Nakon što je jevanđelistički list „Christianity Today” objavio urednički komentar u kojem kritikuje Donalda Trampa i naziva ga „krajnje nemoralnom osobom”, pojedini crkveni lideri i sam američki predsjednik odbacili su kritike kao elitističke i neosnovane.
Komentar od 19. decembra izazvao je debatu za božićne praznike oko religije u američkoj politici, i otvorio nova pitanja o bliskoj vezi između bijelih jevanđelističkih birača i Trampa, koji je njihovim uvjerenjima pružio snažnu političku podršku, navodi Rojters. Međutim, bliskost sa republikanskim predsjednikom, kojem je ovog mjeseca Predstavnički dom izglasao opoziv, po mišljenju mnogih samo je pogoršala dugogodišnju krizu sa kojom se suočava jevanđelizam među bijelcima u Americi, a koji po mišljenju pojedinih analitičara ne uspijeva da privuče vjernike mlađe generacije.
Naime, kako navodi britanska agencija, posljednjih godina je zabilježen veliki pad učešća odraslih bijelaca mlađih od 40 godina u jevanđelističkoj crkvi, a listovi poput „ Christianity Today” i vjerski lideri pokušavaju da privuku vjernike rođene poslije 1996. ili pripadnike takozvane „generacije Z”.
„Jedan od razloga je taj što je crkva previše povezana sa desničarskom politikom”, kazao je Greg Keri, profesor u Teološkoj školi Lankester u Pensilvaniji. Jevanđeljski aktivizam protiv prava homoseksualaca je naročito odbojan mnogim pripadnicima generacije u kojoj „svako ima prijatelje koji su pripadnici LGBTQ zajednice”, kazao je Keri za Rojters.
Tramp je tokom svog mandata taj jaz samo pogoršao, smatraju pojedini jevenđelistički hrišćani. „To što moraju iz dana u dan da brane tog čovjeka, kao što čine mnoge jevanđelističke Trampove pristalice, uništava njihov kredibilitet”, kazao je Nep Nezvort, koji je do prošlog ponedjeljka bio politički urednik lista „ Christian Post”. Nezvort je podnio ostavku jer se nije slagao sa planovima uredništva „Christian Post” da kritikuju magazin „Christianity Today” zbog komentara protiv Trampa.
On je za Rojters kazao da se mnogi mladi vjernici protive Trampovim politikama o imigraciji i azilu, i da su zabrinuti zbog rasta siromaštva, za razliku od starijih vjernika. Jevanđelistički lideri u SAD koji stanu uz Trampa „nemaju morali autoritet da govore o svakodnevnim temama koje se tiču morala nakon što su branili Trampa”, kazao je Nazvort.
Jevanđelizam, kao i svi ostali oblici hrišćanstva u SAD, ne uspijeva da privuče mlade ljude koji se posljednjih godina sve manje vezuju da određene vjerske grupe.
Prosječna starosna dob jevanđelista među bijelicima i generalno hrišćana bijelaca je 55, u poređenju sa 44 godine za ukupnu bjelačku populaciju, navodi Rojters.
Fokus jevanđelističke crkve na istopolne brakove, zajednice i abortus odbija pripadnike mlađe generacije, kazao je Rendal Balmer, profesor religije na Dartmaut univerzitetu, i bivši urednik lista „Christianity Today”.
Njih motiviše niz tema, kazao je Balmer, dodajući da „pripadnike mlađe generacije seksualna orijentacija praktično ne zanima”. Prilično nelogičan savez između konzervativnih hrišćana i dva puta razvedenog investitora iz Njujorka imao je važnu ulogu za Trampa u državi koja je možda religioznija od većine zapadnih demokratija i u kojoj se duhovni život predsjednika pomno prati.
Bijeli jevanđelistički hrišćani su masovno podržali Trampa na izborima 2016. godine, a istraživanja su pokazala da je osvojio 81 odsto njihovih glasova. Oni su ostali uz njega, uprkos kontroverzama zbog oštrih napada na političke rivale i neprimjernih komentara o ženama, uglavnom zahvaljujući tome što je Tramp imenovao niz konzervativnih sudija koji podržavaju ograničenja kada je u pitanju abortus.
Mnogi američki jevanđelistički vjernici takođe podržavaju konzervativce u Izraelu i hvale Trampovu odluku da prizna Izrael kao prijestonicu i tamo preseli američku ambasadu. Tramp koji se opisuje kao prezbeterijanac i među čijim savjetnicima su poznati jevanđelisti poput propovjednice koja nastupa na televiziji Pole Vajt, odbacio je list „Christianity Today” kao „ekstremno ljevičarski”.
Grupa od skoro 200 lidera iz jevanđelističkog konzervativnog krila stala je u odbranu Trampa u pismu upućenom magazinu, hvaleći predsjednika zbog toga što traži savjete „hrišćana koji vjeruju u Bibliju i patriotskih Amerikanaca”.
Frenklin Grejem, sin osnivača magazina Bilija Grejema, koji je decenijama bio savjetnik republikanskih i demokratskih predsjednika, kazao je da je urednički komentar „u potpunosti stranački napad”.
U međuvremenu, drugi vjerski akademici i lideri potpisali su peticiju u znak podrške listu, navodeći da je „jevanđelistička i hrišćanska zajednica u Sjedinjenim Državama na moralnom raskršću”. Mlađim vjernicima su odbojni crkveni lideri koji bezuslovno podržavaju Trampa uprkos njegovom okrutnom ponašanju prema migrantima i propisima koji bi mogli nauditi životnoj sredniji, kazala je Marlena Grejvs, hrišćanska spisateljica o vjeri, kulturi i pravdi koja je potpisala peticiju.
„Nijedna politička partija se ne pridržava Isusovog učenja. Ne možete se osloniti na vladu da učini ono što Isus govori, često morate ići protiv vlade”, kazala je ona, navodeći primjere jevanđelističkih vjernika koji su radili na ukidanju ropstva i hrišćane koji su se opirali nacizmu u Njemačkoj.
Iz Trampovog izbornog štaba najavili su da će 3. januara predstaviti koaliciju „Jevanđelisti za Trampa” u znak podršle predsjedniku na predsjedničkim izborima 2020. godine.
Bonus video:
