Poreski dug i dalje raste, pa je na kraju aprila ove godine dostigao 630 miliona eura, oko 90 miliona više u odnosu na godinu ranije.
Direktor Poreske uprave Sava Laketić u intervjuu TV Vijesti kaže da mjere naplate, koje sprovode u Podgorici od prošlog mjeseca daju rezultate, pa su uspjeli da od 54 kompanije naplate milion i 300 hiljada duga, te da će nastojati da takav model primjenjuju i u ostalim gradovima.
Od oko 60 hiljada pravnih lica oko 20 hiljada je neaktivno, pa rade na sređivanju stanja, a Laketić najavljuje da će uskoro i Specijalno tužilaštvo konačno imati pristup podacima Poreske uprave.
Koje su to mjere koje sprovodite kad uvidite probleme?
Laketić: Prva faza je pozivanje, odnosno obavještavanje poreskog obveznika, druga već podrazuijmeva neke prinudne mjere naplate i treća faza je već blokada računa. Imali smo neke 54 kompanije u aprilu koje su odmah nakon poziva zatvorile svoja poreska dugovanja. Ukupan efekt je bio 1,3 miliona eura na te 54 kompanije, koje smo obavijestili da imaju dospjele a neplaćene poreske obaveze.
Kakva je naplata poreskog duga u prvih pet mjeseci ove godine?
Laketić: Generalno, imamo odličnu naplatu u odnosu i na prethodnu godinu i na planirane cifre. Naplata je za nekih 127 miliona veća, u odnosu na prošlu godinu i nekih blizu 90 miliona, u odnosu na planirani iznos naplate. U procentima gledamo imamo 27 odsto više nego prošle godine i nekih 18 odsto više u odnosu na plan.
Da li se smanjuje ili raste poreski dug u državnim preduzećima, opštinama i preduzećima u njihovom vlasništvu, i za koliko?
Laketić: Poreski dug svih navedenih pravnih lica i dalje raste, uključujući i opštine. Imamo nekoliko kritičnih opština, uslovno rečeno kritičnih, gdje sa stanovišta poreskog duga, prednjače opštine Rožaje, Ulcinj, Cetinje, Bijelo Polje i Berane. Po odluci Vlade, prva faza je da se sastanemo sa svim tim opštinama gdje imamo kritičan iznos poreskog duga i već smo se sastali sa predstavnicima četiri opštine, sa liste od ovih pet najvećih dužnika. Nakon što se sastanemo i sa predstavnicima opštine Bijelo Polje, sa resornim ministarstvom, napravićemo jedan plan koji će omogućiti izlazak iz krize i dugovanja.
Po Vasoj procjeni, koliko je, od ukupnog trenutnog duga, naplativo i koje mjere sprovodite?
Laketić: Vrlo je teško procijeniti koliko duga od tih 630 miliona je naplativo iz razloga što kod nekih poreskih dužnika već duži niz godina nije naplaćen jedan jedini euro tog duga, a ne možemo ga otpisati zbog zakonske prepreke da se otpisuje tek nakon apsolutne zastare, odnosno poslije deset godina. Radimo na analizi i u više pravaca. Imamo poreske dužnike gdje imamo nesređene analitičke kartice, dakle, na jednoj strani nam se pojavljuje pretplata, na drugoj strani dugovanje, tako da će fokus u narednom periodu biti da napravimo pravi presjek duga. Nedavno je, prije nepunih desetak dana, imenovan pomoćnik za naplatu i očekujemo da će se intenzivirati aktivnosti upravljanja i kontrole poreskog duga”.
Da li se u potpunosti sprovodi fiskalizacija, gdje ima problema i kako ih vi rješavate?
Laketić: Imamo 31 i po hiljadu pravnih lica koja su fiskalizovana i negdje oko sedam hiljada fizičkih lica koja su takođe fiskalizovana. Kada govorimo o fizičkim licima, najčešće se radi o onim fizičkim licima koja rentiraju pokretnu ili nepokretnu imovinu, i nekim seoskim domaćinstvima koja se bave ugostiteljskom djelatnošću i slično. Prepoznali smo veliki dio sive ekonomije kod izdavanju smještaja i u tom pravcu radimo i sa Udruženjem banaka kako bismo kroz jedan memorandum o razumijevanju, koji će biti potpisan do kraja maja, mogli da razmijenimo podatke sa bankama. Mi žemo moći, radi utvrđivanja poreske obaveze, da pristupimo i podacima kojima raspolažu poslovne banke. Pored toga, kroz saradnju sa Unijom poslodavaca, prepoznali smo i sivu ekonomiju u oblasti frizerskih i kozmetičarskih usluga i takođe ćemo u saradnji sa njima raditi i na uvođenju ovog dijela sive ekonomije u legalne tokove. Podaci pokazuju da imamo veliki broj, preko 20 hiljada, neaktivnih privrednih društava, od ukupno nekih preko 60 hiljada registrovanih pravnih lica. Već duži niz godina najveći broj tih privrednih društava nije aktivan i kroz izmjene zakona, u saradnji sa Ministarstvom ekonomskog razvoja, trudimo se da nađemo najbolji i najbrži mogući način da registar očistimo”.
Ima li SDT pristup bazama podataka Poreske uprave, da li je tu napravljen neki pomak?
Laketić: Od preuzimanja dužnosti imali smo tri sastanka sa institucijama - SDT, Upravom policije i Specijalnim policijskim odjeljenjem. Na posljednjem sastanku je konkretizovana ta tema spajanja na nivou IT sistema, gdje će Specijalno policijsko odjeljenje, ja se nadam u vrlo kratkom roku, možda u narednih par nedjelja, da ćemo uspjeti da spojimo sisteme kako bi se obezbijedila brža razmjena podataka, i kako bi podacima kojima raspolaže Poreska uprava direktno mogli da pristupe članovi Specijalnog policijskog odjeljenja, a zatim i svih ovih drugih institucija. Time se postiže i bolja efikasnost u vođenju istraga, štiti se integritet same istrage u okviru tih institucija, a smanjuje se i jedan dio posla koje smo ovdje mi odrađivali, neki ručno, a neki kroz upite, preko IT sistema.
Ima li u ovom trenutku najava povećanja poreza?
Laketić: Iako ovo pitanje nije u nadlžnosti Poreske uprave, u vrlo tijesnoj saradnji smo sa Ministarstvom finansija. Radi se na izradi fiskalne strategije, i ona bi do kraja juna trebalo da bude gotova. Ne očekujemo neke nove namete za privredu i građane.
Bonus video:
