Savet bezbjednosti UN-a jednoglasno je danas glasao da se završi UN politička misija u Iraku uspostavljena 2003. godine poslije invazije predvođene SAD-om kada je svrgnut Sadam Husein.
Misija je uspostavljena da koordiniše postkonfliktnim humanitarnim aktivnostima i rekonstrukcijom, i da pomogne pri vraćanju reprezentativne vlade u zemlji.
Iračka vlada zatražila je od Savjeta bezbjednosti u pismu 8. maja da zatvori misiju do kraja 2025. godine i ovom rezolucijom se to radi. Rezolucijom se produžava mandat Misije UN za pomoć Iraku (UNAMI) za konačnih 19 mjeseci do 31. decembra 2025. godine, kada će njen rad potpuno prestati.
U rezoluciju čiji sponzor su bile SAD traži se od generalnog sekretara UN-a, Antonija Gutereša, da pripremi plan za prelazni period i zatvaranje misije u konsultacijama sa iračkom vladom do 31. decembra ove godine tako da UNAMI može da počne da prebacuje svoje zadatke i povlači osoblje i imovinu.
Savjet bezbjednosti saopštio je da podržava nastavljene iračke napore ka stabilizaciji uključujući njegovu borbu protiv grupe Islamska država i ekstremista Al Kaide i njihovih pridruženih grupa.
Islamska država je 2014. proglasila kalifat u velikim djelovima Iraka i Sirije i privukla desetine hiljade pristalica iz cijelog svijeta. Ekstremiste je porazila vojna koalicija predvođena SAD-om u Iraku 2017. godine, a u Siriji 2019. godine, ali ćelije te organizacije postoje i dalje u obije zemlje.
Odluka Savjeta bezbjednosti donijeta je u vrijeme kada Irak takođe traži da zatvori vojnu koaliciju formiranu za borbu protiv Islamske države. Oko 2.500 američkih vojnika nalazi se na raznim mjestima u zemlji, uglavnom u vojnim objektima u Bagdadu i na sjeveru. Irački premijer, Mohamed Šia al Sudani, smatra da su iračke bezbjednosne snage sposobne da se izbore sa preostalim ćelijama Islamske države u zemlji i da nije više potrebno prisustvo koalicije.
Zamjenik američkog ambasadora pri UN-u, Robert Vud, pozdravio je jednoglasno usvajanje rezolucije i planove za organizovano zatvaranje misije.
"Mi svi vidimo da se Irak dramatično promijenio posljednjih godina i da je bilo potrebno da se misija UNAMI-ija preusmjeri u okviru naše posvećenosti da podržimo bezbjedan, stabilan i suveren Irak", rekao je on u Savjetu bezbjednosti.
Zamjenica ruskog ambasadora pri UN-u, Ana Evstignjeva, istakla je da je za Moskvu bilo važno kada je glasala za rezoluciju da su SAD uzele u obzir prioritete na koje je Irak želeo da se UNAMI usmjeri u svojim posljednjim mjesecima rada.
"Uvjereni smo da u 20 godina od kada je uspostavljena UNAMI je u potpunosti ostvarila svoj potencijal da pomogne u restauraciji iračke državnosti i da je narod Iraka sada spreman da preuzme punu odgovornost za političku budućnost zemlje. Izražavamo punu podršku suverenitetu Iraka i protivimo se svakom miješanju u unutrašnja pitanja zemlje. To je imperativ", rekla je ona.
Bonus video:
