoobrazovanih smatra da je Ministarstvo podmićivalo, dok je isto mišljenje prisutno kod 53% onih sa srednjim i 61% onih sa osnovnim obrazovanjem. U odnosu na stepen obrazovanja razlika je vidljiva i kod teorije da su klimatske promjene besmislica, ali ona je između onih sa osnovnim obrazovanjem (42%) i onih sa srednjim i vioskim (oko 30%), navodi se u istraživanju.

U ovakvim uslovima Makedonija ostaje sa veoma niskom stopom vakcinisanih građana i sa stalnim brojem zaraženih koji se u procentima u poslednjih nekoliko mjeseci kreće između 10 i 15%.

Ovaj tekst je urađen kao zajednički prijekat između Vijesti.me iz Crne Gore i novina (Koha) iz Makedonije.

Bonus video: