Radnici državnih fabrika i kompanija pridružili su se desetinama hiljada ljudi petog dana protesta protiv bjeloruskog predsjednika Aleksandra Lukašenka, uprkos nasilnom obračunu zbog kojeg Zapad razmatra nove sankcije.
Demonstranti su formirali ljudske lance i marširali u Minsku, gdje su im se pridružila najmanje dva TV prezentera strogo kontrolisanin državnih medija koji su dali ostavke u protestu protiv nasilja koje je uslijedilo nakon predsjedničkih izbora u nedjelju.
Agencija Rojters je prenijela da su se protestima pridružili i radnici Bjeloruske željeznice.
Demonstranti optužuju Lukašenka da je na prevaru došao do šestog mandata. Predsjednik tvrdi da strane sile kuju zavjeru da destabilizuju zemlju, a za demonstrante kaže da su kriminalci i nezaposleni.
Vlasti su počele da oslobađaju neke od više hiljada demonstranata uhapšenih ove nedjelje.
Neki koji su izašli iz pritvornog centra u Minsku imali su modrice. Opisali su da su bili tijesno zbijeni u ćelijama, da su stražari loše postupali prema njima i da su ih i tukli, prenio je Rojters.
Jučerašnjim protestima su se pridružili radnici nekih državnih firmi koje su ponos Lukašekovog ekonomskog modela u sovjetskom stilu, uključujući Fabriku automobila Minsk (MAZ), koja proizvodi kamione i autobuse. Ambasadori članica EU u Minsku su položili vijenac na mjesto gdje je poginio jedan demonstrant, dok su mase klicale.
Lukašenko teži boljim odnosima sa Zapadom usljed porasta tenzija sa tradicionalnim saveznikom Rusijom.
EU je 2016. djelimično ukinula sankcije, uvedene zbog Lukašenkovog dosijea ljudskih prava, ali bi ovog mjeseca mogla uvesti nove mjere. Njemačka je pozvala da EU izvrši pritisak na Lukašenka.
Rusija: Pritisak spolja bez presedana
Rusija, koja podstiče Lukašenka da prihvati tješnje političke i ekonomske veze, izrazila je zabrinutost zbog, kako je to opisala, pokušaja spoljnih sila da destabilizuju Bjelorusiju.
“Primjećujemo da pojedini strani partneri vrše pritisak bez presedana na bjeloruske vlasti”, saopštila je portparolka ruskog ministarstva spoljnih poslova Marija Zaharova.
“Možemo vidjeti jasne pokušaje miješanja spolja u unutrašnje stvari jedne suverene države sa ciljem da se stvori jaz u društvu i destabilizuje situacija”, rekla je novinarima.
Opoziciona liderka Svetlana Tihanovskaja pobjegla je ranije ove nedjelje u susjednu Litvaniju rekavši da strahuje za bezbjednost svoje djece. Ona je pozvala pristalice da ne učestvuju na protestima i da ne dovode svoj život u opasnost.
Nekoliko sati pošto je uložila žalbu na rezultate izbora, ona je u saopštenju koje je pročitala sa parčeta papira u zgradi centralne izborne komisije kazala da je “narod Bjelorusije donio odluku”. Njene pristalice su bile šokirane iznenadnom promjenom, tvrdeći da je saopštenje pročitala pod pritiskom.
UN osudile masovna hapšenja
Mišel Bašele, šefica UN za ljudska prava, osudila je masovna hapšenja “uključujući prolaznike, kao i maloljetnike, što ukazuje na to da se masovnim hapšenjima krše standardi međunarodnih ljudskih prava”.
Ispred pritvornog centra Okrestina čekali su građani, neki uplakani, nadajući se vijestima o prijateljima i rođacima koji su bili unutra, prenio je Rojters. Policajci i vojnici sa mitraljezima su ih udaljavali kada bi se previše primakli.
Sergej, jedan od oslobođenih, rekao je da je u ćeliji u koju normalno staje pet osoba, bilo njih 28. Pritvoreni su spavali na smjene i za dva dana su dobili samo veknu hljeba da podijele.
“Nisu me tukli u ćeliji, izveli su me napolje i tamo prebili”, rekao je za agenciju Rojters, koja nije mogao da potvrdi njegovu priču iz nezavisnog izvora. Vartan Grigorjan, drugi oslobođeni iz pritvora, imao je povrede po licu. “Uhvatili su me, tukli, odveli u zatvor i ponovo tukli. Nakon toga sam se osjećao loše i odveden sam u bolnicu kolima hitne pomoći”, rekao je za britansku agenciju.
Bonus video: