Predsjednik SAD Donald Tramp je izjavio da je Pentagon uspostavio Svemirsku komandu SAD kao dio šireg napora da se očuva američka dominacija u orbiti Zemlje.
Proglašavajući svemir ključnim za odbranu države, Tramp je izjavio u četvrtak da je Pentagon osnovao Svemirsku komandu SAD da bi sačuvao američku dominaciju na "krajnjem, vrhunskom terenu".
"Ovo je značajan dan", je Tramp u ceremoniji u Vrtu ruža Bijele kuće u Vašingtonu, "dan kada je prepoznato da je svemir centralni za američku državnu bezbjednost i odbranu".
On je rekao da će Svemirska komanda, na čelu sa generalom vazduhoplovstva, "osigurati da američka superiornost u svemiru ne bude dovedena u pitanje i da nikada ne bude ugrožena".
Ali Svemirskih snaga u stvari još nema.
Svemirske snage, za koje je Tramp dobijao garantovane aplauze tokom predizborne kampanje, tek treba da dobiju odobrenje Kongresa SAD.
Obnovljena usredsređenost na svemir kao vojno područje, odražava zabrinutost zbog ranjivosti američkih satelita - i vojnih i komercijalnih, koji su kritični za američke interese i potencijalno su podložni kineskom i ruskom protivsatelitskom oružju.
Uloga nove Svemirske komande je vođenje operacija kao što su omogućavanje satelitske navigacije i komunikacije za trupe i komande na terenu, i upozorenja o lansiranju raketa u svijetu. To nisu Svemirske snage kao posebna vojna služba kakve su Vojska, Ratna mornarica, Ratno vazduhoplovstvo, Mornarička pješadija i Obalska straža.
Kongres je jedva krenuo ka odobravanju stvaranja Svemirskih snaga, uprkos skepticizmu pojedinih poslanika obje partije. Predlozi zakona o tome se u Predstavničkom domu i Senatu Kongresa u nekim se stvarima razlikuju, a napor da se oni usklade počeće pošto se Kongres vrati sa avgustovskog odmora.
Kada je Džim Matis bio sekretar za odbranu, Pentagon je oklijevao da prihvati ideju o Svemirskim snagama. Prvi Trampov šef Pentagona u početku je to smatrao potencijalno suvišnim i ne najboljom upotrebom novca za odbranu. Njegov nasljednik Mark Esper predstavio se kao snažni pristalica stvaranja i Svemirskih sila i komande za svemir.
"Da bismo osigurali zaštitu američkih interesa u svemiru, moramo na taj zadatak usmjeriti potreban fokus, energiju i resurse, a upravo će se to postići Svemirskom komandom", rekao je Esper u sredu.
"Kao združena borbena komanda, Svemirska komanda Sjedinjenih Država je sljedeći presudni korak ka stvaranju nezavisnih Svemirskih snaga kao dodatne oružane službe", dodao je sekretar.
Ketlin Džonson, ekspertkinja za odbranu u svemiru u Centru za strateške i međunarodne studije, rekla je da smatra vjerovatnim, ali ne i izvjesnim da će Kongres odobriti Svemirske snage Zakonom o odbrani 2020. godine.
Ljudstvo u Svemirskim snagama bi zadatke dobijalo od Svemirske komande, baš kao što su pripadnici Vojske i drugih rodova dobijaju od svojih komandi.
Kao i druge rodove Oružanih snaga, Svemirske snage bi predvodio general koji bi za stolom sjedio sa ostalim načelnicima štabova.
Tramp je želio da Svemirske snage budu "odvojene, ali ravnopravne" sa ostalim rodovima, ali umjesto toga, očekuje se da one budu dio Ratnog vazduhoplovstva, slično kao što je i Mornarička pješadija dio Ratne mornarice.
U početku će stvaranje Svemirske komande imati mali praktični efekat na način na koji Oružane snage postupaju sa svojim odgovornostima u svemiru. Svemirska komanda Ratnog vazduhoplovstva se već bavi poslovima koji čine više od tri četvrtine ukupnih vojnih zadataka u svemiru, a očekuje se da će to postepeno predati novoj komandi.
Ketlin Džonson, ekspertkinja za CSIS, rekla je da je skretanje pažnje na svemir tokom Trampove administracije dovelo do toga da se preuveličavaju promjene, ali ti potezi, rekla je, samo "izgledaju vrlo blistavo i zabavno", ali to nisu.
"To je zaista samo reorganizacija funkcija koja se već dešava u vojsci", rekla je ona.
General Ratnog vazduhoplovstva Džon "Džej" Rajmond biće prvi komandant Svemirske komande SAD. On sada rukovodi Komandom Ratnog vazduhoplovstva za svemir.
Bonus video: