Talas nasilja zahvatio Meksiko nakon što je uhapšen sin "El Čapa"

Meksičke snage bezbjednosti uhapsile su u četvrtak vođu narko kartela Ovidija Guzmana, sina zatvorenog kralja Hoakina „El Čapa“ Gusmana, što je izazvalo talas nasilja uoči posjete američkog predsjednika Džoa Bajdena sljedeće nedjelje.

Nasilje se uglavnom dogodilo u gradu Kulijakan u sjevernoj državi Sinaloa, gdje se nalazi moćni narko kartel istog imena na čijem je čelu bio El Čapo prije izručenja Sjedinjenim Državama 2017. godine.

Guverner države Ruben Roča rekao je da je ubijeno sedam pripadnika snaga bezbjednosti, uključujući jednog pukovnika, a da je 21 povrijeđen, kao i osam civila, piše Rojters.

Roča je rekao da je bilo 12 sukoba sa snagama bezbjednosti, 25 pljački i da je 250 vozila zapaljeno i iskorišćeno za blokiranje puteva.

„Sjutra mislimo da ćemo moći normalno da radimo“, rekao je on i dodao da nije razgovarao o pozivu još pojačanja iz vojske ili Nacionalne garde.

Neuspjela operacija pritvaranja Ovidija 2019. godine završila je poniženjem za vladu predsjednika Andresa Manuela Lopeza Obradora, nakon što je hapšenje izazvalo talas nasilja koji je primorao vlasti da zatvore škole i aerodrome u Kulijakanu.

U to vrijeme, Ovidio, koji je postao ključna figura u kartelu od hapšenja svog oca, brzo je pušten da bi okončao nasilnu odmazdu svog kartela.

Ministar odbrane Luis Kresensio Sandoval potvrdio je hapšenje 32-godišnjaka u četvrtak, rekavši da je Ovidio zadržan u glavnom gradu Meksiko Sitiju.

Vidjelo se da video snimci objavljeni na društvenim mrežama, koje Rojters nije mogao odmah da potvrdi, prikazuju teške borbe tokom noći u Kulijakanu, dok je nebo obasjano paljbom iz helikoptera.

Gradski aerodrom je zahvaćen nasiljem, a meksička avio-kompanija Aeromekico je saopštila da je jedan od njenih aviona pogođen iz vatrenog oružja uoči planiranog leta za Meksiko Siti. Niko nije povrijeđen, navodi se.

David Tellez, putnik koji je ušao u avion sa suprugom i troje djece, rekao je da su odlučili da ostanu na aerodromu dok ne bude bezbjedno da odu.

„Grad je gori“, rekao je. „Dosta je pucnjave i zabune.

Pucano je i na avion meksičkih vazduhoplovnih snaga, saopštila je federalna agencija za vazduhoplovstvo, dodajući da će aerodrom u Kulijakanu, kao i u gradovima Sinaloa Mazatlan ​​i Los Močis, ostati zatvoreni dok se ne obezbijedi obezbjeđenje.

SAD ponudile pet miliona dolara za informacije o Ovidiju

Ovidijevo najnovije hapšenje dolazi prije samita sjevernoameričkih lidera u Meksiko Sitiju sljedeće nedjelje, kome će prisustvovati predsjednik SAD Džo Bajden i očekuje se da će razgovarati o bezbjednosti.

Sjedinjene Države su ponudile nagradu od pet miliona dolara za informacije koje bi dovele do Ovidija hapšenja ili osude.

Nije jasno da li će Ovidio biti izručen Sjedinjenim Državama kao i njegov otac, koji služi doživotnu kaznu u Koloradu Supermaksu, najbezbjednijem američkom saveznom zatvoru.

Rast broja smrtnih slučajeva od predoziranja u Sjedinjenim Državama, podstaknut sintetičkim opioidnim fentanilom, doveo je do povećanog pritiska na Meksiko da se bori protiv organizacija, kao što je kartel Sinaloa, odgovornih za proizvodnju i isporuku droge.

Kartel je jedna od najmoćnijih svjetskih organizacija za trgovinu narkoticima.

Hapšenje pomaže meksičkim organima za sprovođenje zakona da sačuvaju obraz nakon Ovidijevog puštanja iz pritvora 2019, rekao je Tomas Gevara, stručnjak za bezbjednost na Autonomnom univerzitetu Sinaloa.

To bi takođe moglo da najavi promjenu u pristupu vlade, rekao je Gevara, nakon kritika mnogih stručnjaka za bezbjednost da je Lopez Obrador bio blag prema kartelima, optužbu koju on poriče.

Predsjednik tvrdi da je taktika konfrontacije njegovih prethodnika bila neuspješna i da je izazvala samo još krvoprolića, rekavši da će umjesto toga slijediti strategiju „zagrljaja, a ne metaka“.

Stanovnici pozvani da ostanu kod kuće

Bezbjednosne snage su pokušale da kontrolišu nasilni odgovor na hapšenje u Kulijakanu sa teško naoružanim timovima koji su patrolirali u kamionetima.

„Nastavljamo da radimo na kontroli situacije“, rekao je Kristobal Kastaneda, šef javne bezbjednosti Sinaloe.

Vlasti su pozvale ljude da ostanu u zatvorenom prostoru i rekli da su škole i administrativne kancelarije zatvorene zbog nasilja. Postavljene su i ulične blokade.

Hoakin Guzman (65) osuđen je u Njujorku 2019. za trgovinu milijardama dolara droge u Sjedinjenim Američkim Državama i zavjeru za ubistvo neprijatelja.

Eduardo Gerero, direktor kompanije Lantia Consulting koja analizira meksički organizovani kriminal, rekao je da je pritisak Bajdenove administracije da cilja na kartel Sinaloa vjerovatno motivisao Meksiko da krene na Gusmana.

Ali on je upozorio da, iako će Ovidijevo hvatanje vjerovatno oslabiti taj kartel, to bi moglo pomoći njegovom glavnom rivalu, ozloglašenom nasilnom kartelu nove generacije iz Haliska.

„Veoma je važno da vlada ima na umu da bi slabljenje kartela Sinaloa takođe moglo dovesti do još veće ekspanzije, većeg prisustva kartela Halisko.