Vladajuća partija premijera Vladimira Putina pretrpjela je ozbiljan udarac na parlamentarnim izborima, što signalizira na sve veće nezadovoljstvo zbog njegove dominacije na ruskoj političkoj sceni uoči planiranog povratka na mjesto predsjednika sljedeće godine, prenio je Rojters.
Jedinstvena Rusija je osvoljila 48,93 odsto glasova na izborima za donji dom ruskog parlamenta, na osnovu prebrojanih 39 odsto glasačkih listića, saopštila je sinoć Centralna izborna komisija.
Na prethodnim izborima ta partija je osvojila 64 odsto glasova.
U Dumu će ući i Komunistička partija Rusije Genadija Zjuganova sa 19,82 odsto glasova, Pravedna Rusija Sergeja Mironova sa 13 odsto i Liberalno demokratska partija Vladimira Žirinovskog sa 12,66 odsto glasova.
Za ostale partije se ne očekuje da će preći cenzus od 7 odsto, što znači da se partijska struktura Dume neće promijeniti.
Medvedev: Spremni smo za koaliciju
Nosilac partijske liste, predjednik Dmitrij Medvedev i premijer Putin nakratko su se pojavili u štabu Jedinstvene Rusije.
Medvedev je kazao da je ta stranka, koja je ranije imala dvotrećinsku većinu u parlamentu što im je omogućavalo da mijenjaju ustav bez opozicione podrške, ostvarila „dostojanstvenu“ pobjedu na izborima, ali da će u Dumi morati da formira koaliciju.
„Ovo je optimalan rezultat koji odražava stvarno stanje u zemlji“, kazao je Putin
„Jedinstvena Rusija će u svakom slučaju morati da uđe u koaliciju sa drugim političkim partijama u Dumi“, kazao je Medvedev. Dodao je da je to „normalno“ i da je to „demokratija“, te da su lideri nekih partija već saopštili da su na to spremni.
„Ovo je optimalan rezultat koji odražava stvarno stanje u zemlji“, kazao je Putin. „Na osnovu ovoga rezultata, možemo garantovati stabilan razvoj zemlje.“
Međutim, rezultat, za koji opozicija tvrdi da je Jedinstvena Rusija postigla izbornim prevarama, vjerovatno će uzdrmati autoritet čovjeka koji gotovo 12 godina vlada mješavinom tvrdolinijaške politike, političke pronicljivosti i teatralnosti, naveo je Rojters.
„Ovi izbori su bez presedana jer su sprovedeni u atmosferi pada povjerenja u Putina, Medvedeva i vladajuću partiju“, kazao je Vladimir Rižkov, liberalni opozicioni lider kome je bilo zabranjeno učešće na izborima.
„Smatram da će se martovski predsjednički izbori pretvoriti u još veću političku krizu; razočarenje, nezadovoljstvo, sa još više prljavštine i otrježnjenja i čak i izraženijim protestnim glasanjem.“
Nepovoljna klima za Putina
Čini se da je javnost sita raširene korupcije i ogromnog jaza između bogatih i siromašnih, ocijenio je Rojters.
Dvije decenije nakon pada Sovjetskog Saveza, ispostavlja se da su komunisti izvukli najveću korist od svih opozicionara, pošto im se podrška udvostručila.
Nezavisni politički analitičar Dmitrij Oreškin kazao je da odvojene analize pokazuju da je Jedinstvena Rusija još više pala u velikim gradovima – gdje je osvojila od 30 do 35 odsto glasova, a komunisti 20 do 25 odsto.
„Niko nije očekivao ovako oštar pad Jedinstvene Rusije... Ovo je nepovoljna klima za Putina. On je navikao na činjenicu da kontroliše sve, ali kako sada da uđe u predsjedničku kampanju kada Jedinstvena Rusija izaziva ogorčenje birača protiv lidera?“, zapitao se Oreškin.
Dvije decenije nakon pada Sovjetskog Saveza, ispostavlja se da su komunisti izvukli najveću korist od svih opozicionara
Međutim, Putin je i dalje daleko najpopularniji političar u ogromnoj državi od 140 miliona stanovnika, iako su primjetni znakovi da su neki građani Rusije umorni od mačo imidža koji je izgradio tokom 12 godina koliko je već na vlasti.
„Jedinstvena Rusija je izgubila dodir sa realnošću“, kazao je Aleksandar (30), profesor istorije iz Sankt Peterburga koji je ovoga puta odlučio da glasa za komuniste.
Gotovo je izvijesno da će Putin pobijediti na predsjedničkim izborima koji će se održati 4. marta i mogao bi na vlasti ostati do 2024. ukoliko osvoji i naredni šestogodišnji mandat.
Međutim, ovaj rezultat takođe predstavlja udarac za predsjednika Medvedeva, koji se povlači sa funkcije kako bi omogućio Putinu da se vrati u Kremlj. Medvedev, koji bi iduće godine trebalo da preuzme mjesto premijera od Putina, bio je na čelu predizborne kampanje. Njegov dolazak na mjesto premijera bi sada mogao biti doveden u pitanje.
Zloupotrebe širom zemlje
Opozicione partije žalile su se na izborne neregularnosti u pojedinim djelovima zemlje, a jedina organizacija za praćenje izbora koja se finansira sa Zapada i dva liberalno nastrojena medija saopštili su da su njihovi internet sajtovi ugašeni u hakerskom pokušaju da ućutkaju navode o izbornim neregularnostima.
Sajtovi radija Eho Moskve, portala Slon.ru i organizacije Golos oboreni su juče ujutru oko 8 sati i nisu bili u funkciji punih 10 sati.
Putin je i dalje daleko najpopularniji političar u ogromnoj državi od 140 miliona stanovnika
„Svi telefoni su blokirani... sajt je blokiran, dežurna linija je blokirana“, kazala je Lilja Šibanova, direktorka Golosa, agencija koja sakuplja izvještaje o izbornim zloupotrebama i registruje ih na interaktivnoj mapi. Mapa je takođe bila oborena.
„Vjerujem da niko osim vladinih struktura i FSB-a nije sposoban da sprovede ovakvu kampanju“, kazala je Šibanova na konferenciji za novinare optuživši rusku Federalnu obavještajnu službu, nasljednicu KGB-a. „Smatram da ovo dolazi prvenstveno od organa FSB-a.“
Rojters je prenio da je Medvedev odbacio navode o izbornim prevarama.
Pristalice tvrde da je Putin spasio Rusiju tokom predsjedničkog mandata 2000-2008, povrativši kontrolu Kremlja nad prostranim regionima i oživivši ekonomiju zaglavljenu u postsovjetskom haosu.
Njegova upotreba vojne sile za gušenje pobune u južnom muslimanskom regionu Čečenije takođe mu je donijelo široku podršku, a tamo su bile pojačane mjere bezbjednosti i na dan izbora.
Opozicione partije tvrde da izbori od početka nisu bili pošteni jer su vlasti podržavale Jedinstvenu Rusiju kako novcem, tako i ustupanjem medijskog prostora na televiziji.
Opozicija je optužila vladajuću stranku i za zloupotrebe širom zemlje, od podmetanja glasačkih listića do vršenja pritiska na birače na samim biračkim mjestima da glasaju za Jedinstvenu Rusiju.
Šibanova je kazala da je Golos primao pritužbe na navodna kršenja uključujući pojavu da jedna osoba glasa više puta umjesto odsutnih građana i glasanje pod pritiskom što se uglavnom odnosilo na studente i zaposlene.
„Pritisak je veći nego na prošlim parlamentarnim i predsjedničkim izborima“, ocijenila je Šibanova.
Veliki broj građana ostao je ravnodušan prema izborima.
Komisija je saopštila da je odziv birača iznosio 50,4 odsto, što je znatno manje nego na prethodnim izborima kada je izlaznost bila oko 61 odsto.
„Nisam izašla na izbore jer neću da učestvujem u ovom cirkusu. Ovako otvoreno licemerje nikada nije bilo ovoliko napadno“, kazala je Rojtersu Marina (32) iz Groznog
Galerija
Bonus video:
