Nejednakost plata povećala se od 2010. do 2019. godine u 14 od ukupno 27 država članica Evropske unije, upozorila je Evropska konfederacija sindikata i zatražila hitno donošenje Direktive o minimalnim platama i kolektivnom pregovaranju.
U posljednjoj deceniji u većini zemalja EU porastao je jaz u zaradama između najbogatijih i najsiromašnijih Evropljana, zaključak je novog izveštaja koji je objavila EKS.
Tim povodom najveća evropska sindikalna centrala pozvala je EU da što prije donese najavljenu Direktivu o minimalnim platama i kolektivnom pregovaranju i da preduzme energične mjere kako bi se nejednakosti smanjile.
Izvještaj o "nejednakoj Evropi", koji je pripremio Evropski istraživački institut EKS, pokazuje da su razlike u platama najviše povećane u Mađarskoj, zatim u Španiji i Belgiji, a nešto manje u Danskoj, Estoniji, Bugarskoj, Italiji… Na drugom polu su članice EU u kojima je raskorak u platama smanjen, najviše u Grčkoj, Litvaniji i Njemačkoj, zatim Švedskoj, Sloveniji, Slovačkoj, Austriji…
Povećanje nejednakosti plata rezultat je smanjenja udijela radnika obuhvaćenih kolektivnim ugovorima, ali i posljedica pada ili zamrzavanja relativne vrijednosti minimalnih zarada, objašnjavaju stručnjaci koji su radili istraživanje.
Pokrivenost radnika kolektivnim pregovaranjem opala je u 22 zemlje od 27 članica EU od 2000. godine kao rezultat politika koje vode Unija i države članice koje su osmišljene da rad učine manje sigurnim.
Nejednakost plata se povećala u osam od 14 zemalja u kojima je relativna vrijednost zakonske minimalne zarade pala ili zamrznuta od 2010. godine.
Do ovih nalaza stručnjaci su došli uoči završnih pregovora o Nacrtu direktive EU o minimalnim platama i kolektivnom pregovaranju nakon što je Evropski parlament podržao snažnu akciju u borbi protiv rastuće nejednakosti plata, saopšteno je iz EKS.
Dodaje se da bi povećanje minimalnih plata značajno smanjilo i jaz u platama između žena i muškaraca.
EKS poziva države članice EU da tzv. prag pristojnosti zakonom garantovane plate podignu na najmanje 60 odsto srednje (medijalne) plate i 50 odsto prosječne plate.
Najveća evropska sindikalna centrala, takođe, zahtjeva da se zabrani svaki pristup javnom (budžet) novcu kompanijama koje odbijaju kolektivno pregovaranje ili raskidaju kolektivne ugovore.
Zamjenica generalnog sekretara EKS Ester Linč ocijenila je povodom tek objavljenog izvještaja da je EU sve dalje od "ekonomije koja radi za ljude" koju je obećala Evropska komisija.
"Jasno je da su politike vođene na nivou EU i na nacionalnim nivoima tokom poslednje decenije povećale nejednakosti na štetu mnogih radnika. Direktori mogu da priušte više luksuza, dok se milioni zaposlenih muče da plate račune za grijanje, moraju da jedu hranu lošijeg kvaliteta i primorani su da se zadužuju da bi plaćali kiriju", kazala je Linč.
Dodala je da ne iznenađuju porast društvenih i političkih polarizacija tokom posljednje decenije. Prema njenim rečima, izveštaj EKS pokazuje da su rješenja problema jednako jasna kao i njegovi uzroci – adekvatne minimalne zarade su ključne za smanjenje nejednakosti, a jače kolektivno pregovaranje je najbolji način za istinski pravedne plate.
"Direktiva EU o minimalnim platama je šansa da se isprave greške iz prošlosti i osigura da milioni zaposlenih i njihovih porodica više ne žive u siromaštvu. Lideri EU i nacionalni lideri moraju da reaguju hitno jer to zahtjeva situacija opisana ovim izvještajem i da što prije završe pregovore o direktivi", naglasila je Ester Linč.
Bonus video: