Pregled dešavanja i činjenica: Šta sve znamo o Brexitu

Odluka građana Velike Britanije da izglasa izlazak iz Evropske unije predstavlja najveći politički šok posljednjih decenija.

Veliki broj reakcija, analiza i predviđanja se pojavio nakon objave rezultata referenduma, pa vam donosimo pregled najbitnijih dešavanja:

• Lideri Evropske unije su upozorili Veliku Britaniju da napusti Evropsku uniju brzo i izbjegne da produžava neizvjesnost, ali su i kazali da Britanija ostaje do daljnjeg članica EU. Opširnije čitajte ovdje.
• Britanski premijer Dejvid Kameron je najavio da će dati ostavku do oktobra. Očekuje se da ga naslijedi Boris Džonson. Opširnije čitajte ovdje.
• Iz Evrope i svijeta stižu miješane reakcije. Dok Angela Merkel i ostali zvaničnici zemalja EU izražavaju žaljenje zbog odluke i pozivaju na jedinistvo, euroskeptici, ekstremni desničari iz Evrope i Donald Tramp pozdravljaju odluku i najavljuju referendum. Opširnije čitajte ovdje.
• Boris Džonson je ime koje se sada najglasnije pominje kao izbor za novog premijera Velike Britanije. Ali nije prvi put, već je to ideja koja kruži godinama u Britaniji. Opširnije čitajte ovdje.
• Svjetska privreda koja je još krhka poslije krize 2008. ulazi u period duboke neizvjesnosti poslije britanskog napuštanja Evropske unije, piše danas agencija Frans pres. Opširnije čitajte ovdje.
• Lider Stranke za nezavisnost Ujedinjenog Kraljevstva (UKIP) i jedan od inicijatora izlaska Britanije iz EU Najdžel Faraž rekao je da ne može da garantuje da će se ispuniti jedno od glavnih obećanja njegove stranke tokom kampanje da će novac koji Britanija izdvaja za EU biti preusmjeren u zdravstvo. Opširnije čitajte ovdje.
• Analiza uticaja na Balkan pokazuje da su moguća dva scenarija. Ukoliko počne približivanje među zemljama EU, to može ojačati politički prioritet proširenja. Ukoliko bi prevagnuo scenario razjedinjavanja, to bi proširenje gurnulo na dno prioriteta. Opširnije čitajte ovdje.
• Analiza glasova pokazuje da su mladi ludi ljudi dominatno bili za ostanak u Evropskoj uniji, ali su presudili penzioneri. Opširnije čitajte ovdje.
• Razlike među generacijama postale su izuzetno vidljive na internetu u trenutku kada je posalo jasno da Velika Britanjia napušta Evropsku uniju. Opširnije čitajte ovdje.
• Predsjednik Evropskog parlamenta Martin Šulc izjavio je danas da Evropska unija želi što skoriji izlazak Britanije iz tog bloka i da u tom cilju advokati EU proučavaju da li je moguće da se ubrza mehanizam izlaska iz EU. Opširnije čitajte ovdje.
• Boris Džonson je najavio da neće aktivirati član 50 i kazao da će korist od izlaska biti u budućnosti. Opširnije čitajte ovdje.
• Predsjednik Savjeta EU Donald Tusk je najavio sastanak EU bez Velike Britanije. Opširnije čitajte ovdje.
• Iz Škotske stižu najave da će raspisati novi referendum o nezavisnosti. Opširnije čitajte ovdje.
• Iz Sjeverne Irske stižu poruke da Velika Britanija više ne predstavlja interese naroda Sjeverne Irske.
• Na desetine hiljada građana Londona potpisalo je danas peticiju kojom se traži da ta metropola ostane u Evropskoj uniji, nakon što je gradonačelnik Londona Sadik Kan izjavio da prijestonica takođe ima pravo glasa kad je riječ o pregovorima o izlasku Britanije iz Evropske unije. Opširnije čitajte ovdje.
• Filip Vujanović i Aleksandar Pejović su poručili da Crna Gora ostaje posvećena EU vrijednostima. Opširnije čitajte ovdje.
• Veliku Britaniju očekuju "haotični dani", ocijenila je analitičarka Njemačkog maršalovog fonda Roza Balfur. Opširnije čitajte ovdje.
• Izlazak Velike Britanije iz Evropske unije mogao bi da košta Njemačku tri milijarde eura. Opširnije čitajte ovdje.

Činjenice:

• Izlaznost je bila rekordna i iznosila je nešto preko 72%
• Za izlazak iz EU je glasalo 17 miliona i 410 hiljada glasača, a za ostanak je glasalo 16 miliona i 141 hiljada glasača, odnosno 51.9% nasuprot 48.1% glasova.
• Sky News, BBC i ITV su prvi objavili projekcije da će opcija za izlazak imati 52% glasova u odnosu na 48%, i da će razlika biti oko milion glasova.
• Najdžel Faraž, dugogodišnji lider britanskih euroskeptika, je prvo objavio da je njegova opcija vjerovatno izgubila, a onda nekoliko sati kasnije proglasio pobjedu.
• Funta je doživjela istorijski pad u jednom danu i najslabija je u posljednjih 30 godina.
• Standard and Poor''s je najavila da je izvjesno da će se smanjiti kreditni rejting Britanije koji je sada AAA.
• Engleska i Vels su glasali za izlazak, a Sjeverna Irska i Škotska za ostanak u EU.