Nova diplomatska ofanziva SAD i EU

Američki državni sekretar i šef diplomatije EU u posjeti Bliskom istoku, u naporu da spriječe širenje rata u Gazi

7855 pregleda 3 komentar(a)
Tijela Palestinaca ubijenih u izraelskom napadu u Rafi, Foto: Rojters
Tijela Palestinaca ubijenih u izraelskom napadu u Rafi, Foto: Rojters

Američki državni sekretar Entoni Blinken i šef diplomatije Evropske unije Žozep Borel počeli su juče novu diplomatsku inicijativu kako bi spriječili prelivanje rata u Gazi na okupiranu Zapadnu obalu, Liban i plovne rute u Crvenom moru.

Oni su stigli na Bliski istok skoro tri mjeseca otkad su militanti Hamasa napali Izrael i izazvali osvetničku ofanzivu u kojoj je, prema riječima palestinskih zvaničnika, ubijeno 22.600 ljudi i razoren Pojas Gaze.

Izrael, koji tvrdi da je ubio osam hiljada militanata od ubistva 1.200 ljudi u napadu Hamasa 7. oktobra, objavio je da će primijeniti ciljaniji pristup pod globalnim pritiskom da ograniči civilne žrtve, prenio je Rojters.

Međutim, građani Gaze su kazali da su izraelski avioni i tenkovi preksinoć intenzivirali napade na gusto naseljene centralne djelove enklave. Jedan palestinski zvaničnik je rekao da je za 24 sata ubijeno više od 160 osoba.

“Izraelska vlada propagira demokratiju i humanost, ali je nehumana”, rekao je Abdel Razek Abu Sindžar dok je plakao nad umotanim tijelima svoje supruge i djece koji su ubijeni u napadu u četvrtak na njegovu kuću u Rafi na granici sa Egiptom.

Izraelska vojska je saopštila da je pogodila više od 100 meta za 24 sata i ubila naoružane ljude koji su pokušali da napadnu njihove tenkove i Al Bureidžu i Kan Junisu, gdje je vojno krilo Hamasa saopštilo da je ubilo neke vojnike.

Rat u Gazi je raspirio nasilje na Zapadnoj obali, gdje je oko 300 Palestinica ubijeno od početka najnovijeg sukoba, prema podacima Ujedinjenih nacija.

Blinken će posjetiti Zapadnu obalu tokom sedmodnevne turneje koju je počeo juče u Turskoj, koja je ponudila da posreduje. On će takođe posjetiti Izrael, Jordan, Katar, Ujedinjene Arapske Emirate, Saudijsku Arabiju i Egipat, uz kratki boravak i u Grčkoj.

“Nije u interesu ni Izraela, ni regiona, ni svijeta, da se ovaj sukob proširi van Gaze”, rekao je portparol Stejt departmenta Metju Miler. “Ne očekujemo da svaki razgovor na ovom putovanju bude lak”.

Žozep Borel je juče u Libanu sa tamošnjim zvaničnicima razgovarao o situaciji na izraelskoj granici.

Izraelski vojnik na granici sa Gazom
Izraelski vojnik na granici sa Gazomfoto: Reuters

Hamas, koji se zakleo na uništenje Izraela, ima podršku Irana. Drugi militanti koje podržava Iran napali su američke snage u Iraku i Siriji, te pogodili Izrael iz Libana, nazivajući to osvetom za izraelski pokušaj eliminacije palestinskog islamističkog pokreta.

SAD su ponudile do 10 miliona dolara za informacije o sponzorima Hamasa ili bilo čemu što bi dovelo do razbijanja finansijskih mehanizama te grupe.

Hasan Nasralah, lider moćnog libanskog pokreta Hezbolah, koji ima podrški Irana, izjavio je juče da je ta milicija izvela oko 670 vojnih operacija duž granice s Izraelom od 8. oktobra i uništila mnoga izraelska vojna vozila.

SAD su ponudile do 10 miliona dolara za informacije o sponzorima Hamasa ili bilo čemu što bi dovelo do razbijanja finansijskih mehanizama te grupe

Pobunjenici Huti, povezani sa Iranom, koji kontrolišu veći dio Jemena, otvaraju vatru na komercijalne brodove u Crvenom moru od 19. novembra, primoravajući ih da koriste duže rute, što je udarac za globalnu trgovinu. Izrael je saopštio da je izgubio 175 vojnika od početka ofanzive.

Ministar odbrane Joav Galant je rekao da će naredna faza uključivati napade na sjeveru u cilju rušenja tunela i fokus na jugu na spasavanje preostalih oko 132 izraelskih talaca od ukupno 240 koji su oteti 7. oktobra.

“Netanjahua nije briga hoće li svi taoci biti ubijeni, njegov rođeni brat Jonatan je ubijen u neuspješnoj operaciji oslobađanja talaca”, saopštilo je Hamasovo vojno krilo, brigade Al Kasam. Brat izraelskog premijera, komandos, izgubio je život u napadu na Entebe u Ugandi 1976.

Izraelski ministar odbrane je sugerisao da će Izrael zadržati bezbjednosnu kontrolu nad Gazom nakon što Hamas bude poražen te da će neko palestinsko tijelo voditi svakodnevnu administraciju, a SAD, EU i regionalni partneri preuzeti odgovornost za obnovu teritorije.

Plan koji je Galant predstavio značajno se razlikuje od poziva SAD za osnaživanje Palestinske uprave radi preuzimanja kontrole nad Gazom, kojom Hamas vlada od 2005. godine, i početka novih pregovora u cilju osnivanja palestinske države pored Izraela. Premijer Benjamin Netanjahu je odbacio predlog SAD.

Bonus video: