Katar, najveći svjetski prodavac tečnog prirodnog gasa (LNG), poručio je juče potrošačima da je nemoćan da smiri cijene energenata dok su britanski proizvođači čelika saopštili da bi zbog rasta troškova mogli biti primorani da obustave proizvodnju.
Obnova ekonomske aktivnosti nakon popuštanja restriktivnih mjera izazvanih pandemijom koronavirusa ukazala je na nedostatak zaliha prirodnog gasa i drugih zaliha goriva, izazivajući energetske kolapse u pojedinim zemljama.
Da bi fabrike ostale otvorene a domovi ugrijani, rukovodioci u energetskoj industriji i vlade moraju da plate basnoslovne cijene za energiju i da se okrenu uglju i nafti, fosilnim gorivima koji su najveći zagađivači.
Pošto su pojedine elektrane prešle na sagorijevanje nafte, fjučersi sirove nafte su juče dostigli rekordnu cijenu u posljednjih nekoliko godina, a analitičari predviđaju da će cijene ostati na visokom nivou.
Cijene tečnog prirodnog gasa, koji je padao na rekordno niske cijene tokom pandemije i karantina, posljednjih mjeseci su naglo skočile, ali Katar tvrdi da nema dovoljno zaliha da umiri tržište.
”Iscrpili smo zalihe jer smo svim našim potrošačima dali količine koje ih sljeduju”, kazao je katarski ministar energetike i direktor Katar Petroleuma Saad al Kabi. “Nezadovoljan sam zbog tako visokih cijena gasa”, kazao je on.
Zbog visokih cijena energenata širom svijeta pod pritiskom su vlade i industrija, koja upozorava na rizik od gubitka radnih mjesta a troškove će na kraju snositi klijenti i potrošači.
Analitičari upozoravaju da će skok cijena energenata podstaći pritisak od inflacije i uticati na centralne banke da postrože monetarnu politiku, što bi moglo ugroziti ekonomski rast.
”Visoke cijene energije i nestašica će se neizbježno odraziti na globalni lanac vrijednosti u vidu rasta cijena i mogućih nestašica industrijskih i potrošačkih proizvoda”, kazao je za Rojters analitičar Džefri Hejli.
”Usljed svega toga konstantna priča centralnih bankara širom svijeta da je inflacija privremena sve više postaje prazna”, kazao je on.
Proizvođači čelika u Britaniji su kazali da će možda morati da zatvore proizvodnju i da se suoče sa žestokim posljedicama ukoliko im vlada ne pritekne u pomoć.
Portparol britanskog premijera Borisa Džonsona je kazao da vlada razmatra da li je potrebna dodatna akcija.
U Španiji, proizvođač čelika “Sidenor” je saopštio da je već suspendovao proizvodnju u fabrici blizu Bilbaoa na sjeveru zemlje nakon što su usljed rasta cijena energenata troškovi proizvodnje porasli za 25 procenata.
U Kini, drugoj po veličini svjetskoj ekonomiji i vodećem izvozniku, vlada je pokušala da pojača zalihe uglja, ali je najveća pokrajinska ekonomija u kineskom sjeveroistočnom pojasu juče saopštila da pokušava da se izbori sa nestašicom električne energije.
Usljed nestašice kineski energetski i petrohemijski fjučersi su juče dostigli rekordni nivo.
Potražnja za procesuiranjem podataka doprinijela je krizi.
Holandska Asocijacija data centar traži od političkih lidera da ograniče cijene struje, obezbijede korporativne poreske olakšice ili uvedu dotacije kao podršku za poslovna investiranja u čistiju energiju.
Tvrde da je nuklearna energija rješenje za zavisnost od Rusije i sredstvo u klimatskoj borbi
Francuska, Finska, Češka Republika i druge centralne i istočne evropske države pozivaju na uključivanje nuklearne energije u predstojeću klasifikaciju održivih finansija EU.
Očekuje se da Evropska komisija narednih mjeseci donese odluku o tome hoće li klimatska klasifikacija okarakterisati nuklearnu energiju i prirodni gas kao zelene investicije.
Sredinom decembra prošle godine, na nivou EU je dogovoren jedinstveni sistem klasifikacije za ohrabrivanje privatnih investicija u održivi rast i doprinos klimatski neutralnoj ekonomiji.
Regulativa, prva ove vrste, ima za cilj da izvede privatni kapital iz zagađujućih ekonomskih aktivnosti i uključi ih u one koje EU smatra ekološki prihvatljivim. Ministri energetike i ekonomije iz deset članica EU naveli su u zajedničkom članku objavljenom u nekoliko evropskih listova da je nuklearna energija “pristupačan, stabilan i nezavisan energetski resurs”. Oni su istakli da ona štiti evropske potrošače od nestabilnosti cijena i doprinosi nacionalnoj energetskoj bezjednosti.
”Da bismo pobijedili u klimatskoj borbi, potrebna nam je nuklearna energija”, navodi se u saopštenju, koje su potpisali i predstavnici Poljske, Mađarske, Slovačke, Bugarske, Hrvatske, Rumunije i Slovenije.
Ove države se već duže vrijeme zalažu da nuklearna energija bude uvrštena kao sredstvo za postizanje klimatskih ciljeva bloka, ali je tek nedavni rast cijena energenata ukazao na značaj debate unutar regiona koji u velikoj mjeri zavisi od uvoza iz Rusije. Države, na čelu sa Francuskom, istakle su da rast cijena energenata ukazuje na važnost što bržeg smanjenja zavisnosti od trećih zemalja.
”Sve naučne procjene koje je tražila EK o uticaju nuklearne energije na životnu sredinu došle su do istog zaključka: ne postoje naučno potkrijepljeni dokazi da je nuklearna energija manje ekološka od bilo kojeg drugog izvora energije koji je već uključen u taksonomiju”, navodi se uz saopštenju.
Države EU su podijeljene oko nuklearne energije, koja daje oko četvrtinu EU električne energije iz 14 država koje je koriste. Pristalice ukazuju na niske emisije CO2 u nuklearnim elektranama, dok protivnici, na čelu sa Njemačkom, ukazuju na opasnosti od nuklearnog otpada. Francuska dobija oko 70 odsto električne energije iz nuklaernih elektrana, dok je u Češkoj taj procenat 2020. godine iznosio 37 procenata.
”Nuklearna energija je bezbjedna i inovativna”, navode predstavnici deset država u zajedničkom saopštenju. “Više od 60 godina evropska nuklearna industrija je pokazala da je pouzdana i bezbjedna. To je jedan od najbolje regulisanih sektora u svijetu, sa 126 reaktora u funkciji u 14 evropskih država. Konstantna razmjena između agencija pruža ovoj industriji sposobnost da garantuje najveće standarde bezbjednosti na svijetu. To naročito važi za odlaganje otpada”, navodi se u saopštenju.
Bonus video:
