Kada je bivši kineski lider Hu Đintao u oktobru ispraćen sa Kongresa Komunističke partije, jedna moćna osoba koja se nikada ne eksponira nakratko je bila u centru pažnje dok su analitičari pregledali snimak kako bi shvatili šta se događa.
Vang Huning, jedan od samo dvojice najviših zvaničnika koji su ponovo imenovani da se pridruže predsjedniku Si Đinpingu u elitnom Stalnom komitetu Politbiroa od sedam članova, iscrtao je neobičan put u karijeri kao glavni teoretičar partije.
Mada on obično djeluje iz pozadine, Vang je odigrao ključnu ulogu u drami sa Huom kada je jedan drugi visoki zvaničnik Li Žanšu, u jednom trenutku krenuo da pomogne bivšem 79-godišnjem predsjedniku, koji je djelovao zbunjeno.
Vang je, pažljivo posmatrajući, zaustavio Lija, diskretno ga povukavši za jaknu - mali, ali naizgled značajan čin u epizodi koja tek treba da bude u potpunosti razjašnjena, ali se generalno smatra kao simbolični kraj bilo kakvih ostataka političke ere prije Sija.
Ironija je u tome što je Vang, 67, služio i Huu i njegovom prethodniku Đijangu Ceminu prije nego što je postao jedan od Sijevih najbližih savjetnika i njegov glavni ideolog, putanja koja je neuobičajena u jednoj eri u kojoj se svaki drugi član Stalnog komiteta smatra karijernim Sijevim lojalistom, ističe Rojters.
”Mislim da je uvijek putovao sa Đijangom Ceminom, nezavisno od toga gdje je on išao. Isto važi i za Hua Đintaoa, a zatim i za Sija Đinpinga”, kazao je za britansku agenciju Kenet Libertal, ekspert za Kinu koji je radio kao visoki zvaničnik za Aziju u Klintonovoj administraciji u periodu između 1998. i 2000. i koji se u nekoliko navrata sreo sa Vangom.
”Očigledno je da se sa lakoćom povezuje sa ličnostima na najvišim nivoima moći i gradi odnos povjerenja. To je prilično impresivno”.
Politički kozmetičar
U njegovom prvom petogodišnjem mandatu u Stalnom komitetu, Vang je upravljao partijskim sekretarijatom, organom odgovornim za dnevne aktivnosti.
U Sijevom trećem mandatu predsjednika, Vang je na putu da dođe na čelo Kineske narodne političke savjetodavne konferencije.
Međutim, Vangova moć prevazilazi konkretne uloge, tvrde analitičari.
Tokom tri decenije, Vang se postavio kao vodeći partijski teoretčar, utičući na koncepte politike i slogane koji se koriste za promovisanje kineskih interesa i legitimisanje stranačke uloge u jednoj eri kada je Si osnažio njenu ulogu u svim aspektima kineskog društva.
”Očigledno je da se sa lakoćom povezuje sa ličnostima na najvišim nivoima moći i gradi odnos povjerenja. To je prilično impresivno”.
Ideje poput “modernizacija u kineskom stilu” i “Si Đinpingova misao o socijalizmu sa kineskim karakteristikama za novu eru”- pozicionirana kao Sijeva filozofija upravljanja - analitičari povezuju sa Vangom.
”On je politički kozmetičar, jako je dobar u uljepšavanju politike i slogana, uključujući i spoljnu politiku”, kazao je Vili Lam, iz Džejmstaun fondacije u Vašingtonu.
”Svi veći slogani, od onih iz vremena Đijang Cemina do Sija Đinpinga, izgleda da potiču od Vanga Huninga”, kazao je Lam.
”Amerika protiv Amerike”
Mada većina članova Stalnog komiteta ima iskustva u upravljanju velikim gradovima ili pokrajinama, Vang je akademik. On je, između ostalog, predavao političku teoriju na elitnom šangajskom Fudan uuniverzitetu od 1981. do 1995. prije nego što je prešao u Žongnanhai, liderski kompleks u centar Pekinga, gdje se ostao do danas.
Od 2002. do 2020. Vang je bio na čelu Centralne političke istraživačke kancelarije, partijske institucije odgovorne za izradu glavnih dokumenata o ideologiji i teorijama, kao i pružanje smjernica za politička pitanja. Njegov mandat je neuobičajeno dug u birokratiji gdje se zvaničnici rotiraju kroz različite uloge.
Istovremeno, penjao se u partijskoj hijerarhiji, od Centralnog komiteta do Politbiroa, a 2017. do glavnog upravnog tijela u Kini, Stalnog komiteta.
Prema riječina Ming Sija, profesora političkih nauka na Univerzitetu Njujorka, Vang je izbjegavao frakcijske sukobe i akumulaciju bogatstva zbog kojih su pali mnogi kineski zvaničnici.
Tokom njegovog prvog mandata u Stalnom komitetu, Vang je bio jedini član koji je govorio na panelima visokog nivoa održavanim nakon objave drugog, trećeg i četvrtog toma “Upravljanja Kinm”, zbirke Sijevih govora i članaka koji su neizbježni u kineskim knjižarama.
Vang je postao poznat u Kini 1991. godine zbog njegove knjige “Amerika protiv Amerike”. Na osnovu šestomjesečnog boravka koji je uključivao obilazak 30 gradova, Vang je pokušao da shvati tajnu američkog uspjeha, u nadi da će to pomoći Kini da postane snažna država.
Dok u knjizi hvali neke aspekte Sjedinjenih Država, takođe se kritikuje pretjerani individualizam, uticaj novca na politiku i stanje rasnih odnosa.
”Današnje Sjedinjene Države suočavaju se sa izazovima od Japana, velikim dijelom zbog toga što su američke institucije, kultura i vrijednosti u sukobu sa samim Sjedinjenim Državama”, napisao je Vang u vrijeme kada je Japan bio glavni ekonomski rival SAD.
Vangov karakter
Sija sa Univerziteta u Njujorku, koji je kao diplomac na Fudanu pratio Vangova predavanja o zapadnoj političkoj teoriji prije nego što je krajem 1980-ih postao njegov kolega, opisuje ga kao radoholičara, introverta i čovjeka koji pati od nesanice.
Tokom prodemokratskih protesta 1989. godine, Vang je kazao Sijau da ne stane uz studente, što je upozorenje koje Sija nije poslušao. “Tada, u Fudanu, Vang Huning je očigledno bio pristalica neoautoritarizma”, kazao je Sija za Rojters.
Dvije godine kasnije, kada je Sija otišao u Sjedinjene Države, Vang ga je upozorio na njegov budući dom.
Sija tvrdi da mu je Vang tada rekao: “Bio sam tamo. Ta zemlja je mašina koja radi velikom brzinom, moraš da se navikneš na mašinu onog trenutka kada tamo kročiš nogom ili će u suprotnom te zgaziti i pretvoriti u prah”.
Tokom zvaničnih sastanaka između Klintona i Đijanga, bivši politički savjetnik Libertal je pokušavao da stupi u kontakt sa Vangom dok su njihovi šefovi izlazili iz prostorije, ali Vang je bio uzdržan, uprkos tome što su se njih dvojica sreli tokom njegovog šestomjesečnog boravka u Sjedinjenim Državama.
”U to vrijeme je bio poznt kao neko ko nikada ne priča sa Amerikancima. Pretpostavio sam da izbjegavajući povezivanje sa Amerikancima pokušava da zaštiti sebe”.
Jedna osoba koja je prisustvovala sastanku sa Vangom u vrijeme kada je bio direktor Kancelarije za istraživanje kazao je da je on ostavljao utisak učenog, ali temperamentnog čovjeka, prisjećajući se kako je Vang nekoliko minuta kinjio jednog zaposlenog zbog toga što nije donio njegove omiljene olovke.
”Mislim da ne trpi budale, to vam mogu reći”, kazala je ta osoba za Rojters.
Bonus video:
