Prema prvim projekcijama na osnovu izlaznih anketa Konzervativna partija Tereze Mej osvojiće najviše glasova na vanrednim parlamentarnim izborima u Britaniji, ali će izgubiti većinu.
Kako se navodi, konzervativcima će pripasti 314 od 650 mjesta u parlamentu, dok će laburisti Džeremija Korbina osvojiti 266.
AP piše da je predviđeni gubitak mjesta u parlamentu veliki udarac za Terezu Mej koja je raspisala izbore da bi povećala svoju prednost u odnosu na ostale partije.
Osim toga, predviđa se da će Škotska nacionalna partija uzeti 34 mjesta u parlamentu koja bi time tako takođe pretpjela veliki udarac, a Liberalno demokratska partija Tima Ferona 14.
SkyNews javlja da Liberalno demokratska partija "neće ulaziti u koalicije, dogovore i paktove ni sa kim", pozivajući se na visoko pozicioniranog izvora unutar partije.
Izbori presudni za Bregzit
Birališta su bila otvorena danas u Velikoj Britaniji za vanredne parlamentarne izbore presudne za Bregzit a koji su se održavali pod pojačanim bezbjednosnim mjerama poslije tri ekstermistička napada u zemlji od kraja marta.
Od Kornvola na jugozapadu do Škotske preko Londona, Birmingema, Mančestera, Liverpula ili Glazgova više od 47 miliona Britanaca pozvano je da danas glasaju.
Premijerka Tereza Mej je izbore raspisala da bi ojačala legitimitet u pregovorima sa Evropskom unijom o izlasku Britanije iz EU. Ona se nada da će povećati tanku većinu svoje Konzervativne partije u Parlamentu.
Prema najnovijim anketama, prednost britanske Konzervativne partije nad laburistima Džeremija Korbina pred vanredne parlamentarne izbore znatno je manja nego prije mjesec dana i varira između jedan i 12 odsto, prenosi Bi-Bi-Si.
Pored konzervativaca i laburista, mjestima u parlamentu se nadaju i Zelena partija, Liberalne demokrate, Škotska nacionalna partija i eurofobna Partija nezavisnosti Velike Britanije (UKIP).
Britanci će se, od 07:00 do 22:00 sata, opredjeljivati između 3.303 kandidata u 650 izbornih okruga širom zemlje, koliko ima mjesta u Donjem domu parlamenta.
To znači da je za apsolutnu većinu potrebno 326 poslanika, prenosi AFP.
Pravo glasa imaju punoljetni Britanci, zatim državljani Republike Irske i zemalja Komonvelta, kao i Britanci i Irci iz Sjeverne Irske koji žive u inostranstvu, a koji su registrovani na biračkom spisku u Britaniji u posljednjih 15 godina.
U trci su glavne stranke - Konzervativna stranka desnog centra, na čelu sa premijerkom Terezom Mej i ljevičarska Laburistička partija koju predvodi Džeremi Korbin. Za njima slijede Liberalno-demokratska stranka lijevog centra, zatim populistička i euroskeptična Stranka za nezavisnost Ujedinjenog kraljevstva, i ljevičarski orijentisana Zelena stranka.
Na prethodnim opštim izborima 2015. godine, mjesta u parlamentu osvojile su i Škotska nacionalna partija (na lijevom krilu), Velška nacionalistička partija Plaid Kamri i četiri stranke iz Sjeverne Irske.
Ankete nagovještavaju da su konzervativci na putu ka pobjedi, ali da bi i laburisti mogli da formiraju vladu uz podršku manjih ljevičarskih partija.
Britance najviše zanima kako će nova garnitura na vlasti rješavati pitanja Bregzita, terorizma, nacionalne zdravstvene službe, imigracije i ekonomije.
Uoči glasanja, istraživanja javnog mnjenja pokazuju, zapravo, da bi trka mogla biti znatno "tješnja" nego što je predviđano kada je Mej raspisala izbore prije šest nedjelja, ali i nagovještavaju da njena pozicija premijerke - ostaje sigurna.
Dok prema nekim najnovijim anketama vladajuća partija prednjači u odnosu na laburiste za samo jedan procentni poen, neke pak predviđaju da konzervativci čak uopšte neće osvojiti većinu, što bi značilo da bi im bila potrebna podrška još jedne stranke da bi vladali.
Međutim, pitanje je koliko se rezultatima anketa može vjerovati, s obzirom na to da su na prethodnim izborima održanim prije samo dvije godine, prognoze instituta za istraživanje javnog mnjenja bile prilično pogrešne, što je bio slučaj i godinu dana kasnije, prilikom referenduma o Bregzitu.
Mnogi smatraju da Mej ima dvije glavne prednosti - šansu da obezbijedi "snažno i stabilno liderstvo za Bregzit" i činjenicu da njenog rivala, lidera laburista Džeremija Korbija, mnogi glasači vide kao slabog i nesposobnog.
Konzervativna premijerka, koja je došla na vlast bez izbora prošle godine, nakon što je njen prethodnik Dejvid Kameron podnio ostavku, iznenadno je u aprilu raspisala izbore tri godine prije roka, i to poslije samo godinu dana na čelu britanske Vlade.
Mej, koja je imala "tanku" radnu većinu od samo 17 poslanika u trenutku kada je prethodni saziv parlamenta raspušten, raspisala je izbore u nastojanju da osnaži svoju poziciju na pragu pregovora o Bregzitu.
Inače, po britanskom izbornom sistemu, kandidat sa najvećim brojem glasova u svakom izbornom okrugu postaje poslanik.Ovakav sistem otežava manjim strankama da povećaju svoje učesčhe u parlamentu, ali manje partije čija je podrška skoncentrisana u ključnim izbornim okruzima - kao što je Škotska nacionalistička stranka - mogle bi dobro da prođu, navodi AFP.
Iako je fokus na partijskim liderima, glasači ne biraju direktno premijera, već samo lokalne poslanike. Novi saziv parlamenta bira se na maksimalno pet godina, što znači da će naredni izbori morati da budu održani najkasnije do juna 2022.
Od glasanja Britanaca zavisiće ko će pregovarati o izlasku Britanije iz EU u naredne dvije godine, ali i o snazi mandata koji će vlada imati u parlamentu u narednih pet godina.
Uz to, novi britanski lider moraće da se uhvati u koštac s posledicama terorističkog napada u središtu londonskog noćnog života u subotu uveče, što je bio treći islamistički napad u toj zemlji za manje od tri mjeseca.
Prebrojavanje glasova počeće odmah nakon što se birališta zatvore i do 9. juna ujutro biće jasno ko je pobijedio.
Kraljica Elizabeta Druga će potom, što je pre moguće, zatražiti od lidera partije koja ima najviše izgleda za obezbjeđivanje većine u Donjem domu parlamenta, da postane premijer i formira novu administraciju.
Parlament će se 13. juna sastati da izabere svog novog predsjednika, a tada će i poslanici položiti zakletvu. Kraljica će 19. juna zvanično proglasiti početak rada novog parlamenta, kada će pročitati program svoje vlade za predstojeću parlamentarnu godinu. U sedmici koja počinje 19. juna, počeće i pregovori o Bregzitu.
Galerija
Bonus video:
