Djeca do 14 godina i maloljetne djevojčice su najčešće žrtve pedofilije u Crnoj Gori, dok je među 36 lica koja su pravosnažno osuđena za krivična djela protiv polne slobode, najviše muškaraca - 35. Među osuđenima su i dva prosvjetna radnika u penziji.
Podaci su objavljeni u “Analizi kaznene politike crnogorskih sudova u predmetima seksualnog nasilja nad maloljetnim licima” i odnose se na period od početka 2013. do marta prošle godine.
Dokument, čiji su autori sudija Vrnovnog suda Radule Kojović i savjetnica u Vrhovnom sudu Ksenija Jovićević, je urađen u maju, ali je tek nedavno javno objavljen na internet stranici te institucije, čija je predsjednica Vesna Medenica.
“Glavni motiv kod seksualnog nasilja je potreba za zadovoljenjem polnog nagona, pri čemu su učinioci takvih djela nerijetko u širem familijarnom ili drugom odnosu sa žrtvom, ili u prijateljskim odnosima sa porodicom žrtve”, navode autori dokumenta.
Među oštećenim maloljetnim licima, prema analizi, značajano preovladavaju djeca, odnosno lica koja nisu navršila 14 godina života (72,7%). Maloljetnika koji su žrtve osuđenih za krivična djela protiv polne slobode je 27,3%.
“U ukupnom broju analiziranih krivičnih predmeta (33), u tri predmeta su se kao oštećeni javljala djeca - muškog pola, dok su u ostalom dijelu žrtve ženskog pola. Podatak o 90,9% oštećenih lica ženskog roda, ukazuje na to da su djevojčice izložene visokom riziku kriminaliteta ove vrste”, navodi se u analizi.
Među osuđenim licima je 35 muškaraca, dok je u jednom predmetu osuđeno lice ženskog pola.
U analizi se dodaje i da je seksualno nasilje nad maloljetnim licima u značajnoj mjeri zastupljenije kod osuđenih lica koja su zrelije i starije životne dobi, nego kod mlađih i starijih punoljetnih lica.
Tako je među osuđenima 14,3% odsto lica između 19 i 24 godine, onih između 27 do 36 je 25,7%, među osuđenicima starosti 40 do 56 godina je nešto manje, odnosno 22,8%, dok je onih između 60 do 76 godina skoro 40 odsto (37,1%). Autori analize navode da među osuđenim licima ne preovladava određeno zanimanje.
“Dva osuđena lica zbog krivičnih djela dječja pornografija imaju visoku stručnu spremu, od kojih je jedan grafički inženjer, a drugi inženjer elektrotehnike. U ostalim krivičnim djelima protiv polne slobode, osuđena lica su pretežno lica za završenom osnovnom ili srednjom školom, a dva osuđena lica za krivično djelo nedozvoljene polne radnje i krivično djelo obljuba zloupotrebom položaja, su prosvetni radnici u penziji”, navodi se u analizi.
Autori dodaju da se seksualno nasilje nad maloljetnim licima ne može izričito vezati ni za gradsko, ni za seosko područje, jer se nasilje dešava približno jednako u obje sredine. Ono što karakteriše taj oblik nasilja, kako navode autori, je da se ono događa u izolovanim prostorima, bez prisustva drugih ljudi.
Većina osuđenih lica za seksualno nasilje nad maloljetnim licima osuđena su na kazne zatvora (94%), dok je mjera upozorenja, odnosno uslovnih osuda ukupno šest odsto.
Od ukupnog broja krivičnih djela protiv polne slobode, najviše je onih iz kategorije nedozvoljene polne radnje (61,1%).
Vlada je nedavno objavila izvještaj o sprovođenju Strategije za prevenciju i zaštitu djece od nasilja, u kojem se navodi da će Crna Gora do 2012. uspostaviti registra pedofila. Država se na izradu registra pedofila obavezala još 2009. godine, potpisivanjem Konvencije o zaštiti djece od seksualnog iskorišćavanja i seksualnog zlostavljanja Savjeta Evrope.
Uspostavljanje registra prošle je godine je iniciralo Udruženje “Roditelji”. Iz te NVO ranije su inicirali i uvođenje hemijske kastracije, te oštriju kaznenu politiku za pedofile.
Propisane kazne i do pet i 10 godina, a presude minimalne
Rezultati istraživanja pokazuju da su sudovi izricali kazne zatvora u okviru propisane kazne za to krivično djelo, te da se raspon izrečenih kazni kretao od tri mjeseca do dvije godine, što je u većini slučajeva bliže propisanom minimumu.
Tako je recimo za krivično djelo obljuba nad djetetom propisana kazna zatvora od jedne do 10 godina zatvora, ali su počinioci osuđeni jedan na kaznu zatvora od šest mjeseci, a drugi na godinu dana.
Zatvorska kazna do 10 godina zaprijećena je i za krivično djelo posredovanje u vršenju prostitucije, ali su u praksi za to djelo počinioci osuđeni na nepune dvije godine.
Crnogorski zakon za dječju pornografiju predviđa kaznu zatvora do pet godina, ali je za pet godina, period koji je obuhvaćen analizom, za to djelo maksimalna izrečena kazna zatvora na godinu dana.
U jednom slučaju dječije pornografije, sudovi su izrekli i kaznu rada u javnom interesu od 230 sati, ali je drugostepeni sud preinačio tu odluku i okrivljenog osudio na šest mjeseci zatvora.
Bonus video:
