Turski parlament odobrio je u danas kandidaturu Švedske za članstvo u NATO nakon više od četiri sata debate, otklanjajući posljednju veliku prepreku proširenju zapadnog vojnog saveza poslije 20 mjeseci odlaganja, prenosi agencija Rojters.
Vladajuća AK partija predsjednika Redžepa Tajipa Erdogana, njeni nacionalistički saveznici MHP i glavna opoziciona CHP glasali su za kandidaturu Švedske, dok su opozicione nacionalističke, islamističke i ljevičarske stranke glasale protiv.
Erdogan će potpisati zakon, vjerovatno u narednim danima, čime će biti okončan dugotrajan proces koji je frustrirao neke od zapadnih saveznika Ankare i omogućio joj da izvuče ustupke, navodi Rojters.
Mađarska ostaje jedina članica NATO koja je još ratifikovala prijem Stokholma.
Premijer Švedske Ulf Kristerson je saopštio da je Švedska napravila korak bliže punopravnom članstvu u NATO, prenosi Rojters.
"Danas smo korak bliže tome da postanemo punopravni član NATO. Pozitivno je da je Velika generalna skupština Turske glasala za pristupanje Švedske NATO", napisao je Kristerson na društvenoj mreži X, nekadašnjem Tviteru.
Turska, članica NATO-a, odugovlačila je ratifikaciju pristupa Švedske više od godinu dana, optužujući je da je previše popustljiva prema grupama koje Ankara smatra bezbjednosnim prijetnjama.
Tražila je ustupke od Švedske, uključujući oštriji stav prema kurdskim aktivistima i članovima mreže koju Ankara krivi za neuspjeli državni udar 2016.
Ankara je takođe bila nezadovoljna zbog niza demonstracija u Švedskoj pristalica u Turskoj zabranjene Kurdistanske radničke partije, kao i protesta zbog spaljivanja Kurana koji su uznemirili muslimanske zemlje.
Švedska je obećala dublju saradnju sa Turskom u borbi protiv terorizma i da će podržati ambiciju Turske da oživi kandidaturu za članstvo u EU.
Erdoan je takođe povezao ratifikaciju švedskog članstva u NATO-u s odobrenjem američkog Kongresa turskog zahtijeva za kupovinu 40 novih borbenih aviona F-16 i kompleta za modernizaciju postojeće turske flote.
On je takođe pozvao Kanadu i druge saveznike u NATO-u da ukinu embargo na oružje Turskoj.
Švedska i Finska su odustale od tradicionalne pozicije vojne nesvrstanosti tražeći zaštitu pod bezbjednosnim kišobranom NATO-a, poslije ruske invazije na Ukrajinu u februaru 2022. Finska se pridružila alijansi u aprilu, postavši 31. članica NATO-a, nakon što je turski parlament ratifikovao kandidaturu te nordijske zemlje.
Mađarska takođe odugovlači s odobrenjem kandidature Švedske, navodeći da su švedski političari iznijeli "očigledne laži" o stanju mađarske demokratije. Mađarska je saopštila da neće biti posljednja koja će odobriti pristupanje Švedske, iako nije poznato kada mađarski parlament namjerava da glasa o tome.
Mađarski premijer Viktor Orban saopštio je u utorak da je poslao pismo svom švedskom kolegi Ulfu Kristersonu u kojem ga poziva u Budimpeštu da razgovara o ulasku Švedske u NATO.
Bonus video:
