Lideri Evropske unije (EU) i Njemci danas su se oprostili od bivšeg kancelara i ujedinitelja Njemačke Helmuta Kola koji je sahranjen u Špajeru na jugoistoku zemlje, iako je komemoraciju i sahranu oebilježilo odsustvo Kolovih sinova i unuka zbog porodičnih nesuglasica.
Kol (87), koji je preminuo 16. juna u svom domu u Ludvigshafenu, bio je tvorac ponovnog ujedinjenja Njemačke 1990. godine i najduže na vlasti poslije Drugog svjetskog rata (1982-1998).
Bivši njemački kancelar je bio zagovornik širenja Evropske unije i s francuskim predsjednikom Fransoa Miteranom bio je glavni arhitekta Mastrihtskog ugovora EU i uvodjenja zajedničke evropske valute - eura.
Pre sahrane u Špajeru, u sjedištu Evropskog parlamenta održana je komemoracija kojoj je prisustvovalo nekoliko evropskih i svjetskih zvaničnika, među kojima njemačka kancelarka Angela Merkel, predsjednik Francuske Emanuel Makron i bivši američki predsjednik Bil Klinton.
Kovčeg prekriven evropskom zastavom koji je unelo osam nemačkih vojnika, postavljen je na postolje u centru sale Evropskog parlamenta za tu ceremoniju, prvu takvu u istoriji Evropske unije.
Poslije komemoracije u Strazburu, kovčeg je helikopterom prebačen u Špajer gdje je Kol sahranjen. Prethodno je održan parastos u gradskoj katedrali poslije čega je održan vojni omaž u centru grada kada su građani imali priliku da odaju posljednju poštu Kolu.
Komemoraciji i sahrani nisu prisustvovali Kolovi sinovi i njegovi unuci zbog nesuglasica sa maćehom, Kolovom drugom suprugom Majke Kol-Rihter.
Kolov najstariji sin, Valter, nedavno je osudio odluku Kolove supruge da bivši njemački kancelar bude sahranjen u Špajeru, a ne u porodičnoj grobnici u Ludvigshafenu.
Odata počast Helmutu Kolu: "Pravi Evropljanin i prijatelj. Evropa mu duguje mnogo"
Više od 20 šefova država i vlada, jedan bivši kralj i više stotina zvaničnika prisustvovali su današnjoj komemoraciji u Evropskom parlamentu u Strazburu povodom smrti bivšeg kancelara Njemačke Helmuta Kola.
Oni su naglasili da je Kol doprinio ujedinjenju Evrope i doveo de pomirenja bivših protivnika na kontinentu.
Kovčeg prekriven evropskom zastavom koji je unijelo osam njemačkih vojnika, postavljen je na postolje u centru sale za ovu ceremoniju, prvu takvu u istoriji Evropske unije.
Tri vijenca su ispred kovčega: jedan u bojama Njemačke, drugi Evropske unije i treći njegove supruge, na kojem piše "S ljubavlju, Majke".
"Helmut Kol bio je pravi Evropljanin i prijatelj. Evropa mu duguje mnogo", rekao je uoči ceremonije predsjednik Evropske komisije Žan-Klod Junker.
Kol je umro 16. juna, u 88. godini. Bio je tvorac ponovnog ujedinjenja Njemačke 1990. godine i najduže od svih od Drugog svjetskog rata bio je kancelar (1982-1998).
Kol je bio zagovornik širenja Evrope na istok i s francuskim predsjednikom Fransoa Miteranom glavni arhitekta Mastrihtskog ugovora EU i uvođenja zajedničke evropske valute - eura.
Još za života je postao istorijska ličnost konzervativne Hrišćansko-demokratske unije (CDU), i smatra se da njemu sadašnja kancelarka Angela Merkel duguje svoj politički uspon 1990-ih godina.
"Njegovo nasljeđe za Evropu je ogromno", rekao je Junker i dodao da na ceremoniji govori kao prijatelj, a ne kao zvaničnik.
Premijer Rusije Dmitrij Medvedev rekao je na komemoraciji u Strazburu da je "Kol bio tvorac svjetskog poretka", i dodao da će pokojn kancelar u Rusiji ostati zapamćen kao "prijatelj, mudra i iskrena osoba".
Bivši američki predsjednik Bil Klinton rekao je da je Kol pružio šansu da "budemo uključeni u nešto veće od nas samih, od naših mandata ili prolaznh karijera".
Predsjednik Evropskog parlamenta Antonio Tajani rekao je da Kol zaslužuje "počasno mjesto u panteonu Evrope" zbog toga što je bez oklijevanja pružao ruku prijateljstva novim demokratijama u istočnoj Evropi poslije pada Gvozdene zavjese.
Njemačka kancelarka Angela Merkel koja je bila ministarka za vrijeme Kola tokom 1990-ih, rekla je da bi mogla da ispriča mnoge anegdote o njemu ali da sve to bledi prema njegovim životnim dostignućima.
Merkel je rekla da je Kol promijenio živote mnogih širom cijele Evrope.
"Životi miliona ljudi bili bi mnogo drugačiji bez Helmuta Kola- uključujući i moj život. Dragi Helmute Kole, zahvaljujući tebi ja stojim ovde danas. Hvala za šansu koju si pružio meni i mnogim drugim", rekla je Merkel.
Francuski predsjednik Emanuel Makron je rekao da je Kol za Francusku bio važan sagovrnik i saradnik ali više od toga bio je prijatelj. Makron je rekao da su došli danas da odaju počast tragu koji je on ostavio u istoriji.
Makron je doputovao s bivšim predsjednikom Nikolom Sarkozijem.
Ceremoniji je prisustvovalo 17 vođa EU, medju kojima i britanska premijerka Tereza Mej. Španiju predstavljaju bivši kralj Huan Karlos i bivši premijer Felipe Gonzales, a Italiju bivši predsjednik Evropske komisije i bivši premijer Romano Prodi. U ime Portugala došao je Žoze Manuel Barozo, bivši predsjednik Evropske komisije i bivši premijer.
Mnogi lideri koji su sarađivali s Kolom, kao što su Žak Delor, Valeri Žiskar Desten, Žak Širak i Rus Mihail Gorbačov nisu mogli da dođu na ceremonij zbog zdravlja.
Na ceremoniji je govorilo osam zvaničnika među kojima predsjednik Evropskog parlamenta Antonio Tajani, predsjednik Evropskog savjeta Donald Tusk i predsjednik Evropske komisije Žan-Klod Junker.
Njegova supruga je željela da govore bivši španski premijer Felipe Gonzales, bivši američki predsjednik Bil Klinton i ruski premijer Dmitrij Medvedev.
Prvi put se u istoriji Evropske unije organizuje ceremonija odavanja počasti jednom od troje vođa koji su proglašeni počasnim gradjanima Evrope, rekao je Junker. Druga dvojica su Francuzi Žan Mone koji je umro 1979. i Žak Delor, koji ima 91 godinu.
Galerija
Bonus video:
