U Evropi raste bojazan oko snabdijevanja gasom u slučaju da Rusija napadne Ukrajinu a onda prestane da isporučuje gas u znak odmazde za evropske i američke sankcije.
Tenzije pokazuju rizik oslanjanja Evrope u snabdijevanju energijom na Rusiju, koja pokriva čak trećinu potreba prirodnog gasa na kontinentu.
Evropske zalihe su već male, a SAD koje su obećale da će pomoći evropskim zemljama povećanjem izvoza svog tečnog prirodnog gasa, ne mogu ni izbliza da zadovolje potrebe Evrope.
Cijene gasa na svjetskom tržištu su već naglo skočile opterećujući domaćinstva i preduzeća, potražnja u Evropi raste jer skoro da je iscrpila zalihe zbog veoma hladne zime prošle godine, a tokom ljeta je proizvela znatno manje energije iz obnovljivih izvora.
Da li će Rusija prekinuti isporuku gasa Evropi niko sa sigurnošću ne zna, ali se potpuni prekid smatra malo vjerovatnim, jer bi to bilo štetno za obje strane, ocjenjuje Asošijeted pres.
Ruski zvaničnici nijesu nagovijestili da će razmotriti smanjenje snabdijevanja u slučaju novih sankcija. Moskva se oslanja na izvoz energije, i uprkos gasnom sporazumu koji je potpisala sa Kinom, Evropa joj je ključni izvor prihoda.
Evropa je zavisna od Rusije, tako da bi bilo kakve sankcije Zapada vjerovatno izbjegle direktno ciljanje ruskih energenata.
Vjerovatnije je, kažu stručnjaci, da bi Rusija uskratila gas koji se transportuje gasovodom kroz Ukrajinu.
Rusija je prošle godine ispumpala 175 milijardi kubnih metara gasa u Evropu, od čega skoro četvrtinu preko Ukrajine, navodi S i P Global Plac.
U tom slučaju bi gasovod ispod Balitičkog mora koji direktno povezuje evropsko tržište s velikim rezervama prirodnog gasa u Sibiru i dalje bio u funkciji.
"Mislim da će u slučaju manjeg ruskog napada na Ukrajinu, Rusi gotovo sigurno prekinuti tranzit gasa preko Ukrajine za Njemačku", rekao je bivši američki diplomata Den Frid.
Rusija bi tada mogla da nadoknadi taj gas ako Njemačka odobri sporni novi gasovod Sjeverni tok 2, čiji bi operateri mogli da se suoče sa potencijalnim američkim sankcijama.
Američki savjetnik za nacionalnu bezbjednost Džejk Salivan rekao je danas za En-Bi-Si da se Bajdenova administracija dogovorila sa svojim saveznicima i da "ako Rusija napadne Ukrajinu, na ovaj ili onaj način, Sjeverni tok 2 se neće pokrenuti".
Prekid isporuke gasa van ukrajinskih gasovoda je manje vjerovatan, smatra Frid.
Bajdenova administracija je razgovarala sa proizvođačima gasa širom svijeta o tome da li mogu da povećaju proizvodnju i isporuku u Evropu, i radi na utvrđivanju zaliha prirodnog gasa iz Sjeverne Afrike, Bliskog istoka, Azije i SAD.
U januaru su dvije trećine izvoza američkog tečnog prirodnog gasa otišle u Evropu, a neki brodovi sa gasom koji su krenuli ka Aziji promijenili su maršutu i otplovili ka Evropi čiji su kupci ponudili veću cijenu, saopštio je SiP.
Asošijeted pres u svojoj analizi ocjenjuje da u svijetu ne postoji dovoljno tečnog gasa koji bi mogao da riješi problem snabdijevanja u slučaju da Rusija potpuno obustavi isporuke. Bar ne preko noći.
Bonus video:
