Francuski predsjednik Emanuel Makron pretrpio je novi udarac u nedjelji pred predsjedničke izbore otvaranjem istrage o utaji poreza američke konsultantske firme Mekinzi koja radi za vladu.
Dok njegova glavna rivalka Marin le Pen smanjuje razliku u anketama, Makronovi protivnici su iskoristili skandal da ga prikažu kao "predsjednika bogatih" i predstavnika globalnih elita, ocjene su u svjetskih medija koje prenosi danas Radio slobodna Evropa.
Finansijski tužioci u Francuskoj otvorili su 6. aprila preliminarnu istragu o optužbama za poreske prevare protiv američke kompanije Mekinzi, poslije izvještaja francuskog Senata kako je vlada koristila privatne konsultantske firme, ukazuje Fajnenšel tajms.
Tužilaštvo nije navelo metu istrage, ali je u intervju u listu Figaro Makron potvrdio da je riječ o Mekinziju.
"Na kraju ove sudske istrage znaćemo da li je ova kompanija napravila fiskalnu prevaru ili ne", rekao je Makron.
Istraga je donijela problem Makronu samo nekoliko dana pred prvi krug glasanja u nedjelju, 10. aprila, ocjenjuje Fajnenšel tajms, navodeći da ankete pokazuju da će ući u drugi krug, ali da se njegova prednost u odnosu na kandidatkinju krajnje desnice Le Pen u nekim istraživanjima smanjila na nivo statističke greške.
Otvaranje istrage je uslijedilo poslije izvještaja Senata objavljenog 16. marta u kojem se kritikuje "uticaj konsultantskih kuća". Vladina ministarstva su u 2021. na njih potrošila 893,9 miliona eura, što je više nego duplo od iznosa u 2018. godini, navodi se u izvještaju. Senat je potom 25. marta u saopštenju naveo da Mekinzi nije platio korporativni porez u Francuskoj najmanje posljednjih 10 godina.
Mekinzi, koji je savjetovao francusku vladu o distribuciji vakcina protiv COVID-19, tehnološkim projektima i obrazovanju, u posebnom je fokusu, mada je samo jedna od mnogih firmi koje rade za državu.
Makronovi politički rivali, kako ističe Fajnenšel tajms, koriste slučaj da kritikuju njegovu vladu zbog prevelikih troškova za konsultantske usluge kada Francuska već ima veliki javni sektor, kao i kako bi ga kao bivšeg investicionog bankara prikazali kao "predsjednika bogatih".
Skandal koji francuski mediji nazivaju "afera Mekinzi" poslužio je Makronovim protivnicima da bivšeg investicionog bankara predstave dijelom kabale globalnih elita koja ima za cilj da demontira francuske javne službe, piše Volstrit džurnal.
Oslanjanje Makronove vlade na globalne konsultantske firme, kako navodi američki list, izazvalo je zbunjenost u zemlji koja zapošljava armiju državnih službenika da upravljaju državnim poslovima.
Francuska vlada navodi da to što vlade koriste privatne konsultantske firme nije ništa novo, ukazujući na dio u izvještaju Senata koji kaže da ih Francuska koristi manje od Njemačke, Velike Britanije i drugih evropskih zemalja. Takođe navodi da je dvije trećine ukupnih troškova za konsultante bilo za IT i usluge sajber bezbjednosti.
Senat, kojim dominira konzervativna opozicija, podnio je krivičnu prijavu krajem marta navodeći da je izvršni direktor Mekinzija lažno svjedočio govoreći na saslušanju u Senatu da firma plaća korporativne poreze. U svom izvještaju, Senat je istakao rad Mekinzija u odgovoru Francuske na COVID-19, za šta je konsultantska firma dobila oko 12 miliona eura, ali da je svoju poresku obavezu sveo na "ništa ili negativnu".
Zadavši udarac Makronu samo nekoliko dana prije nego što birači izađu na glasanje, francuski finansijski tužioci izdali su kratko saopštenje u kojem se navodi da ispituju nalaze izvještaja Senata u kojem se detaljno opisuje kako je vlada prošle godine na konsultante potrošila 893,9 miliona eura, značajno više nego 379,1 miliona eura potrošenih 2018, u prvoj godini na Makronove vlasti.
Makron je prošlog mjeseca imao dvocifrenu prednost ispred Le Pen, ali je ta razlika smanjena posljednjih dana, pri čemu jedna anketa pokazuje da bi aktuelni predsjednik u drugom krugu 24. aprila pobijedio kandidatkinju krajnje desnice sa samo tri odsto razlike, dok je ta razlika 2017. bila 30 odsto.
Navodi da je konsultantski gigant Mekenzi koristio šemu za optimizaciju plaćanja poreza dok je radio za vladu izazvala je nacionalni gnev, pokrenula hešteg "McKinseyGate" i primorala Makrona i nekoliko ministara da odgovore na pitanja o kontroverzi, ističe Politiko.
Konsultativni troškovi ministarstava su se više nego udvostručili od početka Makronovog mandata na mjestu predsjednika, uz nagli porast u 2021. godini – 45 odsto više nego prethodne godine – zbog pandemije, navodi se u izveštaju anketnog odbora Senata.
Iako Mekinzi nije jedina konsultantska firma koja radi za francusku vladu i na nju odlazi samo jedan odsto troškova vlade za konsultacije, američka kompanija je postala simbol za Makronove protivnike pošto je bila uključena u mnoge velike reforme i kampanje kao što je kampanja vakcinisanja protiv koronavirusa, dok su mnogi njeni konsultanti bili su uključeni u Makronovu kampanju 2017.
U ranijem pokušaju da odbrani Makrona, ministar nadležan za budžet Olivije Dusopt rekao je prošle nedjelje da su službe njegovog ministarstva "pokrenule reviziju Mekinzijeve poreske situacije krajem 2021. godine" i da je debata o korišćenju konsultantskih usluga postala predmet "političke eksploatacije" i "grube manipulacije".
Bonus video: