Decenijama se političari iz obje partije u Americi žale da imigracioni sistem ne funkcioniše. Pokušaji da se sprovede sveobuhvatna reforma sistema su propali, a sa druge strane partijsko prepucavanje oko tog pitanja je na vrhuncu u protekle dvije godine.
Države u kojima su na čelu republikanci organizovale su prevoz migranata u gradove koje vode demokrate, a trenutno je u fokusu grad Springfild u Ohaju jer su republikanski predsjednički kandidat Donald Tramp i njegov potpredsjednički kandidat Džej Di Vens lažno tvrdili tu žive migranti sa Haitija koji jedu kućne ljubimce.
Suština je sljedeća: imigranti dolaze u SAD i tu ostaju uz pomoć različitih programa koji se ne mogu lako objasniti kroz klasičnu političku retoriku, ali strah od imigranata je star skoro koliko i Amerika.
Mnogi putevi u SAD
U Springfildu trenutno živi oko 15.000 Haićana, koji su u Americi legalno. Mnogi od njih imaju takozvani "privremeni zaštićeni status", što znači da im je dozvoljeno da tu žive i rade.
Tramp i Vens se nisu potrudili da to objasne, što mnogi kritičari vide kao nastavak Trampovih napada na afroameričku populaciju.
Tramp ne bi imao opciju da legalno deportuje Haićane koji u Ohaju žive u skladu sa zaštićenim statusom.
Trampove pristalice, poput njegovog nekadašnjeg protivkandidata Viveka Ramasvamija, lažno su tvrdili da je vlada transportovala Haićane u Springfild.
U realnosti, imigranti koji imaju legalni status boravka ili oni koji su dobili azil, sami plaćaju svoj transport. Haićanska populacija u Springfildu je rasla jer su tu dolazili migranti koji su imali rodbinu, prijatelje, lakše su nalazili smještaj i posao.
Benefiti imigracije
Istorijski gledano, imigranti često u SAD dolaze da rade poslove koje Amerikanci ne žele i tako zadovoljavaju potrebu za radnom snagom, jer populacija stari i rađa se manje djece.
Mnoge gradove u Americi su ekonomski, kulturološki i religijski oblikovali imigranti.
"Većina Amerikanaca su suštinski imigranti, pa je uvijek malo suludo kada se imigracija dovodi u pitanje ili se ne smatra benefitom", kaže republikanski gradonačelnik Oklahoma sitija, Dejvid Holt.
Jedan od pet stanovnika Oklahoma sitija je latino porijekla, kaže Holt, a restorani i mala preduzeća koja vode postala su dio grada od oko 700.000 stanovnika. Tokom 1970ih i 1980ih, tu su došle hiljade imigranata iz Vijetnama, i danas je njihova zajednica poznata po dobrim pijacama i restoranima.
"Njihova kultura i hrana su dio onoga što čini Oklahoma siti jedinstvenim", kaže Holt.
Poslije evakuacije iz Avganistana 2021. godine, u Oklahoma siti je došlo oko 2.000 Avganistanaca. Jedan od njih, Feroz Bašari, prisustvovao je polaganju zakletve gradonačelnika Holta.
Bašari je bio portparol avganistanske vlade prije povlačenja SAD iz te zemlje, a pobjegao je sa porodicom kada je vlada svrgnuta.
"Prijatelj je došao ovde prije nas i rekao mi da je lepo mjesto za život, za podizanje djece. Konzervativno je, ljudi vjeruju u Boga, veoma su religiozni. Zapravo, religijska kultura im je skoro ista kao kod nas".
Imigranti pomažu u revitalizaciji manje naseljenih područja i oživljavaju ih otvaranjem svojih poslova i plaćanjem poreza. Mala Havana u Majamiju, Čajnataun u San Francisku ili Poljski trougao u Čikagu, takođe su atraktivna mesta za turiste.
Migranti, međutim, mijenjaju i strukture i kulture gradova, pa i cijele zemlje, što je nekim stanovnicima teško da prihvate.
Komplikacije oko imigracije
Popis koji je rađen od jula 2022. do jula 2022. u Ohaju, pokazuje da u toj državi živi 5.442 ljudi sa Haitija. U poređenju sa tim, na Floridi ih ima 370.000, a u Njujorku 117.o00.
Zvaničnici u Springfildu procjenjuju da u gradu živi između 15 i 20 hiljada Haićana i da toliki priliv, iskombinovan sa jezičkim barijerama, uzrokuje zagušenje i usporavanje zdravstvenog sistema, socijalnih i drugih usluga - poput dobijanja vozačke dozvole. Takođe je povećan broj saobraćanih nezgoda u gradu, a veće su i cijene stanovanja.
Guverner Ohaja Majk Devajn snažno je povezan sa Haitijem i u tu zemlju je putovao više od 20 puta kako bi pomogao program besplatnog školovanja, nazvan po njegovoj preminuloj ćerki.
Devajn je rođen i odrastao u Springfildu i kaže da su Haićani koji tu žive vrijedni radnici i da su pomogli da se smanji nezaposlenost i popunili mjesta u skladištima i fabrikama. Ali, ističe i da je veliki priliv migranata sa Haitija opteretio resurse grada od 58.000 stanovnika.
Neke od frustracija mogle su se čuti na nedavnom sastanku gradske komisije.
Vozač školskog autobusa je rekao da on, i drugi vozači, moraju naglo da skreću kako bi izbjegli "ljude koji ne znaju da voze". Jedan muškarac je ispričao kako je njegovom prijatelju stanodavac tri puta povećao kiriju, pa je morao da napusti stan. Drugi su se žalili na prenatrpane škole i povećanje broja beskućnika.
Guverner Devajn je priznao da postoje izazovi, ali poručio da će ih prevazići.
"Možda nećemo preko noći, ali ćemo raditi na rešavanju tih problema", rekao je guverner koji je ranije najavio da će grad dobiti 2,5 miliona dolara u naredne dvije godine za proširenje sistema zdravstvene zaštite.
Istorija straha
Tramp tvrdi da su migranti uzrok sve većeg broja krivičnih djela u gradovima poput Sprifilda ili Aurore u Koloradu, iako su vlasti u oba grada to demantovale. Mnoge studije pokazuju da je stopa kriminala manja u krajevima gdje žive migranti, nego u krajevima gdje žive oni koji su rođeni u Americi.
Skoro 200 godina prije lažnih tvrdnji Trampa i Vensa o migrantima u Ohaju koji jedu pse i mačke, kineski imigranti u Kaliforniji su bili predmet slične demonizacije. Mnogi muškarci iz Kine su došli u Ameriku 1850ih, prvo u potrazi za zlatom, a onda i da bi gradili transkontinentalnu prugu. Propaganda je u to vrijeme Kineze označavala kao "žutu opasnost" koja puši opijum i jede čudnu hranu.
Taj sentiment je doveo do toga da Kongres usvoji zakon o ograničenju kineske imigracije 1882. godine, što je prvi zakon o imigraciji baziran na nacionalnoj pripadnosti.
U SAD je 1924. godine donet sveobuhvatni zakon o imigraciji koji daje kvote u odnosu na zemlje porijekla. Favorizuje migrante iz severne i zapadne Evrope, a namjera je bila da se ograniči dolazak imigranata iz Azije, kao i Jevreja i stanovnika drugih djelova Evrope.
Velika promjena desila se 1965. godine donošenjem Hart-Seler imigracionog akta koji je poništio te kvote i dozvolio migrantima da dovedu svoje porodice u SAD - praksa poznata kao "lančana migracija" koja je najviše koristila Evropljanima, a sada koristi ljudima iz Azije i Latinske Amerike.
Bonus video:
