Uprkos smrti njenog supruga, princa Filipa, male su šanse da će 94-godišnja kraljica Elizabeta abdicirati, smatraju poznavaoci prilika u britanskoj kraljevskoj porodici.
Filip, koji je uz kraljicu bio duže od sedam decenija i najdužni bračni drug u istoriji britanske monarhije, umro je juče, samo dva mjeseca prije 100. rođendana.
Otvoren i naprasit, Filip je živio u sjenci žene sa kojom se vjenčao u Vestminsterskoj opatiji 1947. Privatno je smatran glavom porodice, ali je protokol nalagao da javni život provede korak iza supruge tokom njene 69-godišnje vladavine.
Rojters navodi da je igrao ključnu ulogu u pomaganju monarhiji da se prilagodi svijetu koji se mijenjao u periodu nakon Drugog svjetskog rata, a iza zidova Bakingemske palate bio je jedina ključna osoba kojoj je kraljica mogla vjerovati i obratiti se, znajući da joj može reći ono što misli.
Bili su u lovu u Keniji kada je stigla vijest da je preminuo kralj Džordž VI. Princ je bio taj koji je obavijestio suprugu da je postala kraljica u 26. godini.
Uprkos tome što Filipov odlazak ostavlja ogromnu prazninu u njenom životu, pomoćnici i kraljevski eksperti odavno govore da to neće navesti kraljicu, najstarijeg živog monarha sa najdužim stažom u svijetu, da se odrekne trona u korist njenog sina princa Čarlsa.
“Mogu vam sa sigurnošću reći da kraljica neće adbicirati,” rekao je za Rojters kraljevski istoričar Hugo Vikers. “Postoje sve indicije da je kraljica izuzetno dobrog zdravlja i da će, nadamo se, nastaviti da bude naša kraljica što duže bude moguće”.
Elizabeta je nastavila da obavlja zvanične dužnosti, iako na daljinu zbog epidemioloških ograničenja, čak i dok je Filip bio u bolnici četiri nedjelje ranije ove godine.
Upućeni u kraljevske prilike kažu da je način na koji je Elizabeta postala kraljica jedan od razloga zašto bi izbjegla odricanje od trona. Kada je rođena 1926, nije se očekivalo da će ikad postati monarh. Međutim, njen stric Edvard VIII je abdicirao zbog ljubavi prema Amerikanki Volis Simpson. Ta zajednica je bila neprihvatljiva za britanski establišment pa je nastala ustavna kriza i kruna je pripala Elizabetinom ocu Džordžu VI, kada je ona imala deset godina.
“To je posao za čitav život,” rekla je jednom Elizabeta, ponavljajući obećanje koje je dala za svoj 21. rođendan, 1947.
U obraćanju naciji prilikom turneje po Južnoj Africi, ona je rekla: “Pred svima vama izjavljujem da će čitav moj život, bio dug ili kratak, biti posvećen služenju vama i našoj velikoj kraljevskoj porodici kojoj svi pripadamo.”
To je obećanje koje je ponovila na 60. godišnjicu krunisanja, a kada su je visoki pomoćnici u Bakingemskoj palati pitali da li je predaja trona moguća, dobili su isti odgovor: “Doživotno znači doživotno”.
To, kako navodi Rojters, znači da ona neće slijediti primjer drugih evropskih monarha poput španskog kralja Huana Karlosa, koji je abdicirao 2014, belgijskog kralja Alberta koji se povukao 2013. i holandske kraljice Beatriks, koja se odrekla prestola iste godine.
Kao duboko religiozna ličnost i poglavar Engleske crkve, Elizabeta smatra neprekršivim zavjete koje je dala na dan krunisanja, prema riječima kraljevskih komentatora i onih koji je dobro poznaju, piše Rojters.
Međutim, mogla bi prebaciti još više zvaničnih obaveza na Čarlsa (72) i druge članove porodice Vindzor koji su preuzeli veći dio njenog posla.
U posljednjoj deceniji, ona je skoro potpuno prekinula međunarodne turneje i smanjila broj pokroviteljskih funkcija, predavši drugim članovima kraljevske porodice ulogu u desetinama dobrotvornih organizacija, akademskih institucija i sportskih tijela.
“Kraljica će se možda malo povući i princ Čarls i princ Vilijam će više obavljati predstavničke poslove... ali će kraljica veoma čvrsto ostati kraljica,” rekao je kraljevski istoričar Robert Lejsi, koji je bio konsultant na Netfliksovoj drami “Kruna”.
On je ukazao na to da je vlada već objavila planove za obilježavanje kraljičinih 70 godina na tronu narednog ljeta.
Ako kraljica pođe stopama svoje majke, koja je bila poznata kao kraljica Elizabeta kraljica majka, i pojavljivala se u javnosti skoro do smrti u 102. godini 2002, Elizabeta bi još neko vrijeme mogla biti u prvom planu britanskog javnog života.
Neće biti državne sahrane
Državna sahrana neće biti organizovana, niti će kovčeg sa ostacima princa Filipa biti izložen za javnost, u skladu sa njegovom averzijom prema stvaranju gužve i usljed restrikcija u Engleskoj zbog kovida-19. Kovčeg će biti izložen u zamku Vindzor, a princ će biti sahranjen u kapeli Sv. Džordža.
“Imajući na umu bezbjedost i dobrobit građana, i u skladu sa smjernicama vlade, pripadnici javnosti se mole da se ne okupljaju u masama”, saopštila je Bakingemska palata. “Oni koji žele da izraze saučešće, mole se da to čine na najbezbjedniji mogući način i da se ne okupljaju u kraljevskim rezidencijama.” Premijer Boris Džonson je rekao da je Filip pomogao u vođenju kraljevske porodice i monarhije tako da su oni ostali “od nesporno vitalnog značaja za ravnotežu i sreću našeg nacionalnog života”.
Izrazi saučešća su stizali iz cijelog svijeta, uključujući od predsjednika SAD Džoa Bajdena.
Bonus video:
