Komesar Savjeta Evrope (SE) za ljudska prava Tomas Hamarberg optužio je danas evropske vlade da su, pod opravdanjem borbe protiv terorizma, pomogle Sjedinjenim Američkim Državama da počine "nebrojene" zločine u posljednjih 10 godina.
Hamarberg je ukazao da je desetogodišnjica napada na SAD 11. septembra 2001. godine dobra prilika za analizu da li su odgovori zvaničnika bili odgovarajući i djelotvorni.
"U pokušajima da se bore protiv zločina koji su pripisani teroristima, nebrojeni drugi zločini su počinjeni u ime američkog globalnog rata protiv terorizma.
Mnogi od tih zločina su pažljivo i namjerno prikriveni", napisao je komesar u saopštenju.
Evropske vlade su "duboko bile umiješane" u američke antiterorističke strategije, uključujući i torturu, rekao je Hamarberg.
I Marti optuživao
U istrazi 2007, izvjestilac Savjeta Evrope Dik Marti optužio je 14 evropskih vlada da su dozvolile američkoj Centralnoj obavještajnoj agenciji (CIA) da između 2002. i 2005. vodi pritvorne centre ili organizuje nelegalne avionske letove za osumnjičene teroriste u zemlje u kojima je bila dozvoljena tortura nad zatvorenicima.
Evropske vlade su "duboko bile umiješane" u američke antiterorističke strategije, uključujući i torturu
"Oni su dozvolili, zaštitili i učestvovali u operacijama CIA u kojima su narušeni osnovni principi naših sistema pravde i zaštite ljudskih prava", rekao je Hamarberg i dodao da su vlade EU koje su bile umiješane blokirale istrage u tim slučajevima, u skladu sa željama iz Vašingtona.
"Poruka je jasna - dobri odnosi između bezbjednosnih agencija smatraju se važnijim od sprječavanja torture i drugih ozbiljnih kršenja ljudskih prava", dodao je on.
Crne tačke u Evropi
Savjet Evrope koji ima 47 država članica vjeruje da je više od 10 evropskih zemalja sarađivalo sa CIA u nelegalnim akcijama, u kojima su osumnjičeni tajno slani u zemlje u kojima je tortura dozvoljena.
"Poruka je jasna - dobri odnosi između bezbjednosnih agencija smatraju se važnijim od sprječavanja torture i drugih ozbiljnih kršenja ljudskih prava
SE je u ponedeljak objavio komentar o "crnim tačkama" CIA u Poljskoj, Litvaniji i Rumuniji, gjde su zatvorenici, kako se vjeruje, držani tajno, rekao je jedan neimenovani zvaničnik.
Uhapsili greškom pa ga ostavili na brdu
Hamarberg je nabrojao nekoliko slučajeva nelegalnog prebacivanja zatvorenika u druge zemlje, među kojima je i njemački prodavac automobila Halid El-Masri, koji je u dva navrata bio prebačen u Avganistan i Albaniju, gdje je ostavljen na nekom zabitom brdu, pošto su zvaničnici utvrdili da je greškom uhvaćen.
Vlade EU koje su bile umiješane blokirale suistrage u tim slučajevima, u skladu sa željama iz Vašingtona
Hamarberg je pozvao evropske vlade da dozvole pravosudne istrage slučajeva nelegalnih prebacivanja zatvorenika i njihovog zlostavljanja, kao i da prestanu da prikrivaju one koji sarađuju sa američkim obavještajnim agencijama u organizaciji tih operacija.
"Do sada je Evropa garantovala imunitet onima koji su činili zločine primenjujući politiku nelegalnog prebacivanja i mučenja ljudi. Potrebno je to hitno razmotriti i sprečiti taj pogrešan pristup borbi protiv terorizma", rekao je Hamarberg
Bonus video: