Oni koji žele da postanu ambasadori Sjedinjenih Država imaju dva načina da to ostvare, piše “Forin polisi” i dodaje da standardni put do ambasadorske pozicije podrazumijeva karijeru u diplomatiji i mnogo iskustva u spoljnoj politici. Drugi način, prema pisanju magazina, podrazumijeva da imate dosta novca.
Kandidatura za predsjednika SAD je veoma skupa, a predsjedničkim kandidatima iz obje partije potrebna je ogromna mašinerija za prikupljanje sredstava. Praksu imenovanja velikodušnih donatora predsjedničke kampanje za ambasadore jednako primjenjuju moderne demokratske i republikanske administracije, ističe FP.
Administracije takođe tvrde da ti donatori ambasadori imaju potrebne vještine i iskustvo - mada izvan oblasti spoljne politike - koje su stekli kroz svoj rad u oblasti filantropije, finansija, biznisa, politike ili u drugim karijerama.
Sa druge strane kritičari ove prakse, među kojima su i ugledne karijerne diplomate, tvrde da je to jedan oblik “prikrivene” korupcije.
FP ističe da je predsjednik SAD Džo Bajden, uprkos naporima pojedinih demokrata da se ta praksa u potpunosti zabrani, nastavio sa praksom imenovanja megapolitičkih donatora na ambasadorske pozicije, mada u manjoj mjeri u odnosu na bivšeg predsjednika Donalda Trampa.
Oko 44 odsto Trampovih ambasadora bili su politički imenovani, od kojih su većina bogati donatori tokom kampanje, u poređenju sa oko 31 odsto za vrijeme predsjednika Baraka Obame i 32 odsto za vrijeme predsjednika Džordža Buša.
Bajden je kazao da će broj politički imenovanih ambasadora držati na nivou od 30 odsto. FP ističe da je ova praksa često izvor svađa i bijesa unutar Stejt departmenta, gdje se karijerne diplomate koje provode decenije baveći se spoljnom politikom preskaču prilikom imenovanja na važne ambasadorske pozicije kako bi ustupili mjesto bogatim preduzetnicima, producentima sapunica, vlasnicima prodavnica automobila ili konsultantima koji su u braku sa ultrabogatim donatorima kampanje.
Nema jasnog odgovora na pitanje ko bolje radi svoj posao, ambasadori donatori ili karijerne diplomate, što će vam priznati čak i najogorčeniji karijerni diplomata. FP ističe da su se pojedini ambasadori donatori pokazali kao izuzetno efikasni i da su ih čak tražile strane vlade za njihove bliske kontakte sa Bijelom kućom i imaju političke veze kakve rijetki karijerni ambasadori u Stejt departmentu imaju. Sa druge strane pojedine karijerne diplomate ne uspijevaju da se snađu na ambasadorskim pozicijama uprkos decenijskom iskustvu koje je prethodilo željenom imenovanju.
”Ipak, dodjeljivanje ambasadorskih pozicija megadonatorima kampanja je praksa koju više nema nijedna zapadna vlada - i koja je pod sve većim lupom dok je uzdrmana pozicija SAD kao neospornog lidera usljed uspona Kine na svjetskoj sceni”, navodi “Forin polisi”, koji je i ranije o ovoj praksi administracija u Bijeloj kući.
Donatori obično dobijaju važne ambasadorske pozicije u državama zapadne Evrope, Južne Amerike i karpiskih država, dok karijerne diplomate često dobijaju manje atraktivna namještenja u podsaharaskoj Africi, na Bliskom istoku ili u Centralnoj Aziji.
Najbolji pokazatelj su ambasadorske pozicije u državama saveznicama Vašingtona. Ambasador Londona u Vašingtonu, jedno od najvažnijih diplomatskih poizicija je Karen Pirs koja je provela više od četiri decenije kao britanska ambasadorka u Ujedinjenim nacijama i kao izaslanica za Avganistan i Pakistan.
Sjedinjene Države su imale samo jednog karijernog diplomatu koji je služio kao ambasador u Ujedinjenom Kraljevstu: Rejmonda Sejca, koji je na toj poziciji bio od 1991. do 1994.
Bajdenova administracija, kao i sve prethodne, insistira da ne “prodaje” ambasadorske pozicije već da imenuje prave ljude na prava radna mjesta u inostranstvu. “Imenovaću najbolje moguće ljude”, obećavao je Bajden tokom kampanje. “Zapravo, neću imenovati nikoga na osnovu bilo čega što je donirao”.
Portparol Bijele kuće je kazao za “Forin polisi” da Bajden “ozbiljno shvata izbor ambasadora koji sprovode spoljnopolitičku agendu širom svijeta” i istakao je da su svi ambasadori koje je on izabrao “izuzetno iskusni pojedinci sa kojima je godinama radio i u koje ima povjerenja”.
Portparol je takođe naveo primjere nekarijernih diplomata koje je Bajden izabrao za ambasadorske pozicije, poput bivšeg američkog senatora Džefa Flejka u Turskoj i Džulijen Smit, ekspertkinju za transatlantsku bezbjednost, koja je ambasadorka SAD u NATO.
Ipak, preko 20 drugih Bajdenovih imenovanja na ambasadorske pozicije su ljudi koji su prikupili ili donirali novac za demokratske ciljeve. FP je napravio prikaz kako bi izgledao odnos cijena i ambasadorskih pozicija u Bajdenovom mandatu.
Švajcarska: 419 200$
Bajdenov ambasador u Švajcarskoj, Skot Miler, i njegov suprug donirali su 365 000 dolara kako bi pomogli da Bajden bude izabran 2020, a Miler je lično donirao ukupno 54 200 dolara direktno demokratama i Bajdenovoj kampanji u periodu izeđu 2017. i 2020, pokazali su medijski izvještaji i podaci o donacijama tokom kampanje sa sajta OpenSecrets.org. Međutim, ukupno, Miler i njegov suprug donirali su oko 3,6 miliona dolara demokratskim kandidatima i ciljevima Demokratske partije od 2010. Miler je bivši potpredsjednik u kompaniji UBS Wealth Management sa sjedištem u Denveru. On i njegov suprug, Tim Gil, su takođe LGBTQ aktivisti i filantropi. Oni su 2016. godine dali oko 1,1 milion dolara kao bi pomogli u izboru tadašnje demokratske predsjedničke kandidatkinje Hilari Klinton. Miler je imenovan za Bajdenovog ambasadora u decembru 2021. Portparol Bijele kuće naveo je Milerovu karijeru “u LGBTQ aktivizmu i filantropiji” kao faktore za njegovu ambasadorsku nominaciju.
Ujedinjeno Kraljevstvo: 656 980$
Bajden je imenovao dugogodišnju demokratsku donatorku i bivšu američku ambasadorku u Francuskoj, Džejn Hartli, za ambasadorku u Ujedinjenom Kraljevstvu. Prema podacima o donacijama tokom kampanje na sajtu OpenSecrets.org, Hartlijeva je donirala 645 780 dolara demokratama tokom izbornog ciklusa od 2017. do 2020. i 11 200 dolara konkretno Bajdenu tokom tog istog perioda. Međutim, FP ističe da ove brojke ne daju potpuni uvid u to koliko je novca Hartlijeva donirala ili prikupila za Demokrate. U periodu između 2007. i 2012. godine, ona je navodno prikupila 2,2 miliona dolara za Obamine kampanje, kada je Bajden bio potpredsjednik. Hartlijeva je jedna od rijetkih političkih ambasadora u Bajdenovoj administraciji koja je imala prethodnog iskustva na diplomatskim pozicijama, što je portarol Bijele kuće naveo u razgovoru za FP obrazlažući Bajdenovu odluku da je imenuje za predstavnicu SAD u Londonu.
Hartlijeva - koja je tokom karijere radila za Demokratsku partiju, korporativne radiodifuzne kompanije i konsultantske firme - bila je ambasadorka za vrijeme Obamine administracije u Francuskoj i Monaku od 2014. do 2017.
Kanada: 514 378$
Dejvid Koen, bivši izvršni direktor kompanije “Comcast” i lobista, dugo je bio prisutan na političkoj i filantropskoj sceni Filadelfije. On je u izbornim ciklusima 2017. i 2020. donirao 514 378 dolara Bajdenu i demokratama, navodi se na sajtu OpenSecrets.org.
FP ističe da je taj iznos zapravo donja granica budući da je Koen naveden kao jedan od 800 najvećih donatora Bajdenove kampanje 2020. Na tom spisku su pojedinci koji su pomogli u prikupljanju najmanje 100 000 dolara za predsjedničku kapanju, ali je nejasno koliko je još novca prikupio za Bajdena.
Kenija: 917,599$
Meg Vitman - bivša ugledna direktorka koja je nekada bila na Forbsovoj listi 100 najuticajnijih žena na svijetu - trenutno je Bajdenova ambasadorka u Keniji, koja se smatra jednom od afričkih ekonomski najmoćnijih i diplomatski najvažnijih država. Vitmanova, bivša direktorka kompanija eBay i Hewlett-Packard, bila je republikanska donatorka i kandidovala se kao republikanska kandidatkinja za guvernerku Kalifornije 2010, ali je promijenila stranu i podržala demokrate nakon Trampovog uspona u vrhu Republikanske partije.
Vitmanova je 2020. godine donirala pola miliona dolara Bajdenovom “Victory” fondu, zajedničkom odboru prikupljanja sredstava, a odvojeno je donirala 417 599 dolara demokratama i Bajdenu direktno tokom izbornog ciklusa 2017. i 2020.
Portparol Bijele kuće kazao je da su i slučaju Koena u Kanadi i Vitmanove u Keniji njihove “značajne karijere u biznisu i sposobnost da unaprijede američke ekonomske interese u inostranstvu značajno uticali na njihov izbor na sadašnje položaje”.
Argentina: 148 630$
Bajden je izabrao Marka Stenlija, uglednog pravnika iz Dalasa, da bude njegov ambasador u Buenos Ajresu. Stenli i njegova supruga Vendi donirali su najmanje 1,5 miliona demokratskim ciljevima u proteke dvije decenije, prenio je list “Dalas morning njuz” i oboje su učestvovali u prikupljanju sredstava za Bajdena i druge demokratske kandidate. Stenli je takođe upravljao jednim ogrankom Bajdenove kampanje 2020. pod nazivom “Pravnici za Bajdena” u okviru koje su se pravnici organizovali i donirali svoje usluge tokom predsjedničke kampanje. Tokom izbornog ciklusa 2017. i 2020, Stenli je direktno donirao 148 630 Demokratskoj partiji. Portparol Bijele kuće je za FP kazao da je Stenli izabran za Bajdenovog ambasadora u Argentini zbog svoje karijere “uglednog pravnika i jevrejskog aktiviste koja traje četiri decenije”.
Bonus video:
