Bivši predsjednik Sjedinjenih Američkih Država (SAD) Džimi Karter, preminuo je u 101. godini.
To je saopštio večeras Karter centar, prenosi portal televizije "N1".
Karter je bio 39. predsjednik SAD-a, koji je služio jedan mandat.
Bivši čelnik SAD-a započeo je kućnu njegu u hospisu (palijativna njega) u februaru 2023. godine, nakon niza kratkih boravaka u bolnici.
Rodom iz Džordžije, Karter je izabran za predsjednika 1976. godine, pobjedivši tadašnjeg predsednika i republikanca Džeralda Forda nakon skandala "Votergejt", piše "NBC Njuz", a prenosi "N1".
Karter je služio jedan mandat prije nego što je izgubio reizbor 1980. od Ronalda Regana, najviše zbog nemogućnosti da riješi iransku talačku krizu, sukob koji je trajao 444 dana.
Karter je dobio Nobelovu nagradu za mir 2002. za rad na ljudskim pravima širom sveta, piše "NBC".
Imao je samo 56 godina kad je napustio Ovalni kabinet, a naredne četiri decenije proveo je fokusirajući se na djela koja su ga učinila skoro univerzalno poštovanom figurom - što je oštar kontrast u odnosu na njegovu relativno nisku popularnost kad je napustio Bijelu kuću u januaru 1981.
Godinama su se on i njegova supruga Rosalin (preminula 2023.) mogli naći na gradilištima kako podižu grede i zabijaju eksere da grade domove za ugrožene u neprofitnoj organizaciji "Habitat for Humanity".
Širom svijeta, Karter je nakon svog predsjedničkog mandata bio prepoznat po radu na promociji mirnog rješavanja sukoba i unapređenju demokratije, ljudskih prava i socijalne pravde, prvenstveno kroz Karter centar, koji su on i bivša prva dama osnovali na Univerzitetu Emori u Atlanti 1982.
U februaru 1986, Karter je obezbijedio oslobađanje novinara Luisa Mora i lidera radnika Hosea Altamirano iz zatvora u Nikaragvi. Godine 1994. otputovao je u Sjevernu Koreju na zahtjev tadašnjeg predsjednika Bila Klintona i ubrzo najavio pregovore o "sporazumu o razumijevanju" s tadašnjim liderom Sjeverne Koreje Kim Il Sungom, piše NBC.
Karteru se takođe pripisuje da je pomogao da se Egipat i Tunis ubijede da ublaže nasilje u regionu Velikih jezera u Africi 1996, a pomogao je i u pregovorima o sporazumu iz Najrobija za okončanje rata između Sudana i Ugande u sjevernoj Ugandi 1999.
Bonus video:
