Šef Spoljnopolitičke službe Evropske unije (EU) Žozep Borel i komesar za susjedstvo i proširenje Oliver Varhelji u zajedničkom saopštenju su pozvali Srbiju da poslije izbora nastavi da radi na širokom međupartijskom konsenzusu o reformama ključnim za napredak zemlje na putu ka EU.
Evropska unija je pozdravila učešće svih političkih snaga na izborima u Srbiji, nakon međupartijskog dijaloga uz posredovanje Evropskog parlamenta, i istakla da je pravilno funkcionisanje demokratskih institucija Srbije centralni stub procesa pristupanja EU.
Prema preliminarnim nalazima i zaključcima međunarodnih posmatrača iz Kancelarije OEBS za demokratske institucije i ljudska prava (ODIHR), predsjednički i prijevremeni parlamentarni izbori u Srbiji predstavili su različite političke opcije ali je niz nedostataka za rezultat imao neujednačene uslove i favorizovanje zvaničnika, navodi se u zajedničkom saopštenju.
Dodaje se da EU čeka konačni izvještaj OEBS/ODIHR i preporuke za buduće izbore za rad svih političkih aktera i relevantnih institucija. Taj rad će zahtijevati transparentan, inkluzivan i odlučan dijalog svih zainteresovanih strana.
"Ohrabrujemo novi parlament i političko vođstvo Srbije da nastave da rade u pravcu instinskog i konstruktivnog dijaloga širom političkog spektra radi stvaranja širokog međupartijskog konsenzusa o reformama u vezi sa EU koje su od ključnog značaja za napredak zemlje na putu ka Uniji", ističe se u zajedničkom saopštenju.
Napominjući da se raduju radu sa predsjednikom i sljedećom vladom, Borel i Varhelji su naveli da ohrabruju Srbiju da pruži stvarne i opipljive rezultate, posebno u oblastii vladavine prava i normalizaciji odnosa sa Kosovom kroz dijalog uz posredovanja EU, koji određuju tempo pristupnih pregovara Srbije sa Unijom.
"Nadovezujući se na ustavnu reformu i nedavna postignuća, Srbija treba da nastavi, ubrza i produbi reforme u oblasti nezavisnosti pravosuđa, borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala, slobode medija i domaćeg rješavanja ratnih zločina", navodi se.
Dodaje se da EU računa na konstruktivan angažman Srbije radi unapređenja pomirenja i dobrosusjedskih odbosa, kao i da se raduje angažovanju sa novom vladom na pitanjima zelene agende.
Borel i Varhelji su u zajedničkom saopštenju istakli i da se, kada je riječ o ruskoj agresiji na Ukrajinu, od Srbije kao kandidata za EU koji pregovara o članstvu očekuje da se progresivno usklađuje sa pozicijama EU, uključujući deklaracije i restriktivne mjere, u skladu sa Pregovaračkim okvirom EU-Srbija.
Podsjeća se da je EU vodeći politički partner Srbije i daleko najveći ekonomski partner i ističe da je EU odlučna da i dalje podržava srpski ekonomski oporavak, energetiku, bezbjednost hrane i društvo, uključujući kroz znajačajnu podršku u sklopu Ekonomskog i investicionog plana za Zapadni Balkan.
Bilčik i Fajon pozdravljaju obnovu pluralizma, žale zbog polarizacije i pritisaka
Poslanici Evropskog parlamenta (EP), Vladimir Bilčik i Tanja Fajon, pozdravili su danas obnovu pluralizma u Skupštini Srbije, ali su izrazili žaljenje zbog veoma polarizovane atmosfere u predizbornoj kampanji, stanja u medijima i pritisaka vlasti na birače.
Bilčik, izvjestilac EP za Srbiju, i Fajon, šefica Delegacije EP za odnose sa Srbijom, naveli su u zajedničkoj izjavi i da "žale zbog nejasne komunikacije Republičke izborne komisije o preliminarnim rezultatima izbora, poslije zatvaranja biračkih mjesta".
"Pozdravljamo povećanu izlaznost birača i povratak više pluralističkom parlamentu u Srbiji poslije učešća brojnih stranaka i kandidata sa različitih strana političkog spektra na izborima 3. aprila. Žalimo zbog visoko polarizovanog političkog okruženja tokom kampanje, obilježenog ograničenim medijskim pluralizmom i pritiskom vlasti na birače", navodi se u izjavi objavljenoj na sajtu Evropskog parlamenta.
Bilčik i Fajon, poslanici EP iz Slovačke i Slovenije, osudili su "nasilni napad na jednog od opozicionih lidera Pavla Grbovića na dan izbora".
Oni su izrazili žaljenje "što Srbi sa Kosova nisu mogli da glasaju u blizini svojih domova, uz pomoć Organizacije za evropsku bezbjednost i saradnju, što je ranije bio slučaj u više navrata".
"Spremni smo da radimo sa novim sazivom parlamenta na konkretnim mjerama za jačanje demokratije i vladavine prava u Srbiji. Takođe je važno sprovesti preporuke koje će predstaviti misija Kancelarije OEBS za demokratske institucije i ljudska prava (ODIHR). Ovi koraci mogu da unaprijede evropsku agendu u korist svih građana Srbije", naveli su Bilčik i Fajon.
Uz zajedničku izjavu Bilčika i Fajon, na sajtu Evropskog parlamenta se navodi da su predsjednički, vanredni parlamentarni i izbori za Skupštinu Beograda održani u Srbiji 3. aprila "u vreme snažne polarizacije između vladajućih partija i opozicije".
"Izbori su održani u okruženju koje je zasijenila ruska invazija na Ukrajinu i poslije protesta građana povezanih sa pitanjima životne sredine i usvajanjem Zakona o eksproprijaciji i Zakona o referendumu i narodnoj inicijativi", navodi se.
Dodaje se da je "međupartijski dijalog vlasti i opozicije, uz posredovanje poslanika Evropskog parlamenta, rezultirao usvajanjem niza mjera za unapređenje izbornog procesa" i podsjeća da su mnoge opozicione stranke bojkotovale prethodne parlamentarne izbore u Srbiji, u junu 2020. godine.
Bonus video:
