Kada je prije tri godine Bjelopoljac Šućro Madžgalj bio brucoš Medicinskog fakulteta Univerziteta u Beogradu, jedan od profesora anatomije doc. dr Lazar Stijak je ulazeći u prepun amfiteatar uzviknuo studentima: “Znajte kolege, genijalac iz Bijelog Polja sedi međ’ vama. Eno ga (pokazujući rukom), onaj mali što se stidljivo smeška”.
Madžgalj je završio treću godinu medicine sa čistom desetkom i iza sebe već ima četiri naučna rada koji su prezentovani na 58. i 59. Kongresu studenata biomedicinskih nauka, a radovi iz oblasti biofizike će biti promovisani na svjetskom kongresu kardiologa u Mastrihtu u septembru, na temu “Computing in Cardiology”.
Svoje iskustvene i istraživačke potencijale ovaj dvadesetjednogodišnjak je inicirao u PRONI, fondaciji za promovisanje nauke, na Ivanovim koritima, gdje je nakon učešća na brojnim radionicama najprije kao polaznik, od ove godine unaprijeđen u zvanje asistenta na praktikumu za medicinu, kao i članstvom u Istraživačkoj stanici Petnica u Srbiji, na sesiji za eksperimentalnu biologiju i hemiju (EBH).
Ovaj svestrano talentovani mladić bio je đak generacije bjelopoljske Gimnazije “Miloje Dobrašinović”. Slika, glumi, piše poeziju... Ovogodišnji je dobitnik priznanja Opštine za najistaknutijeg pojedinca Bijelog Polja. Bio je učesnik i nosilac nagrada sa brojnih domaćih i međunarodnih takmičenja, različitih sfera (biologija, poezija, likovni konkursi...), olimpijada znanja iz biologije, državni prvak u recitovanju, a osvajao je nagrade za poetske i likovne radove, te kao glumac Bjelopoljskog pozorišta. Na drugoj godini fakulteta je bio član studentskog Parlamenta, a takođe aktivni je član ekološkog društva u okviru Sekretarijata za zaštitu životne sredine Grada Beograda.
Za Medicinski fakultet se kasno opredijelio, tek dva mjeseca pred upis.
“Do tada sam bio razapet između molekularne biologije, biohemije, medicine i bioinženjeringa, za šta sam i dobio stipendiju u turskom gradu Izmiru, na Univerzitetu Ege. Bilo je, naročito na prvoj godini, mnogo trenutaka za introspekciju”, za preispitivanje ispravnosti donesene odluke o studiranju, funkcionalnosti nastavljanja i delanja u tom smjeru, trenutaka kad sam se suočavao sa kolabirajućom mišlju da medicina nije poziv koji je svojevrstan mojoj ličnosti. Vjerovatno je sve to bilo prouzrokovano strašnim nedostatkom vremena za spremanje ozbiljnih i jako obimnih ispita, za vođenje jednog urednog socijalnog života”, priča Madžgalj.
Prve tri godine, kaže, bile su jako kompleksne i teške.
“Čak i najbolja organizacija vremena ne može da omogući uživanje u slobodnom vremenu i druženja sa dragim ljudima onoliko koliko je potrebno. Sve je to cijena koju student medicine mora da ‘plati’, ali nekad i medicina nudi mogućnost za veresiju.
Nivelisanjem vremena, nadoknadom propuštenog, ili pojačanim radom prije isplaniranog odmora, ipak je moguće organizovati tajming za bliske prijatelje i pokoju ljubav“, priča Šućro.
Prisjeća se da su kasnije učenje i rad postali zadovoljstvo i smisao života i da tada čovjek shvati da je cijeli život zapravo ekvivalent učenju, a učenje ekvivalent životu.
Ipak, ni danas ne rasipa slobodno vrijeme i sebično ga čuva za mile ljude i za čitanje knjiga, čiji je pasionirani ljubitelj.
Šućro se ovih dana priprema za učešće na PRONI, vrijedno pripremajući predavanja za srednjoškolce, koje karakteriše kao “vrhunac crnogorske srednjoškolske inteligencije” i navodi da je ponosan na svaki segment funkcionisanja ovakve jedne organizacije.
Na fakultetu mu je ukazana čast da svoje pedagoško - obrazovne potencijale okuša kao demonstrator na tri predmeta: anatomija, histologija, fiziologija, a takođe, redovni je član Regionalnog centra za talente grada Beograda. Dvonedjeljni rad u laboratorijama Prirodno-matematičkog fakulteta, odsjek biologija, Podgorica (kao rezultat visokog pojedinačnog plasmana na takmičenjima) doprinio je proširivanju njegovih interesnih sfera na druge aspekte biologije diverziteta.
Aktivni je član NVO “Zaštita životne sredine grada Beograda”, volonter terenac u Sekretarijatu za zaštitu životne sredine grada Beograda.
Kad su u pitanju naučni projekti, najaktuelniji rad je, objašnjava mladi naučnik, priča o jedinstvenoj sprezi disajnog i srčanog obrasca koja je poremećena kod ljudi sa jednom disfunkcijom srčanog ritma, atrijalnom fibrilacijom.
“Kod ovih pacijenata navedeni ritmovi bivaju potpuno nekoordinisani i autonomni, te ne funkcionišu u sprezi, što predstavlja fenomenalan supstrat za dalja klinička stremljenja, prevashodno u domenima neurohirurgije. Diskutovali smo o mogućnosti da je srčano-disajni integrator na nivou produžene moždine doživio takve izmjene (neuroplastičnost) za čiji je razvoj neophodno vrijeme, te koja će moći da bude spriječena ili izliječena nekom od neorohirurških procedura”.
Pišući radove, naučio je na koji način bi trebalo preformulisati paradigmu razmišljanja, radi lakšeg učenja i razumijevanja obimnih predmeta i ozbiljnih literatura. Uz to, dodaje da mu pisanje radova kasnije omogućava da se lakše povezuje sa stručnjacima koji se bave ovom i sličnim oblastima, jer razmjena iskustava, činjenica, konsolidacija umnogome doprinosi upotpunjavanju slike o funkcionisanju nauke kao sistema.
I upravo, kako objašnjava, nedokučivost nervnog sistema za njega predstavlja opsesiju kojom će se kroz specijalizaciju baviti, što će najvjerovatnije biti i definitivni domen njegovog najvećeg interesovanja i sfera oko koje najviše koncentriše svoju energiju.
“Mislim da ljudski um, kao integrisano fiziološko kolo, predstavlja kičmu koju sa jedne strane drži kao “čeličnu šinu” nauka, a sa druge spiritualnost i filosofska prosvećenost. Kao osoba koja pretače boje mastila i miris stiha, koja dotiče “snežne vrhove Urala”, golemu misao otjelotvori kroz stih, a udah inspiracije ovaploti kroz sliku, smješa poezije slikane na listovima tempera, i neuro nauke integrisane kroz cjelovitost misaonih stremljenja, ličnog sam mišljenja da upravo ova oblast predstavlja polje moje budućnosti”, kaže Madžgalj.
Smjernost je temelj svih vrlina
Madžgalj kaže da je u našem mentalitetu da tamo gdje smo iole uspješni zahtijevamo da budemo najuspješniji od svih, a ako tog apsolutnog vrha nema, onda smo nezadovoljni i gnijevni na sve oko sebe.
“Stoga, smjernost je temelj svih vrlina. Za stihije svog postojanja, nauka je uspjela da ne bude poligon razmetanja, jeftine reklame, glaziranih bajki i fluktuacija dnevnih parola i lažnih snova. Da je tu popustila stalnim pritiscima, možda bi lakše riješila neke od svojih bolnih problema. Možda bi svaka škola, fakultet, imao dovoljno novca i podrške da ispuni svoje kabinete i biblioteke sa većim brojem radoznale djece. No, ostaje staro metafizičko pitanje da li svaki istinski poduhvat ima svoju dušu, svoj specifični unutrašnji duh? Da se ne lažemo – svijet nauke je danas velika i ozbiljna institucija u modernom ambijentu i sa dobrim uslovima za rad, ali bi najveći dio mladih ljudi koje u laboratorijama fakulteta i instituta zatičemo nadugo poslije ponoći ovdje dolazio i kad bi morali spavati u šatoru i jesti sendviče od kuće. Zašto? Upravo zbog tog duha koga moramo prepoznati i pažljivo unijeti u škole i fakultete da postane snažan magnet i akcelerator promjena”, uvjerava on.
Bonus video: