Američki državni sekretar Džon Keri izjavio je danas da SAD imaju dokaze da je u Siriji upotrijebljen zabranjeni nervni gas sarin što predstavlja osnovu za vojnu intervenciju u toj zemlji.
Po riječima Kerija, SAD su došle do tog saznanja analizom uzoraka kose i krvi koje su sakupile ekipe hitne pomoći u Damasku. Međutim, rezultat anlize uzoraka koju je ove nedjelje prikupio poseban tim UN, biće poznat u roku od tri nedjelje.
Organo-fosforan gas sarin, i ako se ne udiše, u dodiru s kožom sprječava prenos nervnih impulsa i uzrokuje srčani udar. Smrtonosna doza za odrasle je 0,5 mg. Žrtve najprije imaju jaku glavobolju i proširene zjenice, potom grčeve, ne mogu da dišu, a prije smrti padaju u komu
Keri je izrazio uvjerenje da će Kongres dati predsjedniku Obami podršku za napad na Siriju, i dodao da predsjednik može sam donijeti odluku ako ne dobije saglasnost poslanika. Odluka Kongresa očekuje se za oko nedjelju dana, kad se poslanici vrate sa odmora.
Formulu za sarin otkrili su njemački naučnici 1938. godine i proslijedili je vojsci Trećeg Rajha, ali nacisti nikad nisu koristili taj otrov kao gas u Drugom svjetskom ratu.
Režim Sadama Huseina koristio je sarin protiv Kurda u sjevernom Iraku marta 1988, kad je poginulo oko 5.000 ljudi, i mjesec dana kasnije u Iračko-iranskom ratu. Tada su SAD pomagale iračkoj vojsci da odredi položaj iranskih trupa putem satelita.
Radikalna sekta Aum Šinrikjo koristila je sarin protiv putnika podzemne željeznice u Tokiju 1995. godine, i ubila petnaestoro, a hiljade su povrijeđene.
Konvencija Ujedinjenih nacija o hemijskom oružju, kojom se zabranjuje upotreba i predlaže uništavanje svih zaliha tog oružja do 2007. godine, donijeta je 1993, a stupila je na snagu četiri godine kasnije. Konvenciju je potpisalo 165 članica UN, a među sedam zemalja koje ne primjenjuju Konvenciju je i Sirija.
Čak i ako se ne udiše, u dodiru s kožom sarin, organo-fosforan gas, sprječava prenos nervnih impulsa, a uzrok smrti od njega je srčani udar. Smrtonosna doza za odrasle je pola miligrama. Žrtve najprije imaju jaku glavobolju i proširene zjenice, potom grčeve, ne mogu da dišu, a prije smrti padaju u komu.
Može se koristiti raspršivanjem, obično eksplozijom posebnih granata, a može se koristiti i za trovanje hrane i vode, kaže američki Centar za kontrolu i prevenciju bolesti (CDC).
Odjeća koja je bila u kontaktu sa isparenjima sarina može zaraziti i druge osobe pola sata nakon izlaganja, kaže CDC koji precizira da postoji protivotrov.
Proizvodnja sarina je složen proces, ali opasan. Do tog gasa su hemičari njemačke firme IG Farben došli radeći na novim pesticidima 1938. godine. Gas je dobio ime po početnim slovima imena pronalazača: Šrederu, Ambrozu, Ridiheru i Van der Lindeu.
Sirijski režim koji je prvi put 23. jula 2012. priznao da ima hemijsko oružje, ima "stotine tona" raznih hemijskih agenasa, kaže Centar američkog Instituta Monterej za studije neširenja hemijskog oružja. Damask ima i gas VX, izveden iz sarina i još moćniji nervni otrov od njega.
Bijela kuća je u junu optužila sirijski režim da je koristio sarin "u maloj količini nekoliko puta" protiv pobunjenika tokom 2012. godine. Po jednom izvještaju američke obavještajne službe objavljenom u četvrtak, u hemijskom napadu 21. avgusta kod Damaska je poginulo 1.429 ljudi, od čega 426 djece.
Galerija
Bonus video: