Šef Mosada, izraelske obavještajne službe, obećao je u srijedu da će ta agencija pronaći svakog pripadnika Hamasa koji je učestvovao u napadu na Izrael 7. oktobra, nezavisno od toga gdje se nalazi. Obećanje je uslijedilo dan nakon što je zamjenik šefa palestinske militantne grupe ubijen u navodnom izraelskom napadu u Bejrutu.
Izrael je odbio da komentariše izvještaje da stoji iza tog ubistva, međutim, komentari Davida Barnea snažan su indikator toga. On je podsjetio na period nakon ubistava tokom Olimpijade u Minhenu 1972. godine, kada su agenti Mosada tragali i ubijali palestinske militante koji su bili umiješani u ubistva izraelskih sportista.
Izrael je u srijedu bio u stanju visoke pripravnosti zbog moguće eskalacije sukoba sa moćnom libanskom grupom Hezbolah nakon što je u napadu u libanskoj prijestonici ubijen Saleh Aruri, najistaknutiji pripadnik Hamasa ubijen od izbijanja rata u Gazi prije tri mjeseca.
Napad na uporište Hezbolaha u Bejrutu mogao bi dovesti do toga da se sukobi manjeg intentziteta duž libanske granice preliju u opšti rat, navodi agencija Asošiejtid pres.
U govoru u srijedu veče, lider Hezbolaha Hasan Nasralaha obećao je osvetu, ponovivši saopštenje grupe da “opasan zločin” ubistva Arurija neće proći “bez odgovora i kazne”. Međutim, on nije naveo detalje o tome kada bi se to to moglo dogoditi i u kakvom obliku.
Nasralah i Hezbolah su do sada bili oprezni u strateškoj računici u konfliktu, balansirajući “između potrebe da se podrži Gaza i nacionalnih ineteresa Libana”.
Arurijevo ubistvo dalo je moralni podstrek Izraelcima koji se i dalje oporavljavjaju od napada 7. oktobra, a militanti pružaju otpor u Gazi i drže desetine talaca.
Barnea je kazao da je Mosad “posvećen poravnanju računa sa ubicama” i obećeo je da će progoniti svakoga ko je bio umiješan “direktno ili indirektno”, uključujući “planere i izvršioce”.
“Biće potrebno vrijeme, kao što je bilo potrebno vrijeme nakon masakra u Minhenu, ali dočepaćemo ih se gdjegod da su”, kazao je on. Barnea je govorio na sahrani bivšeg šefa Mosada Zvija Zamira, koji je preminuo u 98. godini.
Zamir je bio na čelu obavještajne agencije u vrijeme napada u Minhenu, u kojem su palestinski militanti ubili 11 članova izraelske olimpijske delegacije. Izrael je naknadno ubio pripadnike militantne grupe Crni seprembar koja je sprovela napad.
Hamas očekuje podršku Hezbolaha
Hezbolah i izraelska vojska skoro svakodnevno razmjenjuju vatru preko izraelsko-libanske granice od početka rata. Međutim djeluje da Nasralah ne želi dalju eskalaciju, vjerovatno strahujući da se ne ponovi scenario rata iz 2006, kada je Izrael žestoko bombardovao Bejrut i južni Liban.
On je izbjegao da iznese detalje moguće odmazde za ubistvo Arurija, mada je kazao da će o toj temi ponovo govoriti danas.
Međutim, kazao je da ukoliko Izrael napadne Liban, “onda će biti u nacionalnom interesu da uzvratimo”. Ne plašimo se rata”, kazao jer on. “Ukoliko neprijatelj misli da zarati sa Libanom, onda ćemo uzvratiti bez ikakvih ograničenja”.
Izrael je odbio da komentariše izvještaje da stoji iza ubistva Saleha Arurija u Bejrutu, ali su komentari Barnea snažan indikator da Mosad neće prezati od ubistava lidera Hamasa u inostranstvu
Hezbolah, kako navodi agencija AP, raspolaže desetinama hiljada raketa i projektila kao i različitim tipovima dronova. Sjedinjene Države pokušavaju da spriječe produbljivanje konflikta i u okviru tih napora rasporedili su dva nosača aviona i ostalu vojnu opremu u region.
Nasralah je u govoru hvalio Arurija kao i napad grupe 7. oktobra, rekavši da je “u prvi plan izbacio palestinski cilj nakon što je bio skoro zaboravljen”. On je kazao da Izrael do sada nije uspio ni u jednom od svojih ciljeva u Gazi i da mu je narušena međunarodna reputacija.
Lidera Hamasa očigledno očekuju da im Hezbolah čuva leđa, ističe američka agencija.
U intervjuu za AP u subotu, tri dana prije Arurijevog ubistva politički zvaničnik Hamasa Osama Hamdan je na pitanje da li tu grupu brine mogućnost da Izrael ubije njihove zvaničnike u Libanu, kazao da Hezbolah ne bi dozvolio da to prođe nekažnjeno i da bi izbio opšti rat.
“Stoga, zašto bi Izrael to uradio? Da li želi rat u Libanu”, upitao je on. “Rat može izbiti ako Izrael postupi pogrešno i agresivno ili rat neće izbiti ako Izrael ustukne i postupa na način koji nije agresivan prema Libanu”.
U očiglednoj eskalaciji, Hezbolah je u srijedu saopštio da je devet njihovih boraca ubijeno u izraelskim napadima u Libanu, ističe AP.
Hezbolah je takođe saopštio da su njihovi borci sproveli 11 napada na izraelske pozicije duž granice, uključujući i upotrebu snažnih “burkan” raketa, koje je ta grupa rijetko koristila tokom aktuelnog konflikta.
Aruri je bio zamjenik vrhovnog političkog lidera Hamasa, Ismaila Hanije i takođe je bio ključna veza sa Hezbolahom.
Jedan američki zvaničnik, koji je želio da ostane anoniman, potvrdio je da je izraelska vojska sprovela napad u kojem je ubijen Aruri i da o tome nije unaprijed obavijestila Bijelu kuću.
To bi bio prvi put od početka rata da je Izrael u drugoj zemlji ubio lidera Hamasa, od kojih većina živi u egzilu u regionu.
Komentari šefa Mosada ukazuju da će uslijediti još atentata na pripadnike Hamasa, što je u skladu sa prijetnjom premijera Benjamina Netanjahua da će ubijati lidere Hamasa gdjegod se nalaze.
Izrael daleko od “čiste pobjede”
Fokus rata ostaje u Gazi, gdje izraelski ministar odbrane Joav Galant tvrdi da Iozrael želi “čistu pobjedu” nad Hamasom, koji upravlja tom teritorijom od 2007.
U izraelskim napadima na Gazu stradalo je preko 22.400 ljudi, od čega su dvije trećine žena i djeca, dok je 85 odsto stanovništva napustilo svoje domove.
U jučerašnjem izraelskom napadu na Kan Junis u južnom dijelu Pojasa Gaze, gdje se nalazi veliki broj ljudi koji su pobjegli iz ostalih djelova enklave, ubijeno je 14 osoba. Među stradalima je i devetoro djece, kazao je jedan zvaničnik za agenciju Rojters.
Četvrtina populacije u Gazi suočena je sa glađu, pokazali su podaci Ujedinjenih nacija, dok Izrael ograničava dostavu humanitarne pomoći.
Od 7. oktobra, prijavljeno je preko 400.000 slučajeva zaraznih bolesti, kazala je portparolka UN Florensija Soto Ninjo, uključujući 180.000 ljudi sa respiratornim infekcijama i preko 136.000 slučajeva dijareje - od čega su polovina djeca mlađa od pet godina.
Sa druge strane, djeluje da je Izrael i dalje daleko od ostvarivanja svog cilja uništenja Hamasa i oslobađanja 129 talaca koje ta grupa i dalje drži.
Galant je kazao da je nekoliko hiljada Hamasovih boraca ostalo na sjeveru Gaze, gdje se izraelska vojska već dva mjeseca bori protiv njih i gdje su cijele četvrti sravnjene sa zemljom.
Žetsoki sukobi se vode u centralnoj Gazi i u Kan Junisu, gdje izraelski zvaničnici tvrde da je Hamasova vojna infrastruktura ostala uglavnom netaknuta. Jahja Sinvar, glavni lider Hamasa u Gazi, i njegovi zamjenici za sada uspijevaju da ostanu van dometa izraelskih snaga.
U okupiranoj Zapadnoj obali izraelske snage pretresale su juče kuće u izbjegličkom kampu Nur al Šams u gradu Tulkarmu.
Stanovnici su kazali za Rojters da je uhapšeno 120 ljudi i uništene tri kuće, uključujući i jednu koja je pripadala članu Tulkarm brigada, militantne grupe povezane sa palestinskom frakcijom Fatah.
Mada Izrael obećava da će uništiti Hamas, dugoročni planovi za enklavu su nejasni. Strane vlade i organizacije tvrde da svako rješenje mora uključivati i palestinske težnje za nezavisnom državom, ali to sada djeluje teško ostvarivo.
Galant je juče dao naznake izraelskih planova za narednu fazu rata u Gazi, sa novim ciljanijim pristupom u sjevernom dijelu enklave i nastavkom progona lidera Hamasa na jugu.
U saopštenju, on je kazao da nakon rata Hamas više neće kontrolisati Gazu, kojom će upravljati palestinska tijela ukoliko ne bude prijetnje po Izrael. Izrael će zadržati operativnu slobodu na djelovanje, ali neće biti izraelskog civilnog prisustva.
Bonus video: