Iran je danas ispalio salvu balističkih raketa na Izrael kao odmazdu za izraelsku kampanju protiv saveznika Teherana iz Hezbolaha u Libanu.
Sirene za uzbunu oglasile su se širom Izraela, a eksplozije su se čule u Jerusalimu i dolini rijeke Jordan nakon što su Izraelci pošli u skloništa. Novinari na državnoj televiziji ležali su na tlu tokom direktnih prenosa.
Iranska Revolucionarna garda saopštila je da je Iran ispalio desetine raketa na Izrael, i da će, ako Izrael uzvrati, reakcija Teherana biti “snažnija i razorna”.
Izraelska vojska je kasnije oglasila prekid uzbune i saopštila da Izraelci mogu da napuste skloništa. Portparol vojske Danijel Hagari saopštio je da vojska nema informacije da je bilo povrijeđenih u iranskim raketnim napadima. Rekao je da je bilo nekoliko pogodaka u centralnom i južnom dijelu Izraela. Hagari je napad nazvao ozbiljnim i kazao da će biti posljedica, ali nije iznosio detalje.
“U visokom smo stepenu pripravnosti, kako odbrambeno, tako i ofanzivno”, rekao je Hagari u televizijskom obraćanju. “Branićemo građane države Izrael. Ovaj napad će imati posljedice. Imamo planove i sprovešćemo ih gdje i kada mi odlučimo.”
Visoki iranski zvaničnik kasnije je rekao za agenciju Rojters da je naređenje za ispaljivanje raketa na Izrael izdao vrhovni vođa zemlje, ajatolah Ali Hamenei. Hamenei se nalazi na sigurnoj lokaciji, dodao je visoki zvaničnik.
Jedan visoki zvaničnik kazao je da je Iran obavijestio Rusiju uoči raketnih napada na Izrael. Takođe je saopšteno da su neposredno uoči napada preko diplomatskih kanala obaviještene i Sjedinjene Države.
Novinari agencije Rojters svjedočili su presretanju iranskih raketa u vazdušnom prostoru susjednog Jordana. Radio izraelske vojske je saopštio da je gotovo 200 raketa ispaljeno na Izrael iz Irana.
Ranije, izraelska vojska je najavila da se očekuje opsežan balistički raketni napad iz Irana, i pozvala građane da potraže sklonište.
Cijene nafte su porasle za pet procenata nakon vijesti o iranskim raketnim napadima, što povećava vjerovatnoću šireg rata između dva neprijatelja, ističe Rojters.
Prethodni talas iranskih raketa ispaljenih ka Izraelu u aprilu - prvi takav slučaj - oboren je uz pomoć američke vojske i drugih saveznika. Izrael je tada odgovorio vazdušnim napadima na Iran, ali je šira eskalacija izbjegnuta, podsjeća britanska agencija.
Iran danima obećava da će uzvratiti nakon napada u kojima su u Libanu ubijene vođe njegovih saveznika iz Hezbolaha.
Ispaljivanje raketa uslijedilo je nakon što je Izrael saopštio da su njihove trupe izvele kopnene napade u Libanu, mada je te akcije opisao kao ograničene. Izraelska kampanja u Libanu predstavlja najveću eskalaciju regionalnog rata od kada su sukobi izbili u Gazi prije godinu.
Predsjednik Sjedinjenih Država Džo Bajden naložio je danas američkoj vojsci da pomogne u odbrani Izraela od iranskih napada i obara rakete koje su usmjerene ka Izraelu, saopštio je sinoć Savjet za nacionalnu bezbjednost Bijele kuće.
Bajden i potpredsjednica SAD Kamala Haris pratili su napad iz sobe za krizno upravljanje Bijele kuće, objavio je portparol Savjeta na platformi X.
Bajden je ranije danas kazao da su SAD spremne da pomognu Izraelu da se odbrani od napada. “Razgovarali smo o tome kako su SAD spremne da pomognu Izraelu u odbrani od ovih napada i zaštite američko osoblje u regionu”, objavio je je Bajden na mreži X nakon sastanka sa Kamalom Haris i timom za nacionalnu bezbjednost.
Mada je Izrael karakteriše kao ograničenu, prva kopnena kampanja u Libanu nakon 18 godina dovela bi izraelske vojnike u sukob s Hezbolahom, najbolje naoružanim posrednikom Irana na Bliskom Istoku.
To predstavlja najveću eskalaciju regionalnog rata od kada su sukobi izbili u Gazi prije godinu, i dolazi nakon nedjelja intenzivnih vazdušnih napada koji su oslabili Hezbolah. Više od hiljadu Libanaca je ubijeno, uključujući i lidere Hezbolaha, a milion ih je pobjeglo iz svojih domova.
Iran je obećao da će uzvratiti Izraelu, što je podstaklo bojazni da bi rat mogao da se prenese preko granica širom regiona.
Iračka grupa otpora, militantna formacija povezana sa Iranom, zaprijetila je danas da će američke baze u Iraku biti njihova meta ukoliko se SAD pridruže izraelskom odgovoru Iranu ili ukoliko za to bude upotrijebljen vazdušni prostor Iraka.
U eskalaciji rata u koji je uvučen Liban stradale su stotine ljudi. U blizini grada Sidona, južno od Bejruta, ožalošćeni su plakali nad kovčezima sa tijelima ubijenih u izraelskim napadima.
“Zgrada je srušena i nisam mogao da zaštitim svoju ćerku niti bilo koga drugog. Hvala Bogu, moj sin i ja smo izašli, ali sam izgubio ćerku i ženu, izgubio sam dom, postao sam beskućnik. Šta želite da kažem? Cijeli moj život se promijenio u sekundi”, rekao je stanovnik Abdulhamid Ramadan.
Mnogi Libanci su rekli da su spremni da se suprotstave izraelskim snagama.
“Ne samo Hezbolah, cijeli Liban će se boriti ovaj put. Cijeli Liban je odlučan da se bori protiv Izraela zbog masakra koje je počinio u Gazi i Libanu”, rekao je Abu Ala stanovnik Sidona.
Izrael već dugo tvrdi da će učiniti sve što je potrebno da obezbijedi svoju sjevernu granicu i omogući desetinama hiljada Izraelaca da se vrate u gradove iz kojih su pobjegli od izbijanja rata u Gazi prije godinu, kada je Hezbolah počeo da ispaljuje projektili preko granice u znak solidarnosti sa Palestincima u Gazi.
Hamas je sinoć pohvalio iranske napade kao osvetu za ubistva njegovog lidera Ismaila Hanijea, vođu Hezbolaha Hasana Nasralaha i brigadnog generala Abasa Nilforušana.
Jedan izraelski bezbjednosni zvaničnik rekao je da su trupe na jugu Libana započele ograničene napade u Libanu tokom noći koji su se protezali samo na kratku udaljenost preko granice, dodajući da nisu prijavljeni direktne sukobi sa borcima Hezbolaha. Vojska je saopštila da se slični napadi zapravo odvijaju posljednjih nekoliko meseci.
Međutim u očiglednom pokazatelju da bi se rat mogao još proširiti, vojska je saopštila da poziva četiri dodatne rezervne brigade za operativne misije na sjevernoj granici.
Generalni sekretar Ujedinjenih nacija Antonio Gutereš osudio je sinoć “širenje konflikta na Bliskom Istoku, uz eskalaciju za eskalacijom”.
“Ovo mora da prestane. Apsolutno nam je potreban prekid vatre”, naveo je Gutereš u saopštenju.
Bonus video:
