Tim istražitelja tvrdi da je razotkrio tajnu agentkinju ruske vojne obavještajne agencije, GRU, koja je provela deceniju predstavljajući se kao latinoamerička dizajnerka nakita i družila se sa zaposlenima u NATO-u u Napulju.
Istražitelji tvrde da je žena koja se predstavljala kao Marija Adela Kufelt Rivera i govorila ljudima da joj je otac Njemac, a majka Peruanka zapravo agentkinja GRU-a iz Rusije. istragu je sprovela mreža Belingket u partnerstvu sa nekoliko medija uključujući “Republiku” u Italiji i “Špigl” u Njemačkoj.
Obavještajne agencije u Moskvi su još od ranog sovjetskog perioda koristile agente poput Rivere koji su ponekad decenijama živjeli pod lažnim identitetom u stranim zemljama, navodi “Gardijan”.
Predstavljajući se kao Rivera agentkinja se kretala na relaciji između Rima, Malte i Pariza, da bi s oko 2013. nastanila u Napulju gdje se nalazi NATO komanda. Otvorila je radnju za prodaju nakita pod imenom “Serein” i vodila aktivan društveni život”.
Njeni poznanici kažu da je zahvaljujući ulozi sekretarke u napuljskom ogranku međunarodnog “Lions kluba”, ona uspjela da se sprijatelji sa mnogim zaposlenima u NATO-u. Jedan zaposleni u NATO kazao je da je bio u kratkoj romantičnoj vezi sa Riverom.
Tradicionalno, ovakve agente je teško razotkriti, međutim u svijetu biometrijskih podataka, prepoznavanja lica i mogućnosti istrage otvorenih izvora, Rusiji je postalo sve teže da špijune drži ispod radara, piše britanski list.
Kristo Grozev, izvršni direktor Belingketa i glavni istražitelj, naveo je za “Gardijan” da je prvi put pronašao trag tajnog agenta GRU-a kada je pregledao procurjelu bazu podataka graničnih prelaza koju su vodili bjeloruski graničari, a koju je dostavila grupa hakera koja se protivi režimu Aleksandra Lukašenka.
Jedan zaposleni u NATO kazao je da je bio u kratkoj romantičnoj vezi sa Riverom
Grozev je pretražio brojeve ruskih pasoša za koje je poznato da ih koriste operativci GRU-a, kada mu je ime Marija Adela Kufelt Rivera privuklo pažnju. Nakon podrobnije pretrage, Grozev je utvrdio da je ona putovala pod nekoliko ruskih pasoša sa serijskim brojevima sličnim onima koje koriste drugi GRU operativci. Takav pasoš koristio je agent koji je optužen za napad novičokom na bugarskog trgovca oružje Emilijana Gebreva i drugi GRU operativac koji je navodno umiješan u napad na Sergeja Skripalja i njegovu kćerku u Solzberiju 2018.
Grozev je takođe utvrdio da je 15. septembra 2018. Rivera kupila kartu iz Napulja za Moskvu. Dan ranije, Belingket je sa ruskim partnerom “Insajderom” objavio članak o dvojici trovača iz Solzberija, pod imenom Ruslan Boširov i Aleksandar Petrov, ukazujući na nepravilnosti u podacima u pasošu koje ukazuju da su povezani sa bezbjednosnim službama.
”Gardijan” navodi da izgleda da su Riveru povukli njeni šefovi, koji su strahovali da bi drugi operativci sa sličnim brojevima pasoša mogli biti kompromitovani.
Dva mjeseca kasnije nakon iznenadenog odlaska iz Napulja, Rivera je na Fejsbuku na italijanskom jeziku pokušala da objasni iznenadni nestanak.
”Istina koju konačno moram otkriti... Kosa raste nakon hemoterapije, kratka je ali je tu. Svi mi nedostajete, ali pokušavam da dišem”, napisala je ona.
Pojedini GRU agenti putuju u inostranstvo zbog brzih kratkoročnih misija i redovno mijenjaju identitete, dok drugi poput Rivere provode godine pod istim lažnim identitetom.
Neobično je to što je Rivera putovala pod ruskim pasošem. Njena aplikacija za dobijanje peruanskog državljanstva je odbijena, navodi se u zvaničnim dokumentima iz 2006, a moguće je da je uspostavila vrijedne kontakte pod tim identitetom zbog čega GRU nije želio da je izgubi.
Brojni ljudi koji su upoznali Riveru tvrde da im je ona rekla da ju je majka Peruanka odvela u SSSR 1980. i ostavila tamo. Tokom godina je pokušala na razne načine da dođe do pasoša zapadnih evropskih država.
Belingket je naveo da je identifikovao Ruskinju iza lažnog Rivera identiteta, na osnovu informacija i poklapanja fotografija iz raznih baza podataka i istraživanja otvorenih izvora. Ona nije odgovarala na upite “Gardijana” za komentar.
Bonus video: