Sud u Grčkoj proglasio je juče desničarsku partiju “Zlatna Zora” kriminalnom grupom i na taj način zabranio ovu radikalnu organizaciju koja je nekada po snazi bila treća politička partija u zemlji.
Na kraju najvećeg suđenja neofašistima poslije procesa u Nirmbergu, tročlani tribunal kojim je predsjedavala sudija Marija Leneioti saopštio je da su lideri “Zlatne zore” krivi za upravljanje ubilačkom organizacijom. Ostali optuženi su proglašeni krivim za učešće u kriminalnoj grupi.
Sudnicom su odjeknuli aplauz i oduševljeni povici nakon izricanja presude poslije petogodišnjeg suđenja, a odluku su pozdravile i hiljade ljudi koje su se okupile ispred zgrade suda.
Međutim, atmosfera na ulicama Atine brzo se promijenila kada su izolovane grupe izgrednika sa kapuljačama i maskama počele da gađaju Molotovljevim koktelima policiju koja je uzvratila suzavcem i vodenim topovima.
Rojters podsjeća da je “Zlatna zora” u roku od nekoliko godina, na vrhuncu dužničke krize u Grčkoj, od nepoznate organizacije postala ozbiljna politička snaga koja je privukla pristalice ksenofobičnom retorikom. Njen sunovrat je počeo u septembru 2013. godine, kada je jedan pristalica partije uhapšen za ubistvo Pavlosa Fisasa, muzičara i repera bliskog političkoj ljevici.
„Današnjom odlukom, završava se jedan traumatični ciklus u javnom životu države“, kazao je premijer Kirikakos Micotakis. „Kao i na izborima, ova nacistička grupa je takođe osuđena i u sudnici“, kazao je Micotakis. Na prošlogodišnjim parlamentarnim izborima “Zlatna” zora nije ušla u parlament. Uporedo sa istragom o smrti Fisasa, vlasti su privele pripadnike “Zlatne zore”, uključujući i njenog lidera Nikosa Mihaloliakosa i otvorile istragu kako bi utvrdile da li je grupa zapravo kriminalna organizacija. Oni su uhapšeni 2013. godine, što je prvi put da su izabrani političari privedeni u Grčkoj od vojnog puča 1967. godine, a pušteni su da se brane sa slobode nakon isteka istražnog pritvora.
Cjelokupno rukovodstvo “Zlatne zore”, uključujući i bivše poslanike je među 68 optuženih za ubistvo, posjedovanje oružja i upravljanje kriminalnom grupom pod maskom političke partije. Pred sudom, koji je pregledao dokaze počev od svjedočenja žrtava i petoro bivših članova “Zlatne zore” koji su sada u programu zaštite svjedoka do inkriminišućih snimaka nađenih u domovima lidera partija, rečeno je da su se napadi intenzivirali nakon ulaska “Zlatne zore” u parlament 2012.
Optuženi su kategorično odbacivali optužbe, tvrdeći da su žrtve političkog progona. Mihaloliakis, 62, koji poriče holokaust i obožava Hitlera formirao je svoje neofašističke stavove tokom grčke vojne diktature 1967-74. On “Zlatnu zoru” opisuje kao patriotsku partiju ultranacionalista.
Prije jučerašnjeg izricanja presude da rukovodstvo partije upravlja kriminalnom grupom, sud je utvrdio da je pristalica “Zlatne zore” Jorgos Rupakias kriv za ubistvo Fisasa. Rupakias je, kako navodi „Gardijan“ priznao ubistvo muzičara. Fisasova majka Magda, koja nije propustila nijedno saslušanje tokom početka suđenja, zaplakala je kada je objavljena presuda protiv “Zlatne zore”. „Uspio si Pavlose“, kazala je ona. „Dobili smo bitku, ali nastavljamo borbu“.
Pripadnici “Zlatne zore” juče nijesu bili u sudnici, a ispred zgrade suda desetine hiljada ljudi su nosile transparnte na kojima je pisalo „Nikad više fašizam“, „Sloboda narodu, smrt fašizmu“.
„Moramo poslati poruku mlađim generacijama, poruku protiv fašizma“, kazala je za Rojters 69-godišnja Sofija. „Naša dužnost prema demokratiji je da danas budemo ovdje, da pokažemo da se protivimo takvim zločinačkim aktivnostima“. „Ovo je veoma dobar dan za antifašistički pokret u svijetu”, kazao je za „Gardijan” Petros Konstantinou, ugledni borac protiv fašizma. „Ova odluka će poslati veoma važnu poruku ekstremnoj desnici u Evropi. Današnja presuda je ključna ukoliko želimo da okončamo fašističku prijetnju. Dokazi protiv njih su bili nepobitni”.
Bivši ljevičarski premijer Aleksis Cipras, koji je juče bio ispred sudnice, kazao je da će se nakon godina sijanja mržnje, trovanja grčkog društva i organizovanja ubilačkih napada fanatici “Zlatne zore” konačno suočiti sa pravdom.
Amnesti Internešnal saopštio je da će presuda u Grčkoj osnažiti napore u borbi protiv zločina iz mržnje.
„Ova presuda šalje jasnu poruku političkim grupama sa agresivnom agendom protiv migranata i ljudskih prava u Grčkoj i širom Evrope da nasilje i rasistička kriminalna aktivnost neće proći nekažnjeno“, kazao je Nils Muiznieks, direktor Amnestija za Evropu.
Bonus video:
