Kenterberijski nadbiskup, Džastin Velbi, najviši sveštenik Engleske crkve, juče je podnio ostavku, navodeći da nije uspio da obezbijedi odgovarajuću istragu povodom optužbi za zlostavljanje od strane jednog volontera na hrišćanskim ljetnjim kampovima prije nekoliko decenija.
Velbi, duhovni lider 85 miliona anglikanaca širom svijeta, suočavao se sa pozivima da podnese ostavku nakon što je u izvještaju objavljenom prošle nedjelje utvrđeno da nije preduzeo dovoljno mjera kako bi zaustavio, vjerovatno najtežeg serijskog zlostavljača unutar crkve.
U pismu o ostavci, Velbi je rekao da mora preuzeti “ličnu i institucionalnu odgovornost” zbog izostanka reakcije na “gnusna zlostavljanja”.
“U posljednjih nekoliko dana obnovljen je moj dugogodišnji i duboki osjećaj stida zbog istorijskih propusta Engleske crkve u zaštiti”, naveo je Velbi. “Nadam se da ova odluka jasno pokazuje koliko ozbiljno Engleska crkva shvata potrebu za promjenom i našu duboku posvećenost stvaranju sigurnije crkve. Dok se povlačim, činim to sa tugom, i saosjećanjem sa svim žrtvama i preživjelima zlostavljanja”.
Iz kabineta britanskog premijera Kira Starmera juče je saopšteno da on poštuje Velbijevu odluku da podnese ostavku. “Premijer poštuje donijetu odluku”, saopštio je Starmerov portparol. “Njegove misli su prvenstveno sa svim žrtvama”, saopšteno je.
Nadbiskup Jorka, Stiven Kotrel, drugi po rangu sveštenik u crkvi, nazvao je Velbijevu ostavku “ispravnim i časnim postupkom”.
Velbijev mandat obuhvatio je deceniju velikih previranja tokom kojih je bio prinuđen da upravlja sukobima oko prava homoseksualaca i žena sveštenika između liberalnih crkava, uglavnom u Sjevernoj Americi i Britaniji, i njihovih konzervativnih protivnika, posebno u Africi.
Anglikanske crkve u afričkim zemljama kao što su Uganda i Nigerija vjerovatno će pozdraviti Velbijevu ostavku, nakon što su prošle godine saopštile da više nemaju povjerenja u njega, ističe Rojters.
Glavni izazovi za njegovog nasljednika biće očuvanje sve razjedinjenije anglikanske zajednice širom svijeta i pokušaj da se preokrene pad u broju prisustva na službama, koji je u Britaniji opao za petinu od 2019. godine.
Velbi, 68, podnio je ostavku pet dana nakon što se u nezavisnom Makinovom izvještaju posebno ukazuje na način na koji se on ophodio prema optužbama za zlostavljanje koje datiraju još iz sedamdesetih godina. Izvještaj navodi da je Džon Smit, britanski advokat, tokom 40 godina podvrgavao više od 100 dječaka i mladića “brutalnom i užasnom” fizičkom i seksualnom zlostavljanju.
Prema izvještaju, Smit je neke od žrtava udarao i po 800 puta štapom i davao im pelene kako bi upile krvarenje. Zatim bi se naslanjao na žrtve, ponekad ih ljubeći po vratu ili leđima.
Bio je predsjednik fondacije Iverne, koja je finansirala hrišćanske kampove u Dorsetu u Engleskoj, gdje je Velbi radio kao nadzornik u spavaonicama prije nego što je bio zaređen.
Smit se 1984. preselio u Afriku i nastavio sa zlostavljanjem sve do pred svoju smrt 2018. godine, navodi se u izvještaju. Engleska crkva je na najvišem nivou saznala za optužbe o seksualnom zlostavljanju u kampovima 2013. godine, a Velbi je postao svjestan tih optužbi najkasnije te iste godine, nekoliko mjeseci nakon što je postao nadbiskup, stoji u izvještaju.
Izvještaj navodi da bi, da su optužbe bile prijavljene policiji 2013. godine, mogla biti sprovedena potpuna istraga i Smit bi se možda suočio s optužbama prije smrti. Makinov izvještaj naručen je 2019. godine.
Velbi se izvinio zbog “propusta i grešaka,” ali je rekao da “nije imao predstavu niti sumnju” u vezi sa optužbama prije 2013. godine. Izvještaj je zaključio da je to malo vjerovatno, optuživši ga za neuspjeh u ispunjavanju njegove “lične i moralne odgovornosti” da obezbijedi odgovarajuću istragu.
Crkvene procedure za imenovanje novog Kenterberijskog nadbiskupa zahtijevaju da savjet koji se sastoji od sveštenika i predsjedavajućeg, kojeg nominuje britanski premijer, predlože dva imena njemu na razmatranje.
Grejem Ašer, biskup Norviča, i Guli Fransis-Dehkani, biskupkinja Čelmsforda, smatraju se mogućim Velbijevim nasljednicima i kandidatima za 106. kenterberijskog nadbiskupa. Ašer podržava prava homoseksualaca i glasno govori o potrebi da se preduzmu mjere protiv klimatskih promjena.
Fransis-Dehkani je rođena u Iranu i govorila je o ubistvu svog brata nakon Iranske revolucije. Ona bi bila prva žena na ovoj poziciji.
Bonus video:
