EU bi mogla da izgubi do 3,5 miliona radnih mjesta ukoliko ukine mjere trgovinske zaštite u odnosu na Kinu krajem naredne godine.
EU će narednih godina povećati uvoz industrijskih proizvoda 25 do 50 odsto, a Kina bi mogla da izvozi mnogo više, jer ima višak proizvodnih kapaciteta, smatra jedan od autora istraživanja, koje je sprovelo 25 evropskih privrednih kompanija, direktor američkog Instituta za ekonomsku politiku Robert Skot, prenosi B92.
EU bi, kao i druge članice Svjetske trgovinske organizacije (STO), trebalo da krajem naredne godine donese odluku da ekonomiji Kine dodijeli status tržišne privrede.
Predstavnici STO-a su podsjetili da su 2001. godine, kada je Kina postala članica te organizacije, cijene proizvoda bile pod kontrolom države. Očekivalo se da će za 15 godina Peking smanjiti tu kontrolu.
Status tržišne privrede je važan za Kinu, zato što bi se EU na taj način uskratila mogućnost za uvođenje antidamping carina na uvoz kineskih proizvoda. S druge strane, protivnici odluke o statusu smatraju da kineske cijene ne zavise od tržišnih faktora, nego se vještački smanjuju.
Skot smatra da će niske trgovačke marže i još niz faktora dovesti do smanjivanja izvoznih cijena na kineske proizvode 30 odsto.
Kao rezultat toga, pad proizvodnje u EU iznosiće jedan do dva odsto od ukupnog bruto domaćeg proizvoda (BDP), zbog čega će evropske kompanije otpustiti od 1,7 do 3,5 miliona radnika. Posao će izgubiti Evropljani koji rade u oblastima poput proizvodnje auto-opreme, papira, metalurgije, industrije keramike i stakla.
Poljski ekonomista i direktor Evropskog centra za geopolitičke analize, Grafijan Činak, kazao je da će se EU i Sjedinjene Američke Države (SAD), ukoliko budu potpisale sporazum o Transatlantskom trgovinskom i investicionom partnerstvu (TTIP), zajedno suprotstaviti kineskoj ekonomskoj ekspanziji.
„Taj sporazum je prije svega u interesu SAD, dok je za EU predviđena uloga poslušnog mlađeg partnera. Sa druge strane, ako se zemlje EU opredijele za nezavisnu ekonomsku politiku, ona će ublažiti stavove prema Kini, tražeći na istočnom tržištu mogućnosti za izvoz i za razvoj sopstvene ekonomije koja je trenutno u krizi. Treba imati u vidu da bi, što se tiče EU, priliv jeftine kineske robe mogao da ugrozi domaću proizvodnju. Recimo, poljska privreda to neće izdržati“, kazao je Činak.
Slovački ekonomista i profesor na Panevropskom univerzitetu u Bratislavi, Vladimir Bačišin, rekao je da iako američki stručnjaci rado plaše Evropu prilivom kineskih proizvoda, to zapravo negativno utiče na ekonomiju SAD.
„Osim toga, čim Kina dobije status tržišne privrede, inovacije i različiti know-how će se iz Silicijumske doline preseliti u Kinu. To bi moglo da ima ozbiljne posljedice po SAD“, naveo je Bačišin.
Bonus video:
