Nedavni slučajevi nestalih aviona u svijetu pokrenuli su debatu u stručnoj javnosti o tome da li je trenutna tehnologija izrade crne kutije zastjarela. Međutim, iako se o njoj često govori, mnogima i dalje nije jasno šta je, zapravo, ovaj uređaj.
Za početak, treba reći da crna kutija uopšte nije crne boje. Ranije su se pravile u žutoj i u nekim drugim bojama, ali danas su narandžaste sa reflektujućim slojem, radi upadljivosti.
Crne kutije, ili snimači podataka leta, jesu aparati koji zapisuju brojne podatke o dešavanjima u avionu, i služe kao pomoć u istrazi za slučaj da se sa letjelicom nešto dogodi. Projektovane su i konstruisane tako da mogu da ostanu neoštećene čak i nakon jakih udara i izloženosti temperaturama i do 1000 stepeni, kao što je to slučaj u teškoj avionskoj nesreći.
Prvu crnu kutiju konstruisao je francuski avio-inženjer Fransoa Useno 1939. godine. Podaci koje je ona skupljala (kao što su brzina kretanja, visina na kojoj avion leti i pozicija) zapisivani su na fotografskom filmu dužine osam metara. Film se nalazio u mračnoj kutiji, a podaci su zapisivani zahvaljujući zraku senzora koji je odbijajući se od kalibrisana ogledala iscrtavao dijagrame. Film je bilo vrlo jednostavno pročitati nakon što je crna kutija otvorena, ali, s druge strane, nije moguće izbrisati ga i koristiti ponovo, već je on povremeno menjan, što je bila jedna od mana ovog uređaja. Pošto je funkcionisala nalik kameri, pretpostavlja se da je crna kutija zato dobila ovo ime.
Na početku Drugog svjetskog rata, Useno je, pokušavajući za zaštiti svoj izum, zakopao svoju crnu kutiju u pješčane dine na obali Akitena, plašeći se da ne dopadne u ruke Njemaca. Međutim, ubrzo su napravljene naprednije verzije crnih kutija, a taj uređaj i danas se neprestano usavršava.
Izvor: Nacionalna geografija
Bonus video:
