Hiljade demonstranata svih uzrasta bile su danas u povorci u Atini tokom godišnje komemoracije studentskog ustanka iz 1973. protiv vojne hunte koju su podržavale Sjedinjene Američke Države.
Po grčkoj policiji, učestvovalo je oko 5.500 ljudi, a centar grada je djelimično bio ograđen kordonima policijskih snaga, jer je nasilje redovno prateće obilježje te komemoracije. Oko 20.000 ljudi učestvovalo je u protestima u Atini prošle godine, a 14.000 u Solunu.
„Pobune ne idu u muzeje“, „Otpor fašizmu svuda“ – pisalo je na transparentima demonstranata.
U Atini je za bilo angažovano 5.700 policajaca, kao i dronovi, vodeni top i helikopter za ovaj događaj u znak sjećanja na ustanak koji se smatrao pokretačem za povratak demokratiji u Grčkoj 1974. godine.
Saobraćaj vozila je bio zabranjen u većem dijelu centra grada, a stanice metroa zatvorene su iz bezbjednosnih razloga.
Te godišnje demonstracije koje okupljaju studente, predstavnike sindikata i ljevičarskih partija, i branitelje ljudskih prava, obilježavaju dan kada su 1973. godine na Politehničkom univerzitetu u Atini 24 osobe ubile snage koje je hunta poslala da uguši demokratski protest studenta.
Brutalna represija studentskog pokreta izazvala je velike emocije u Evropi i doprinijela potkopavanju moći hunte, što je dovelo do obnove demokratije nekoliko mjeseci kasnije poslije sedam godina vojne diktature.
Krvava državna zastava Grčke koja se te noći vijorila iznad gvozdene kapije Politehničke škole, razvaljene tenkom, nosi se svake godine na čelu protestne povorke demonstranata.
Od jutros su u zapuštenoj centralnoj atinskoj četvrti Egzarhija koja se smatra uporištem anarhista, bili mnogi policajci da bi zaštitili projekte renoviranja i spornu novu metro stanicu.
Vrhunac demonstracija bio je ispred ambasade SAD, u znak protesta protiv podrške Vašingtona grčkoj vojnoj diktaturi tokom Hladnog rata, što je Bijela kuća priznala tek decenijama kasnije.
„Prošli protesti su bili nasilni i rezultirali su uništavanjem imovine“, navodi se u saopštenju ambasade SAD u Grčkoj, koja dodaje da je „savjetovala svoje osoblje da izbjegava područja u kojima su protesti i da će danas ranije prestati da rade“.
„Dvojica (mladića) su umrla na mojim rukama“, svjedočila na javnoj televiziji ERT Melpo Lekaca koja je bila studentkinja 17. novembra 1973. i pomogala pružanje prve pomoći. „Bio je to herojski čin ljudi koji nekoliko minuta ranije (…) nisu znali da će njihova tijela dospjeti pred tenkove“, rekla je Lekaca (70) koju je hunta uhapsila i mučila.
Taj krvavi događaj „natjerao je ljude da shvate da je hunta brutalnija nego što su zamišljali“, dodala je ona.
Premijer Kirijakos Micotakis ocijenio je u današnjem saopštenju da je studentska pobuna „uspostavila najpotpuniju demokratiju koju je naša zemlja ikada poznavala“.
Bonus video:
