Lider radikalnih sunitskih boraca koji brzo napreduju u Iraku je zvijezda u usponu globalnog džihada motivisanog riješenošću da osnuju islamističku državu.
Abu Bakr al-Bagdadi, komandant Islamske države Iraka i Levanta (ISIL), sada kontroliše velike djelove istočne Sirije i zapadnog Iraka, prostrano prekogranično utočište za ekstremiste u središtu sunitskih muslimana na Bliskom istoku.
Uprkos njegovoj velikoj moći - i nagradi od 10 miliona dolara koju SAD nude za informaciju koja bi dovela do njegovog hapšenja - o Bagdadiju se zna vrlo malo.
Borci ISIL-a i rivali te grupe, koji su govorili za agenciju Rojters, hvale Bagdadija kao stratega koji je uspio da iskoristi pometnju u Siriji i slabu iračku centralnu vlast nakon povlačenja američke vojske, da izgradi sopstvenu bazu moći.
Rojters piše da se dokazao kao nemilosrdan u eliminisanju protivnika i da nije oklijevao da se okrene protiv bivših saveznika da bi unaprijedio cilj osnivanja islamističke države.
Samo islam nema svoju državu
Neprijatelji, čak i oni iz rivalskih radikalnih grupa koje dijele vjersku ideologiju ISIL-a, na kraju budu potučeni. Zarobljeni borci, i oni koji ne ratuju - obično bivaju upucani ili obezglavljeni a njihova smrt se zabilježi na jezivim snimcima koji izazivaju strah i gađenje.
"Šeik Bagdadi misli da svaka religija, osim islama, ima svoju državu, te da bi i ona trebalo da je osnuje. To je vrlo prosto", rekao je Rojtersu jedan od njegovih pristalica.
Prema američkoj obavijesti za nagradu, Bagdadi je rođen u iračkom gradu Samara 1971.
Borci ISIL-a u sirijskom gradu Raka (foto: Beta/AP)
Doktorirao je islamske studije na Bagdadskom univerzitetu, prema džihadističkim veb sajtovima, a nakon višegodišnjih borbi sa grupama Al Kaide, postao je lider Islamske države u Iraku 2010.
Zaratio sa Golanijem
Godinu kasnije, uočivši priliku kada je izbila pobuna protiv sirijskog predsjednika Bašara al-Asada, Bagdadi je poslao jednog pomoćnika preko granice da tamo proširi uticaj Al Kaide.
Taj njegov saradnik, Abu Muhamed al-Golani, je osnovao Nusra front, koji je brzo privukao pažnju serijom smrtonosnih eksplozija automobila bombi. Takođe je stekao reputaciju najefikasnije od brojnih grupa koje se bore protiv Asada.
Međutim, kako je Golani jačao u Siriji i odbio naredbu o objedinjavanju snaga pod Bagdadijevom komandom, Bagdadi je započeo rat protiv Nusra fronta, što je dovelo do raskida sa liderom Al Kaide Ajmanom al Zavahrijem.
Kada je Osama bin Laden ubijen, Bagdadi je bio jedini koji nije iskazao odanost Zavahriju, rekao je jedan pripadnik ISIL-a.
"Šeik Osama ga je odredio da osnuje državu, to je bio plan prije nego što je (Bin Laden) ubijen".
Bagdadijeve pristalice vjeruju da bi islamska država oživjela slavu islama pod prorokom Muhamedom i kažu da se Zavahri bojao da će okupljanje džihadista na jednom mjestu olakšati Zapadu da ih porazi, navodi Rojters.
Ignorišući Zavahrijeve pozive da Siriju prepusti Nusra frontu, Bagdadi je proširio operacije po sjeveru i istoku Sirije 2012. i 2013, ponekad se boreći protiv Asadovih snaga ali češće istiskujući ostale pobunjenike.
Ojačao uprkos brojnim neprijateljima
Nemilosrdan odnos prema običnim Sirijcima donio je ISIL-u mnoge neprijatelje i do kraja prošle godine, savez Nusre i drugih islamističkih brigada je potisnuo ISIL u njegovo uporište duž rijek Eufrat u pustinjama istočne Sirije.
Međutim, ISIL je ojačao. Rojters navodi da Bagdadijevi borci kontrolišu grad Raka - jedinu sirijsku provincijsku prijestonicu koja je potpuno izvan Asadove kontrole - i nametnuli strogi islamski zakon.
U susjednoj provinciji Deir al Zor, ISIL je vodio šestonedjeljnu ofanzivu protiv rivalskih pobunjenika u kojoj je ubijeno 600 boraca, zauzeo naftna polja i gradove na sjeverozapadnoj obali Eufrata, 100 km od iračke granice.
Pobunjenici kažu da nafta koja se prodaje na crnom tržištu obezbjeđuje milione dolara. U kombinaciji sa iračkim regrutima i vojnom opremom koje su se domogli prilikom zauzimanja Mosula, Bagdadi sada ima na raspolaganju ogromne resurse.
Pristalice kažu da je to od ključnog značaja za ostvarenje cilja zadovoljenja vojnih potreba, obezbjeđivanja nezavisnog toka zaliha novca, ljudstva, oružja i energije.
Za njegove pristalice, Bagdadi predstavlja novu generaciju boraca koji rade na ostvarenju sljedećeg stadijuma Bin Ladenovog sna, prelazak od Kaide - što unači 'baza' na arapskom - ka pravoj radikalnoj državi.
Eliminisati svakog ko stane na put
Jedna od Bagdadijevih strategija je otvaranje vrata stranim borcima, posebno Evropljanima i Amerikancima. Oni su od koristi na sirijskom ratištu a takođe se jednog dana mogu vratiti kući kao ratni veterani sa iskustvom da regrutuju druge i za Bagdadija izvode napade izvan Bliskog istoka.
Obučavaju ih da budu neustrašivi i nemilosrdni. Aktivisti u nekoliko oblasti u Siriji kažu da se Bagdadijevi ljudi šetaju opasani eksplozivom.
Na snimku na Internetu je prikazano kako borci ISIL-a likvidiraju nekoliko muškaraca. Dvije žrtve recituju šahadu, izjavu pripadnosti vjeri.
Mnogi sveštenici kažu da je zabranjeno ubiti osobu dok recituje šahadu, ali Bagdadijevi ljudi imaju jednostavnije pravilo: eliminisati svakog ko im stane na put, bez obzira na religiju ili sektu.
Na pitanje koliko je Bagdadi ozbiljan, jedan pristalica je rekao: „Kada imate njegovu vojsku, odlučnost i vjerovanje, svijet bi trebalo da vas se boji.“
Galerija
Bonus video: